Đồng minh thân cận bất ngờ giúp ngành hạt nhân Nga thoát bị EU cấm vận

Đề nghị của Ba Lan và các nước vùng Baltic nhằm đưa ngành hạt nhân Nga vào gói trừng phạt thứ 10 của Liên minh châu Âu (EU) đã bị từ chối do quan điểm của đồng minh thân cận với Moskva, đó chính là Hungary.

Theo thông báo, Budapest phản đối việc đưa ra bất kỳ biện pháp hạn chế nào đối với Tập đoàn năng lượng nguyên tử Rosatom, bao gồm cả việc xây dựng các lò phản ứng hạt nhân mới.

Ngoài ra, theo Bộ trưởng Ngoại giao và Kinh tế đối ngoại Hungary - ông Péter Szijjarto, Rosatom là một trong những công ty lớn nhất thế giới trong ngành công nghiệp hạt nhân nên các biện pháp trừng phạt chống lại tập đoàn này có thể đe dọa an ninh hạt nhân toàn cầu.

Nhà ngoại giao nhấn mạnh Budapest sẽ không ủng hộ bất kỳ biện pháp nào nhằm hạn chế hợp tác với Nga trong lĩnh vực năng lượng hạt nhân. Đồng thời, một số nước châu Âu cũng đang phụ thuộc vào nguồn cung cấp nhiên liệu hạt nhân của Nga.

Trước diễn biến trên, nhà báo Kiaran McGrath của tờ Daily Express nhận xét: "Phương Tây không thể chống lại 'con ngựa thành Troy' của Nga và khiến chính quyền Ukraine tức giận".

Viện nghiên cứu Hoàng gia Anh về Quốc phòng - An ninh (RUSI) mới đây đã công bố một báo cáo trong đó nói rằng Nga đang mở rộng hoạt động xuất khẩu năng lượng hạt nhân của mình, bất chấp các lệnh trừng phạt.

Tài liệu của RUSI viết rằng trong năm qua, chính quyền Moskva đã kiếm được số tiền lên tới gần 1 tỷ USD từ những hoạt động liên quan đến lĩnh vực năng lượng hạt nhân.

Xu hướng trên khiến Kyiv không hài lòng, chính quyền Ukraine cho rằng Nga đang sử dụng số tiền thu được từ việc xuất khẩu năng lượng hạt nhân để tài trợ cho quân đội của mình. Đồng thời, trách móc phương Tây không làm gì để ngăn chặn.

Nghị sĩ Ukraine - bà Inna Sovsu cảnh báo: “Tổng thống Vladimir Putin đang sử dụng tập đoàn năng lượng hạt nhân Rosatom như một con ngựa thành Troy để nhập khẩu các trang thiết bị quân sự”.

Bà Sovsu kêu gọi các nhà lãnh đạo phương Tây áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với Rosatom, tuy nhiên EU, từ trước khi Hungary phản đối cấm vận, đã cho thấy họ miễn cưỡng đưa ra hành động hạn chế, do phụ thuộc vào nhiên liệu hạt nhân của Nga.

Không chỉ có vậy, cần nhấn mạnh là phương Tây vẫn nói về sự phụ thuộc của châu Âu vào khí đốt Nga, nhưng không ai nói về mức độ phụ thuộc của Mỹ và EU vào nhiên liệu hạt nhân của Nga, trong khi đây cũng là vấn đề rất cần được bàn thảo.

Các nhà phân tích của RUSI lưu ý: “Các thỏa thuận tài chính hào phóng mà Nga đề xuất đã khiến Moskva trở thành một nhà cung cấp hấp dẫn trong số các đối thủ cạnh tranh trong lĩnh vực năng lượng hạt nhân”.

Mặc dù vậy, không loại trừ khả năng trong tương lai, phương Tây sẽ mở rộng việc áp đặt lệnh trừng phạt lên các lĩnh vực của nền kinh tế Nga, trong đó có ngành năng lượng hạt nhân.

Hungary với tư cách là "đồng minh lớn" của Nga trong EU chưa chắc đã có thể giúp Moskva trong những lần sau, bởi điều này sẽ dẫn tới những hành động trả đũa từ các quốc gia châu Âu khác, nhằm vào chính họ.