Đồng bào Brâu bảo tồn lễ hội mở cửa kho lúa

Một trong những vấn đề quan trọng là phục dựng, tái hiện các nghi lễ truyền thống có từ ngàn đời xưa. Trong đó, việc bảo tồn, lưu giữ và phát huy giá trị văn hóa truyền thống của lễ hội mở cửa kho lúa nhằm khích lệ, động viên người dân đoàn kết, hăng say lao động sản xuất, xây dựng bản làng ngày càng giàu đẹp.

Là người có uy tín của bản làng, hơn ai hết, già Y Pan hiểu rất rõ về lễ hội mở cửa kho lúa. Già Y Pan cho biết, lễ hội mở cửa kho lúa được đồng bào chuẩn bị rất kỹ lưỡng. Đầu tiên, già làng xem ngày, báo cáo với Giàng (một vị thần linh của buôn làng) để chuẩn bị làm lễ hội. Khi ngày giờ đã được ấn định, tất cả các gia đình bắt tay vào chuẩn bị rượu, gạo, lợn, gà... Đàn ông lên dây chiêng, sửa lại đàn; phụ nữ khẩn trương dệt nốt những bộ váy áo đẹp cho mình và người thân trong gia đình để kịp mặc trong ngày hội. Thanh niên trai tráng vào rừng tìm cây tre già thẳng ngọn, cây lồ ô giữa bụi để làm cây nêu; những người khác thì xuống sông bắt con cá to, lấy nhiều đọt cây mây đắng cho ngày hội thêm nồng...

Tái hiện cảnh chuẩn bị lễ vật cho buổi lễ mở cửa kho lúa.

Theo già Y Pan, lễ hội mở cửa kho lúa là nét văn hóa truyền thống rất lâu đời của người Brâu, khi chuẩn bị đón một mùa lúa mới về kho thì phải làm lễ mở cửa kho. Người Brâu rất coi trọng việc cúng thần lúa để cầu may cho buôn làng, cũng là thể hiện sự tôn trọng và biết ơn mẹ thiên nhiên, cầu xin thần linh bảo vệ buôn làng, khát vọng vươn lên làm chủ cuộc sống, làm chủ thiên nhiên; đồng thời giúp tăng cường tình đoàn kết, gắn bó khăng khít trong cộng đồng. Khi các bước chuẩn bị đã hoàn tất, già làng làm lễ mở cửa kho lúa. Lễ vật là gà, rượu ghè, nắm thuốc lá được dân làng đưa ra sân chính nhà rông để làm lễ. Sau khi già làng khấn xong sẽ lấy rượu trong ghè tưới trước cửa kho và mở cửa kho lúa. Một trai làng khỏe khoắn lấy lúa vào gùi đưa ra cửa kho và trao lại cho các thiếu nữ. Những gùi lúa đầu tiên trên tay người thiếu nữ được đem tới sân nhà rông để làm lễ. Cuối cùng, già làng cài cành lá xanh lên cửa kho làm dấu và nghi thức cúng bắt đầu.

Khi tiếng cồng, chiêng vang khắp núi rừng cũng là lúc dân làng nối vòng xoang nhảy múa, ca hát cho đến khi hương vị rượu ghè không còn nữa. Trên gương mặt của mỗi người hiện rõ sự phấn khởi, vui tươi vì người dân tin rằng thần lúa sẽ mang đến cho dân làng một vụ lúa mới bội thu, giúp người người, nhà nhà no ấm. Tiếng cồng, chiêng mừng mở cửa kho lúa của đồng bào Brâu cứ thế vang vọng, bay cao, bay xa tận bảy con suối, chín quả đồi, bay đến những buôn làng ở tận đầu dòng sông, ngọn núi xa xôi...

Đồng chí Nguyễn Tài Thu, Bí thư Đảng ủy xã Pờ Y cho biết, thời gian tới, xã sẽ tiếp tục nỗ lực khắc phục mọi khó khăn về điều kiện con người, nguồn lực; kiến nghị lồng ghép và tích hợp với Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi để thực hiện hiệu quả công tác bảo tồn, phát huy giá trị các loại hình lễ hội, dân ca, dân nhạc, dân vũ của đồng bào Brâu.

Bài và ảnh: HỒNG PHÚC

*Mời bạn đọc vào chuyên mục Xã hội xem các tin, bài liên quan.