Đồng Nai chủ động các kịch bản ứng phó thuế đối ứng của Mỹ
Việt Nam vừa hoàn thành đợt đàm phán thứ 2 với Mỹ về vấn đề Mỹ áp dụng thuế đối ứng (TĐƯ) 46% đối với hàng hóa của Việt Nam. Kết quả cuộc đàm phán mở ra nhiều kỳ vọng có lợi cho cả hai bên. Đồng Nai đã xây dựng kịch bản ứng phó, đồng thời có những đề xuất với Trung ương để gỡ khó cho doanh nghiệp (DN) sản xuất công nghiệp của tỉnh.

Nhiều doanh nghiệp dệt may sẽ bị ảnh hưởng từ chính sách thuế đối ứng của Mỹ. Ảnh:N. Liên
Đầu tháng 4-2025, khi Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố áp dụng mức TĐƯ 46% với hàng hóa Việt Nam, Đồng Nai đã có cuộc khảo sát nhanh một số DN sản xuất trong các khu công nghiệp (KCN) để kịp thời nắm bắt và có phương án đối phó.
Doanh nghiệp bị ảnh hưởng dù chính sách thuế chưa có hiệu lực
Theo Ban Quản lý các KCN Đồng Nai, Mỹ công bố áp mức TĐƯ 46% đối với Việt Nam ngày 4-4-2025, trong 137 DN được khảo sát, trên 95% DN cho biết bị ảnh hưởng bởi việc công bố áp mức TĐƯ từ Mỹ.
Một số DN giày da, dệt may cho hay, ngay sau khi Mỹ công bố áp thuế, các DN bị giảm từ 20-50% đơn hàng theo kế hoạch ban đầu. Nguyên nhân đơn hàng các ngành trên bị ảnh hưởng sớm là do phần lớn DN tại Đồng Nai làm gia công cho các đối tác có thị trường xuất khẩu chính là Mỹ. Đồng thời, các đối tác rút ngắn thời gian các đơn hàng để giao trong khoảng thời gian Mỹ gia hạn thuế. Hiện DN lo lắng, nếu kết quả đàm phán không đạt như kỳ vọng sản phẩm sản xuất tại Việt Nam bị áp thuế khiến giá thành sản phẩm tăng cao, ảnh hưởng đến giá trị hợp đồng.
Đối với các lĩnh vực đồ gỗ, sản xuất thiết bị điện - linh kiện điện tử, linh kiện - phụ tùng ô tô…, các đơn hàng cũng giảm mạnh. Thậm chí, nhiều DN có vốn đầu tư nước ngoài tạm dừng kế hoạch đầu tư, mở rộng quy mô sản xuất để “chờ” quyết định cuối cùng về TĐƯ.
Ông Trần Văn Hùng, quản lý một công ty dệt may, thành viên Hội Kế toán tỉnh Đồng Nai, cho biết do ảnh hưởng từ chính sách TĐƯ của Mỹ, đơn hàng gia công ngành dệt may của công ty ông đang bị giảm 20%. Tuy nhiên, con số thiệt hại của công ty ông Hùng vẫn còn nhẹ hơn các DN ở lĩnh vực giày da. Theo ông Hùng, có DN bị ảnh hưởng giảm tới 50% đơn hàng theo kế hoạch ban đầu. Bên cạnh mong muốn Mỹ hủy bỏ hoặc có thay đổi mức thuế áp nhẹ hơn so với công bố, các DN còn kỳ vọng sẽ có sự hỗ trợ, khơi thông một số chính sách liên quan đến thuế, đẩy mạnh các đàm phán về thực hiện các hiệp định thương mại, hỗ trợ tìm kiếm, kết nối thị trường mới…
Mỹ hiện là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Đồng Nai, chiếm trên 32% tổng kim ngạch xuất khẩu của tỉnh. Nếu Mỹ áp TĐƯ 46% với hàng hóa Việt Nam, sẽ ảnh hưởng đến sự sụt giảm đơn hàng từ các DN tại Đồng Nai với các đối tác có hàng hóa vào thị trường Mỹ, dẫn đến giảm việc làm, thu hút đầu tư, ảnh hưởng tiêu cực đến mục tiêu tăng trưởng 2 con số của Đồng Nai trong năm 2025 và những năm tiếp theo.
Chủ động kịch bản ứng phó
Để ứng phó với chính sách TĐƯ của Mỹ, Đồng Nai đã xây dựng chi tiết 3 kịch bản tương ứng với 3 mức áp TĐƯ theo dự kiến để đưa ra những nhận định, phương án đối phó.
Trưởng phòng Quản lý thương mại (Sở Công thương) Lê Giang Nam cho biết, những kịch bản ứng phó với chính sách TĐƯ của Mỹ được Phòng Quản lý thương mại tham mưu, đề xuất dựa trên kết quả phối hợp khảo sát, đánh giá tình hình từ các sở, ban, ngành liên quan. Theo đó, kịch bản ứng phó sẽ đưa ra những giả thiết Mỹ áp dụng TĐƯ từ 10% đến mức 20-25% và mức 46%. Trên cơ sở những dữ liệu từ khảo sát thực tế, kết quả hoạt động xuất - nhập khẩu của Đồng Nai vào Mỹ so với các thị trường xuất khẩu khác; những ảnh hưởng đến thu hút đầu tư, lao động việc làm…
Trên cơ sở những phân tích, đánh giá tác động đối với từng mức TĐƯ giả thiết được đặt ra, Đồng Nai đã đưa những kịch bản ứng phó với từng mức thuế dự đoán của Sở Công thương.
Bên cạnh những giải pháp tháo gỡ, Sở Công thương cũng có những tham mưu, đề xuất lãnh đạo tỉnh, Trung ương một số giải pháp như: kiến nghị Bộ Công thương tiếp tục bảo vệ lợi ích thương mại Việt Nam trong các vòng đàm phán tiếp theo; hỗ trợ đào tạo DN về kỹ năng tiếp cận thị trường Mỹ. Đối với Bộ Tài chính, đề xuất cân nhắc cơ chế giãn, hoãn, miễn giảm thuế nhập khẩu linh kiện, nguyên phụ liệu cho ngành hàng xuất khẩu chủ lực. Các hội, hiệp hội, liên đoàn DN chủ động chia sẻ dữ liệu, phản ánh kịp thời khó khăn, kết nối hội viên xây dựng phương án ứng phó phù hợp. Đối với các DN, cần nâng cấp công nghệ, tối ưu hóa chi phí, xây dựng phương án tiếp cận khách hàng mới, đẩy mạnh chuyển đổi số và thương mại điện tử.
Tại buổi gặp gỡ, đối thoại với DN xuất nhập khẩu vào tháng 4-2025, Phó chủ tịch UBND tỉnh Dương Minh Dũng nhận định, việc Mỹ áp thuế 46% đối với hàng Việt Nam sẽ có tác động tiêu cực đến xuất khẩu và thương mại dịch vụ tại Đồng Nai, đặc biệt trong ngành dệt may, giày dép, gỗ, điện tử và nông sản. Phó chủ tịch UBND tỉnh cho biết, lãnh đạo tỉnh luôn quan tâm, đồng hành và hỗ trợ DN tìm thị trường mới, tổ chức các hoạt động xúc tiến thương mại, hỗ trợ DN tìm kiếm đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, không tập trung vào toàn bộ vào thị trường Mỹ, mà mở rộng thị trường mới thay thế như: châu Âu, Nhật Bản, ASEAN, Trung Đông, Mỹ Latinh… Tỉnh sẽ có những kiến nghị kịp thời về các chính sách thuế, tài chính, ưu đãi; hỗ trợ DN nâng cao giá trị gia tăng cho hàng hóa…
Phó chủ tịch UBND tỉnh cũng yêu cầu DN phải quan tâm đầu tư, chuyển đổi công nghệ sản xuất hiện đại, thân thiện với môi trường nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm, đáp ứng đa dạng nhu cầu thị trường để có hướng phát triển bền vững.