Động lực cho thị trường năng lượng tái tạo châu Phi

Quang cảnh hội nghị thượng đỉnh Mỹ - châu Phi vừa diễn ra tại Mỹ. Ảnh: Reuters

Một điểm nhấn đáng chú ý trên thị trường năng lượng thế giới vừa qua là sự kiện Mỹ ký biên bản ghi nhớ với Zambia và DRC về việc cam kết tài trợ và cung cấp chuyên gia cho các ngành công nghiệp khai thác mỏ cho hai quốc gia châu Phi này. Tại buổi ký kết ở Mỹ trong tuần trước, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken cho biết, Cơ quan Phát triển Quốc tế Mỹ, Bộ Thương mại, Cơ quan Thương mại và Phát triển của nước này sẽ hỗ trợ kỹ thuật cho chuỗi giá trị xe điện Zambia và Congo. Cùng với đó, Ngân hàng Xuất nhập khẩu Mỹ và Tập đoàn Tài chính Phát triển Quốc tế cũng sẽ khai thác các cơ chế tài chính và hỗ trợ để đầu tư vào chuỗi giá trị xe điện châu Phi.

Đến đầu tuần này, Hội nghị thượng đỉnh Mỹ - châu Phi tại Mỹ tiếp tục tạo ra nhiều kỳ vọng thịnh vượng to lớn giữa Mỹ và hai quốc gia châu Phi. Bên lề hội nghị này, Tổng thống DRC Felix Tshisekedi cho hay, DRC sở hữu rất nhiều loại khoáng sản chiến lược, trong khi Mỹ là siêu cường dẫn đầu thế giới về chế biến các sản phẩm chiến lược và khoáng sản chiến lược này. Vì vậy, DRC sẵn sàng hợp tác với Mỹ theo hướng cùng có lợi với khả năng chuyển đổi các khoáng sản ở DRC để tạo ra chuỗi giá trị và hàng nghìn việc làm. Cùng quan điểm, Ngoại trưởng Zambia Stanley Kakubo đánh giá, việc ký kết bản ghi nhớ với Mỹ phù hợp với chương trình công nghiệp hóa của nước này, đặc biệt là sẽ cung cấp thêm việc làm và tạo ra chuỗi hoạt động cho Zambia.

Hội nghị đã chứng kiến hàng loạt thỏa thuận được ký kết với điểm nhấn đáng chú ý là khoản đầu tư từ Mỹ với trị giá 150 triệu USD để thăm dò và phát triển mỏ đồng - coban Mingomba được cho là lớn nhất thế giới của Zambia. Khoản đầu tư này được thực hiện bởi Công ty khởi nghiệp KoBold Metals của Mỹ với sự hậu thuẫn của tỷ phú Bill Gates và Jeff Bezos.

Theo truyền thông quốc tế, DRC hiện là nhà sản xuất coban lớn nhất thế giới với khoảng 70% sản lượng toàn cầu và là nhà sản xuất đồng lớn nhất châu Phi. DRC cũng rất giàu tài nguyên kim cương, vàng, đồng, thiếc, tantalum và lithium. Trong khi đó, Zambia là nhà sản xuất đồng lớn thứ 6 thế giới và là nhà sản xuất kim loại lớn thứ 2 ở châu Phi.

Coban là một thành phần thiết yếu của pin xe điện, điện thoại thông minh, máy tính bảng và máy tính xách tay. Vì vậy, nhiều nhà phân tích cho rằng, động thái mới này của Mỹ thể hiện sự đẩy mạnh nỗ lực thâm nhập vào cuộc đua xe điện ở DRC và Zambia nhằm đưa siêu cường này củng cố năng lực cạnh tranh trên thị trường khoáng sản tái tạo quốc tế.

Theo các chuyên gia, Mỹ đang hướng tới việc tạo dựng lợi thế chiến lược trong việc tiếp cận nguồn cung cấp khoáng sản. Tuy nhiên, nếu xét ở góc độ sản xuất, Mỹ có phần khó bắt kịp Trung Quốc trong việc chế biến các khoáng sản sẵn có ở châu Phi cũng như sản xuất pin. Mong muốn nhất của Mỹ hiện nay là giảm thiểu chi phí sản xuất ở các nước châu Phi thay vì ở Mỹ.

Thách thức trước mắt là các doanh nghiệp Mỹ vượt qua tất cả thách thức về hậu cần để thực sự thiết lập hoạt động sản xuất tại châu Phi. Giới chuyên gia cũng chỉ ra rằng, việc Mỹ đẩy mạnh hợp tác với DRC và Zambia cũng sẽ là động lực thúc đẩy các đối thủ cạnh tranh của nước này tăng cường sự hiện diện tại khu vực để củng cố vị thế.

Trên thực tế, Mỹ đang “chậm chân” trong việc gây dựng vị thế tại châu Phi. Tuy nhiên, Mỹ sẽ có thể đào sâu vào điều thiếu sót nhất ở châu Phi lúc này là sự đón nhận có phần thiếu nồng nhiệt của khu vực đối với các cường quốc khác. Vì vậy, nếu Mỹ tạo dựng được những giá trị để khu vực đón nhận nồng nhiệt, rõ ràng Mỹ sẽ thành công trong việc thay đổi trọng tâm, gây dựng được chỗ đứng vững chắc tại châu Phi và biến lục địa này thành một “đấu trường” sôi động và tích cực.

Thanh Trúc