Động lực phát triển kinh tế sau 3 năm thực thi EVFTA

Ông Nguyễn Anh Dương phát biểu tại hội thảo.

Ngày 27/10, Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) tổ chức Hội thảo công bố báo cáo “Đánh giá kết quả 3 năm thực thi Hiệp định thương mại tự do Việt Nam-Liên minh châu Âu (EVFTA) đối với kinh tế Việt Nam”.

Sự kiện nằm trong khuôn khổ Chương trình hỗ trợ kỹ thuật cải cách kinh tế vĩ mô / Tăng trưởng xanh do Tổ chức Hợp tác quốc tế Đức (GIZ) tài trợ.

Trình bày kết quả nghiên cứu đánh giá kết quả 3 năm thực thi EVFTA đối với kinh tế Việt Nam, ông Nguyễn Anh Dương, Trưởng ban Nghiên cứu tổng hợp CIEM cho biết: EVFTA đã góp phần tạo điều kiện cho xuất khẩu hàng hóa Việt Nam vào EU phục hồi mạnh mẽ, đặc biệt trong 2 năm đầu.

Tác động đối với xuất khẩu vào EU trong năm thứ ba có phần kém tích cực hơn, có thể do kinh tế thế giới nói chung và kinh tế EU nói riêng gặp những khó khăn do nhiều yếu tố (xung đột chính trị; xung đột Nga-Ukraine; tăng giá hàng hóa trên thị trường và áp lực lạm phát; lãi suất điều hành và các quy định đối với nhập khẩu có xu hướng gia tăng ở thị trường EU…).

Bên cạnh đó, EVFTA cũng giúp Việt Nam tăng cường nhập khẩu thiết bị máy móc, thiết bị và công nghệ hiện đại, góp phần cho quá trình công nghiệp hóa và hiện đại hóa đất nước, giúp tiêu chuẩn các sản phẩm tăng cao hơn và tăng khả năng gia nhập vào chuỗi giá trị toàn cầu, tăng tính cạnh tranh của sản phẩm Việt Nam trên thị trường thế giới.

Tuy nhiên, tác động của EVFTA đối với tăng trưởng nhập khẩu từ EU có phần kém rõ ràng hơn so với tăng trưởng xuất khẩu vào EU.

Đối với đầu tư nước ngoài, tác động với dòng vốn đầu tư từ EU vào Việt Nam cũng cho thấy những cải thiện rõ rệt trong tổng thể kết quả thu hút vốn đầu tư nước ngoài (FDI) của Việt Nam. Tỷ trọng vốn đăng ký từ các nhà đầu tư EU tăng từ khoảng 5% tổng vốn đăng ký bình quân giai đoạn 2016-2020 lên mức 8,9% năm 2022 và 9,2% trong 6 tháng đầu năm 2023.

Chia sẻ tại buổi hội thảo, Tiến sĩ Dennis Quennet, Cố vấn Chương trình Cải cách kinh tế vi mô/Tăng trưởng xanh nhấn mạnh, EVFTA đã tác động đến tất cả các thành phần trong nền kinh tế từ nhà nước đến cơ quan, thúc đẩy nền kinh tế xanh của Việt Nam.

Để khai thác tối đa lợi ích từ Hiệp định EVFTA trong bối cảnh cải cách thể chế kinh tế và hội nhập quốc tế của Việt Nam, Báo cáo đã đưa ra các khuyến nghị cụ thể.

Đó là rà soát, hoàn thiện các quy định, văn bản quy phạm pháp luật trong quá trình thực thi nhằm bảo đảm thực hiện đầy đủ, nhất quán các cam kết, trong đó có cân nhắc thực hiện một số điều chỉnh chính sách cao hơn cam kết nếu thực sự cần thiết và phù hợp với bối cảnh mới.

Tăng cường sự phối hợp đồng bộ từ Trung ương tới địa phương; tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến về các hiệp định thương mại tự do đến các khối doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp nhỏ và vừa.

Nỗ lực cải thiện môi trường đầu tư và kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp và cả nền kinh tế; tăng cường và đổi mới các hoạt động xúc tiến thương mại, định hướng thị trường xuất khẩu nhằm tận dụng cơ hội từ EVFTA;

Rà soát, đơn giản hóa các quy định, thủ tục về cấp giấy chứng nhận C/O cho doanh nghiệp xuất khẩu sang các thị trường đối tác; chủ động nghiên cứu các nội dung liên quan đến cải cách cơ cấu nhằm hỗ trợ thực thi EVFTA…