Động đất Myanmar: Nỗ lực giải cứu người sống sót bị thách thức nghiêm trọng

Lực lượng cứu hộ tại Mandalay, thành phố lớn thứ hai của Myanmar, hôm 29/3 đã cầu xin sự giúp đỡ khi họ vật lộn để giải cứu hàng trăm người bị mắc kẹt trong các tòa nhà bị phá hủy bởi trận động đất kinh hoàng xảy ra một ngày trước đó.

Trận động đất 7,7 độ richter hôm 28/3 đã phá hủy hàng chục tòa nhà ở Mandalay, thủ đô văn hóa của đất nước và là nơi sinh sống của hơn 1,7 triệu người.

Trên một con phố, tháp đồng hồ của một tu viện bị đổ nghiêng, kim đồng hồ chỉ 12h55 chiều – chỉ vài phút sau thời điểm trận động đất xảy ra.

Lực lượng cứu hộ cố gắng giải cứu những cư dân bị mắc kẹt dưới đống đổ nát của khu chung cư Sky Villa bị phá hủy trong động đất ở Mandalay, Myanmar, ngày 29/3/2025. Ảnh: Getty Images

Những người cứu hộ trang bị bảo hộ tối thiểu, dùng tay không bới đống đổ nát của các tòa nhà nhằm cứu những người còn bị vùi lấp sau trận động đất. Ảnh: Getty Images

Trong số những tòa nhà bị ảnh hưởng nặng nề nhất trong thành phố là khu chung cư Sky Villa, nơi có hơn 90 người được cho là bị mắc kẹt.

Tòa nhà 12 tầng đã bị sụp xuống còn 6 tầng do trận động đất, những bức tường màu xanh nhạt nứt nẻ của các tầng trên nằm trên đống đổ nát bị nghiền nát của các tầng dưới.

Những người cứu hộ trèo lên đống đổ nát, cẩn thận loại bỏ những mảnh vỡ và đống đổ nát bằng tay khi họ tìm cách mở lối đi cho những người bị mắc kẹt bên trong.

Một số cư dân trú ẩn dưới bóng cây gần đó, nơi họ đã ngủ qua đêm, với một số tài sản mà họ đã cố gắng cứu vãn – chăn, mũ bảo hiểm xe máy – bên cạnh họ.

Quang cảnh chùa Maha Myat Muni sụp đổ sau trận động đất ở Mandalay, Myanmar, ngày 29/3/2025. Ảnh: Independent

Lực lượng cứu hộ đang chạy đua với thời gian để tìm kiếm những người mất tích một ngày sau trận động đất tấn công miền Trung Myanmar, ngày 29/3/2025. Ảnh: Independent

Ở những nơi khác, những người cứu hộ trang bị bảo hộ tối thiểu, dùng tay không bới đống đổ nát của các tòa nhà, hét vào bên trong với hy vọng nghe thấy tiếng kêu cứu của một người sống sót.

"Có rất nhiều nạn nhân trong các căn hộ chung cư. Hơn 100 người đã được kéo ra ngoài vào đêm qua", một nhân viên cứu hộ yêu cầu giấu tên nói với AFP.

Việc mất điện trên diện rộng đã cản trở các nỗ lực cứu hộ, với lực lượng cứu hộ phải dựa vào máy phát điện di động để lấy điện. Sau hơn 24 giờ tìm kiếm, nhiều người đã kiệt sức và cảm thấy tuyệt vọng.

"Chúng tôi đã ở đây từ đêm qua. Chúng tôi không ngủ được. Cần thêm sự giúp đỡ ở đây", nhân viên cứu hộ này nói với AFP. "Chúng tôi có đủ nhân lực nhưng không có đủ xe để vận chuyển mọi thứ".

Những người dân bị ảnh hưởng bởi động đất ngồi trên mặt đất ngoài trời sau trận động đất ở Mandalay, Myanmar, ngày 29/3/2025. Ảnh: Xinhua

Htet Min Oo, 25 tuổi, đã may mắn sống sót khi một bức tường gạch đổ sập xuống người anh, khiến một nửa cơ thể anh bị kẹt. Anh nói với Reuters rằng bà và 2 người chú của anh vẫn nằm dưới đống đổ nát của một tòa nhà, nơi anh đã cố gắng vô ích để dọn dẹp bằng tay không.

Một nhân viên cứu hộ đang cố gắng giải cứu 140 nhà sư khỏi đống đổ nát của một tòa nhà bị sập ở Amarapura, Mandalay, nói với Reuters, "chúng tôi không thể giúp được nhiều vì chúng tôi không có đủ nhân lực và máy móc để dọn dẹp đống đổ nát". Tuy nhiên, ông cho biết, "chúng tôi sẽ không ngừng làm việc".

Đội cứu hộ Trung Quốc đến Sân bay quốc tế Yangon ở Yangon, Myanmar, ngày 29/3/2025. Ảnh: Xinhua

Myanmar thường xuyên phải hứng chịu động đất, với mảng đứt gãy Sagaing đang hoạt động chia cắt từ Bắc xuống Nam, nhưng thảm họa động đất hôm 28/3 đặc biệt nghiêm trọng.

Hơn 1.600 người đã được xác nhận tử vong, gần 3.500 người bị thương. Với việc quy mô của thảm họa mới chỉ bắt đầu xuất hiện, số người chết có khả năng sẽ tăng đáng kể.

Các cơ quan nhân đạo cho biết trận động đất xảy ra vào thời điểm dễ bị tổn thương đối với quốc gia Đông Nam Á này. Khả năng ứng phó với hậu quả của trận động đất ở Myanmar sẽ bị cản trở bởi những tác động của 4 năm xung đột, đã tàn phá hệ thống chăm sóc sức khỏe và cấp cứu của đất nước.

"Trận động đất mạnh đã tấn công đất nước vào thời điểm tồi tệ nhất", bà Sheela Matthew, phó giám đốc quốc gia của Chương trình Lương thực Thế giới (WFP), cho biết trong một tuyên bố. "Myanmar không thể chịu đựng được một thảm họa khác nữa".

"Căng thẳng gia tăng khi phải đáp ứng nhu cầu của những người bị thương trong trận động đất sẽ gây ra áp lực chưa từng có đối với các nguồn lực vốn đã căng thẳng", ông Mohammed Riyas, người đứng đầu Ủy ban Cứu hộ Quốc tế ở Myanmar, cho biết.

Trong một dấu hiệu cho thấy mức độ nghiêm trọng tiềm tàng của cuộc khủng hoảng, chính quyền quân sự cầm quyền đã đưa ra lời kêu gọi viện trợ quốc tế cực kỳ hiếm hoi, và các đội ứng phó thảm họa từ Nga, Trung Quốc, Singapore và Ấn Độ đã bắt đầu đến vào ngày 29/3.

Liên minh châu Âu (EU) hôm 29/3 đã giải ngân 2,5 triệu Euro viện trợ khẩn cấp ban đầu cho các nạn nhân của trận động đất, nâng tổng số viện trợ nhân đạo của khối này cho Myanmar lên hơn 35 triệu Euro tính đến thời điểm hiện tại trong năm nay.

Minh Đức (Theo Reuters, The Peninsula, The Guardian)