Ông Masoud Pezeshkian đắc cử Tổng thống Iran

Trong số 30,5 triệu phiếu bầu được kiểm trong vòng 2 bầu cử vào thứ Sáu, ông Pezeshkian giành được 53,6%, vượt qua ứng cử viên theo chủ nghĩa cực đoan Saeed Jalili, người có 44,3% số phiếu bầu. Tỷ lệ cử tri đi bỏ phiếu là 49,8%.

Trong bài phát biểu đầu tiên sau chiến thắng bầu cử, ông cho biết: "Chúng tôi sẽ mở rộng vòng tay hữu nghị với mọi người. Chúng ta đều là người dân của đất nước này và nên nỗ lực vì sự tiến bộ của đất nước". Ông cũng có lời cảm ơn những người đã bỏ phiếu "với tình yêu thương và để giúp đỡ" đất nước.

Hội đồng Bảo vệ, một cơ quan quyền lực gồm 12 thành viên có nhiệm vụ giám sát các cuộc bầu cử và luật pháp, phải chứng nhận cuộc bỏ phiếu trước khi ông Pezeshkian có thể nhậm chức.

Ông Masoud Pezeshkian (ở giữa) cùng cựu Bộ trưởng Ngoại giao Mohammad Javad Zarif (bên trái) tại một điểm bỏ phiếu gần Tehran, Iran, ngày 5/7. Ảnh: AP

Sau chiến thắng, ông Pezeshkian đã kêu gọi sự đoàn kết và ủng hộ từ những người dân Iran. "Người dân Iran thân mến, cuộc bầu cử đã kết thúc và đây mới chỉ khởi đầu. Con đường phía trước sẽ trở nên khó khăn nếu không có sự ủng hộ, đồng cảm và tin tưởng của mọi người. Tôi thề bằng phẩm giá của mình rằng tôi sẽ không để mọi người đơn độc trên con đường này", ông viết trên X.

Các nhà lãnh đạo của Nga, Ả Rập Xê Út, Pakistan và Syria là những người đầu tiên chúc mừng ông Pezeshkian. Thái tử Ả Rập Xê Út Mohammed Bin Salman cho biết ông "mong muốn phát triển và làm sâu sắc hơn mối quan hệ gắn kết giữa hai quốc gia, đồng thời phục vụ lợi ích chung của hai nước".

Tổng thống Nga Vladimir Putin cho biết ông hy vọng chiến thắng của ông Pezeshkian sẽ mở rộng hợp tác song phương "trong mọi lĩnh vực" vì lợi ích "đơn giản hóa an ninh và ổn định khu vực", theo một tuyên bố từ Điện Kremlin.

Mặc dù Tổng thống Iran có một số quyền lực, nhưng quyền lực tối cao nằm trong tay Lãnh tụ tối cao, người có tiếng nói quyết định cuối cùng về mọi vấn đề của nhà nước.

Ông Pezeshkian vốn là một bác sĩ phẫu thuật tim và nhà lập pháp được đào tạo bài bản. Ông trở nên nổi tiếng vì lập trường phản đối cuộc trấn áp biểu tình năm 2009. Hàng trăm người đã thiệt mạng và hàng nghìn người bị bắt khi chính quyền tìm cách giải tán các cuộc biểu tình, theo Liên hợp quốc.

Ông Pezeshkian nhậm chức Tổng thống vào thời điểm Iran đang chìm trong căng thẳng leo thang với Israel và các đồng minh phương Tây, bắt nguồn từ cuộc chiến ở Gaza và sự phát triển của chương trình hạt nhân.

Ngọc Ánh (theo CNN, Press TV)