Dồn lực giải quyết triệt để việc cấp bách

Trong lộ trình ấy, giải quyết dứt điểm tình trạng ngập úng đang được thành phố lãnh đạo, chỉ đạo với các nhiệm vụ, giải pháp khẩn trương, cấp bách nhằm tạo hiệu quả nhanh chóng, triệt để.

Nhân viên vận hành hệ thống tại Trạm bơm Yên Sở.

Giải quyết dứt điểm tồn tại kéo dài

Phát biểu chỉ đạo tại Đại hội đại biểu Đảng bộ thành phố Hà Nội lần thứ XVIII, nhiệm kỳ 2025-2030, Tổng Bí thư Tô Lâm đặc biệt nhấn mạnh, Hà Nội - Thủ đô ngàn năm văn hiến, với khoảng mười triệu dân, với vị trí trung tâm chính trị quốc gia đang phải đối mặt với những thách thức của đô thị tích lũy từ lịch sử phát triển... Đồng chí đề nghị những đại biểu tham dự đại hội, thảo luận và thống nhất đưa vào Chương trình hành động trong nhiệm kỳ XVIII để giải quyết dứt điểm 4 vấn đề tồn tại nhiều năm của Thủ đô, nhân dân rất mong đợi. Đó là: Vấn đề ùn tắc giao thông; vấn đề trật tự đô thị, xanh, sạch đẹp, văn minh, vệ sinh; vấn đề ô nhiễm môi trường, ô nhiễm nguồn nước, ô nhiễm không khí và vấn đề cuối cùng là vấn đề ngập úng ở đô thị và vùng ven đô.

Những vấn đề này không chỉ là bài toán hạ tầng, mà là phép thử năng lực quản trị đối với tầm vóc và bản lĩnh của Thủ đô. Tại phiên làm việc của Đại hội Đảng bộ thành phố Hà Nội lần thứ XVIII, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Trần Sỹ Thanh trình bày dự thảo chương trình hành động thực hiện Nghị quyết Đại hội. Chương trình được xây dựng trên cơ sở tiếp thu đầy đủ ý kiến chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm, bổ sung nhiều nhiệm vụ, đề án, dự án cụ thể nhằm hiện thực hóa các mục tiêu, giải pháp trọng tâm của Nghị quyết. Mỗi nội dung đều xác định rõ cơ quan chủ trì, cơ quan phối hợp, thời gian thực hiện, thời gian hoàn thành và sản phẩm đầu ra.

"Thành phố quyết tâm giải quyết dứt điểm 4 vấn đề đô thị tồn tại kéo dài gồm: Ùn tắc giao thông; trật tự, kỷ cương và vệ sinh đô thị; ô nhiễm môi trường nước, không khí; tình trạng ngập úng ở khu vực nội đô và ven đô", Chủ tịch UBND thành phố nhấn mạnh.

Về tình trạng ngập úng, thực tế cho thấy, thời gian qua, do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu có diễn biến ngày càng phức tạp, tần suất các cơn bão ảnh hưởng đến khu vực Hà Nội có xu thế tăng. Trên địa bàn thành phố những năm gần đây đã xuất hiện những trận mưa lớn theo vùng, tập trung trong thời gian ngắn, vượt quá khả năng đáp ứng của hệ thống thoát nước hiện có. Vấn nạn úng ngập xảy ra trên diện rộng tại Hà Nội đã trở nên nhức nhối.

Theo chương trình làm việc tại kỳ họp thứ mười, Quốc hội khóa XV sáng 21-10, thảo luận tổ về kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2025, dự kiến kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2026, đại biểu Quốc hội (Đoàn Hà Nội) Nguyễn Phi Thường, Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội đã dành thời gian chia sẻ về vấn đề ngập úng. Theo đó, vừa qua thành phố Hà Nội chịu tác động của hoàn lưu hai cơn bão, có thời điểm, địa điểm lượng mưa lên tới 500-600mm, vượt nhiều lần công suất thiết kế thoát nước hiện nay. Trong khi đó, hệ thống thoát nước của Hà Nội đang trong quá trình đầu tư xây dựng, chưa đồng bộ.

Cụ thể, khu vực nội thành có diện tích khoảng 313,19km2, hiện chỉ có khoảng 77,5km2 thuộc lưu vực sông Tô Lịch được đầu tư xây dựng hệ thống thoát nước đạt 24,7%. Các nguồn tiêu và trạm bơm đầu mối cũng trong tình trạng đầu tư chậm. Tổng công suất các công trình đầu mối thoát nước thuộc Vùng tả Đáy yêu cầu là 811,5m3/s. Hiện nay tổng công suất các công trình đầu mối thoát nước đô thị là khoảng 164,5m3/s (đạt 20%).

Trên tinh thần thực hiện ngay các chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm cũng như Nghị quyết Đại hội lần thứ XVIII Đảng bộ thành phố, Đảng ủy UBND thành phố Hà Nội đã thông qua các danh mục đầu tư khẩn cấp "để làm sao trong mùa mưa sang năm sẽ giảm bớt và không lặp lại tình trạng ngập úng", ông Nguyễn Phi Thường nêu. Trong 7 hạng mục đầu tư khẩn cấp, vấn đề được quan tâm đầu tiên là nạo vét các sông, hồ nội thành, đặc biệt là sông Nhuệ. Thành phố cũng sẽ đầu tư 12 hồ điều hòa trên toàn thành phố, ưu tiên lưu vực tả Nhuệ và hữu Nhuệ để hỗ trợ cho tiêu thoát nước…

Đổi mới công nghệ quản lý hệ thống thoát nước

Như vậy, nhiều nhiệm vụ khẩn trương, cấp bách trước mắt đang được hoàn tất nhằm tăng khả năng tiêu thoát nước của hệ thống như triển khai các công trình xử lý úng ngập cục bộ, nạo vét khu vực lưu vực sông Nhuệ, bổ sung các công trình trạm bơm cục bộ… Trong quý cuối cùng của năm 2025, các đơn vị có liên quan sẽ hoàn thiện Đề án xử lý úng ngập cục bộ, báo cáo UBND thành phố phê duyệt để triển khai, đồng thời tập trung đẩy nhanh tiến độ hoàn thành các dự án chống úng ngập cục bộ và bổ sung các dự án cấp bách ứng phó các trận mưa cường độ lớn với lượng mưa trên 500mm/2 ngày.

Một nhiệm vụ khác mang ý nghĩa lâu dài nhưng cần được bắt đầu sớm, cũng đã được song hành triển khai đó là thí điểm ứng dụng công nghệ hiện đại trong quản lý hệ thống thoát nước.

Theo Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Phó Chủ tịch Thường trực UBND thành phố Hà Nội Dương Đức Tuấn, vấn đề cấp thiết đặt ra đối với công tác thoát nước đô thị hiện nay tại thành phố Hà Nội là cần phải đổi mới công nghệ quản lý hệ thống thoát nước nhằm giải quyết các vấn đề như ngập lụt, ô nhiễm môi trường và thích ứng với biến đổi khí hậu. Những thiệt hại do úng ngập có thể được giảm thiểu, người dân có thể chủ động hơn trong ứng phó với ngập lụt nếu thành phố Hà Nội thực hiện chuyển đổi số thoát nước thông qua việc ứng dụng công nghệ vào công tác thiết kế, quy hoạch, quản lý, vận hành hệ thống thoát nước.

Nhằm góp phần đến năm 2030 xây dựng Thủ đô Hà Nội cơ bản trở thành thành phố thông minh, hiện đại, từng bước kết nối với mạng lưới đô thị thông minh trong khu vực và thế giới theo Nghị quyết số 18-NQ/TU ngày 30-12-2022 của Thành ủy Hà Nội về chuyển đổi số, xây dựng thành phố Hà Nội thông minh đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 và nhằm cụ thể hóa Nghị quyết số 57-NQ/TƯ ngày 22-12-2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, từ tháng 10-2025, Công ty TNHH một thành viên Thoát nước Hà Nội sẽ phối hợp với Công ty HydroScan (Bỉ) triển khai thí điểm Dự án Chuyển giao công nghệ Rioscan quản lý phòng ngừa rủi ro hệ thống thoát nước.

Dự án do Chính phủ Bỉ viện trợ không hoàn lại được đánh giá rất cần thiết và hữu ích, góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả của công tác quản lý, vận hành hệ thống thoát nước của thành phố, đặc biệt là trong công tác phòng ngừa và phân tích rủi ro hạ tầng, rủi ro kết cấu của cơ sở hạ tầng thoát nước đô thị.

Tổng Giám đốc Công ty TNHH một thành viên Thoát nước Hà Nội Phan Hoài Minh cũng chia sẻ, một trong những giải pháp để kiểm soát úng ngập cũng như cải thiện công tác bảo trì hệ thống thoát nước là thực hiện chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ thông tin tạo ra hạ tầng vững chắc cho việc xây dựng hệ thống thoát nước hiện đại, phục vụ nhu cầu sống của người dân và góp phần xây dựng thành phố thông minh. Nắm bắt cơ hội được đào tạo, chuyển giao công nghệ hiện đại của Bỉ, công ty sẽ bố trí nhân sự, cơ sở vật chất, hạ tầng kỹ thuật, cung cấp kết nối các dữ liệu kỹ thuật phù hợp. Sau giai đoạn thí điểm, kết quả có được sẽ tạo tiền đề tốt cho việc tiếp cận công nghệ quản lý thoát nước phòng ngừa và phân tích rủi ro theo thời gian thực, góp phần khắc phục tình trạng ngập lụt và giảm thiểu các vấn đề môi trường tại thành phố Hà Nội.

Thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XVIII Đảng bộ thành phố, Hà Nội quyết tâm xây dựng một Thủ đô phát triển nhanh, bền vững, giàu đẹp, văn minh, hiện đại, xứng đáng với niềm tin yêu của cả nước và danh hiệu "Thủ đô Anh hùng - Thành phố Vì hòa bình - Thành phố sáng tạo". Trong hành trình ấy, những tồn tại kéo dài liên quan mật thiết đến đời sống của nhân dân đang và sẽ được ưu tiên giải quyết triệt để, tạo năng lực bứt phá, giúp thành phố chủ động định hình tương lai, cùng cả dân tộc bước vào kỷ nguyên mới.

Khánh An