Dòng họ hiếu học tiêu biểu ở xã Đại Đồng
Không có nghề phụ, kinh tế thuần nông nên nhiều năm qua, người dân xã Đại Đồng (huyện Thạch Thất, Hà Nội) luôn coi trọng việc học tập để lập thân, lập nghiệp và thoát nghèo.
Nhiều gia đình, dòng họ ở nơi đây đã trở thành điểm sáng trong phong trào khuyến học. Trong đó, dòng họ Khuất là một điển hình về xây dựng dòng họ học tập, gia đình học tập trên đất học Đại Đồng.
Chúng tôi có cơ duyên được gặp Nhà giáo ưu tú (NGƯT) Khuất Khắc Thiệp trong chuyến công tác tại xã Đại Đồng. Trên mảnh đất hiếu học này, dòng họ Khuất của ông được không ít người biết đến bởi có nhiều con cháu học hành giỏi giang và thành đạt. Ở tuổi ngoài 80, điều khiến NGƯT Khuất Khắc Thiệp hạnh phúc nhất là đến nay, dòng họ của ông đã có 2 phó giáo sư, 4 tiến sĩ, 2 NGƯT và 170 cử nhân, hơn 70% hộ gia đình trong dòng họ đạt danh hiệu “Gia đình học tập”. Trong căn nhà ngói đỏ, tấm ảnh chụp ông cùng các con, cháu được ông bày trí ở vị trí trung tâm nhất. Ông Thiệp nguyên là hiệu trưởng Trường THCS Đại Đồng. Lớn lên và công tác tại quê hương cho đến lúc nghỉ hưu nên ông Thiệp luôn quan tâm, xây dựng phong trào hiếu học trong gia đình, dòng họ, từ đó tạo sức lan tỏa mạnh mẽ hơn trong xã.
NGƯT Khuất Khắc Thiệp giới thiệu về truyền thống hiếu học của dòng họ Khuất (ảnh chụp trước ngày 27-4-2021).
Lấy gia đình mình làm gương, ông Thiệp phấn đấu nuôi dạy 8 người con đỗ đạt đại học; khuyến khích, động viên các cháu học chăm, học giỏi. Để động viên tinh thần hiếu học của dòng họ Khuất, ông Thiệp cùng 6 thành viên trong gia đình đã thành lập ban vận động phong trào khuyến học. Từ chỗ chỉ có 7 thành viên lại không có kinh phí để hoạt động, đến nay, ban vận động đã lên tới 17 người. Hằng năm, ban thường xuyên vận động các hộ gia đình, người trong họ, các con, cháu thành đạt tích cực đóng góp xây dựng quỹ khuyến học. Nhờ vậy, quỹ thường xuyên được duy trì, đến nay đã có gần 200 triệu đồng. Số tiền này được ban vận động sử dụng vào việc hỗ trợ một phần học phí, sách vở, quần áo cho các cháu có hoàn cảnh khó khăn trong họ; cho các thành viên vay vốn không lấy lãi để đầu tư phát triển kinh tế, lao động sản xuất, làm giàu cho quê hương và tuyên dương, khen thưởng kịp thời cho các con, cháu có thành tích học tập tốt nhằm động viên, khích lệ trong học tập.
“Cùng chung một huyết thống/ Cùng thừa kế âm đức của tổ tông/ Cùng theo tiếp nối truyền thống dòng tộc”, những dòng chữ được NGƯT Khuất Khắc Thiệp lưu chép trong cuốn sổ dòng họ để nhắc nhở con cháu phải biết ơn công đức của tiền nhân đã chắt chiu, vất vả xây dựng thanh danh dòng họ được như ngày nay.
Dòng họ Khuất là một trong 15 dòng họ xây dựng phong trào khuyến học quy mô trên địa bàn xã Đại Đồng. Từ các gia đình học tập, dòng họ học tập, phong trào khuyến học, khuyến tài chung của xã Đại Đồng đến nay đã phát triển, đạt nhiều kết quả tích cực. Theo bà Kiều Thị Khuyến, Chủ tịch UBND xã Đại Đồng, Chủ tịch Hội Khuyến học xã, Đại Đồng là xã đầu tiên của huyện Thạch Thất có 3 trường học được công nhận đạt chuẩn quốc gia. Các thế hệ học sinh ngày càng có nhiều em học chăm, học giỏi, đạt thành tích cao qua các kỳ thi. Số lượng học sinh thi đỗ vào các trường đại học cũng ngày càng cao. Hiện, xã có hơn 1.200 người có trình độ đại học trở lên, trong đó có 21 tiến sĩ, 2 phó giáo sư, 4 NGƯT, 30 cán bộ quân đội từ đại tá đến cấp tướng. Phong trào hiếu học của người dân góp phần vào việc xây dựng quê hương, đất nước văn minh, giàu đẹp.
