Dòng phụ Omicron mới có nguy hiểm?

Tiêm vaccine ngừa biến thể mới Omicron ở Kampala (Uganda). Ảnh: AFP.

Cảnh giác với biến thể dòng phụ mới

Ngày 26/9, Viện Y tế quốc gia Nam Phi chính thức cho biết đã xác dịnh dòng phụ mới BA.2.75 biến thể Omicron của virus SARS-CoV-2 gây bệnh Covid-19. “Nó tồn tại song song và gần như có khả năng thay thế tất cả những biến thể trước đó” - người phát ngôn của Viện Y tế quốc gia Nam Phi, ông Foster Mohale, cho biết. Dòng phụ mới này được phát hiện lần đầu hồi tháng 7 trong một mẫu bệnh phẩm thu thập tại Gauteng, nó được xếp vào nhóm biến thể đáng quan tâm tuy chưa đến mức đáng lo ngại.

Ông Mohale cũng nói rằng BA.2.75 chưa cho thấy tác động nghiêm trọng như các dòng phụ BA.4 và BA.5, kể cả biến thể C.12, tuy nhiên cũng không thể vì thế mà chủ quan.

Tới thời điểm này, Nam Phi đã dỡ bỏ hầu hết các biện pháp hạn chế Covid-19 trong bối cảnh các ca mắc mới tiếp tục giảm.

Nhận xét về sự xuất hiện của các biến thể mới, tiến sĩ Fahad Razak - người đứng đầu nhóm cố vấn khoa học cho chính quyền tỉnh Ontario (Canada) về dịch Covid-19 nói rằng, các biến thể của virus SARS-CoV-2 thường xuất hiện trong suốt mùa thu và mùa đông, dẫn đến sự gia tăng số ca nhiễm và tử vong. Xu hướng này có thể xảy ra một lần nữa trong những tháng cuối năm nay. “Nếu chúng ta không thấy một làn sóng lây nhiễm mới trong thời gian tới, thì có thể tin rằng đại dịch Covid-19 kết thúc đại dịch vào mùa xuân. Tuy nhiên, sự xuất hiện của biến thể mới là đáng lo ngại”- tiến sĩ Razak nói.

Trong khi đó, tiến sĩ Danuta Skowronski - Trưởng nhóm dịch tễ học tại Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh tỉnh British Columbia (Canada) lại lưu ý, khi biến thể mới xuất hiện thì đối tượng dễ bị tấn công nhất là trẻ em do ít được tiêm vaccine.

Giai đoạn nước rút của cuộc đua marathon

Những ngày qua, giới khoa học cũng như lãnh đạo nhiều quốc gia đã không thống nhất khi phải đưa ra quyết định đại dịch Covid-19 đang ở đâu, đã đến lúc tuyên bố chấm dứt hay chưa. Tổng Giám đốc Tổ chức Y tế thế giới (WHO), ông WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus, đã ví cuộc chiến chống dịch Covid-19 giống như cuộc chạy marathon và đây là giai đoạn nước rút, là lúc thế giới phải chạy nhanh hơn để đảm bảo có thể cán đích và đạt thành quả sau thời gian dài nỗ lực. Cùng đó, ông Tedros cảnh báo, các quốc gia cần củng cố các chính sách y tế dự phòng những dịch bệnh do virus gây ra trong tương lai.

Còn bà Maria van Kerkhove - chuyên gia bệnh truyền nhiễm của WHO cho biết, thế giới sẽ còn trải qua các làn sóng lây nhiễm khác tại những thời điểm khác nhau, do những biến thể hoặc dòng phụ của biến thể của virus SARS-CoV-2 gây ra. “Làn sóng Covid-19 mùa hè vừa qua do dòng phụ BA.4 và BA.5 và mới đây là sự xuất hiện của BA.2.75 của biến thể Omicron gây ra cho thấy chúng ta vẫn phải chật vật trước khi kết thúc đại dịch”- bà Kerkhove nhấn mạnh.

Tại Mỹ, quốc gia đứng đầu về số ca mắc SARS-CoV-2 cũng như số ca tử vong do Covid-19, người ta cũng không thống nhất về việc đại dịch kết thúc hay chưa. Mới đây, trả lời phỏng vấn của đài CBS, Tổng thống Joe Biden nói: “Nếu bạn để ý, không ai đeo khẩu trang nữa. Mọi người có vẻ đang ở trong tình trạng khá tốt. Tôi nghĩ rằng nó đang thay đổi”.

Trong số những người ủng hộ ông Biden có tiến sĩ Bob Wachter - Chủ nhiệm Khoa Y (Đại học California), khi cho rằng: “Đó là cách nghĩ phù hợp trong bối cảnh chúng ta đã cùng nhau chống trả với Covid-19 trong suốt hơn hai năm rưỡi qua”.

Ngược lại, cũng tại Đại học California, tiến sĩ Peter Chin-hong, chuyên gia về bệnh truyền nhiễm lại cho rằng “đại dịch rõ ràng vẫn chưa kết thúc. Tôi muốn nhấn mạnh lý do đầu tiên là số người chết vì Covid-19 vẫn chưa chấm dứt”.

Còn tiến sĩ Anthony Fauci - người đứng đầu Viện Dị ứng và Bệnh truyền nhiễm quốc gia Mỹ cho rằng, mặc dù tình hình đã được cải thiện nhưng tỷ lệ tử vong hàng ngày liên quan đến Covid-19 “vẫn ở mức cao không thể chấp nhận được”. Ông Fauci cũng cảnh báo các biến thể Covid-19 mới vẫn có thể xuất hiện, đặc biệt là trong những tháng mùa đông sắp tới.

Tính đến ngày 26/9, theo dữ liệu của Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh (CDC) Mỹ, nước này có gần 25.000 trường hợp mắc bệnh đậu mùa khỉ đã được xác nhận. Theo CDC, bang California là nơi có nhiều ca mắc được xác nhận nhất trong số các bang của Mỹ với gần 4.700 trường hợp, tiếp theo là New York (gần 4.000 trường hợp) và Florida (gần 2.500 trường hợp).

Theo các chuyên gia Cục Quản lý thực phẩm và dược phẩm Mỹ (FDA), tình hình dịch bệnh đậu mùa khỉ hiện nay như tái hiện lại tình cảnh những tháng đầu khi đại dịch Covid-19 bùng phát vào năm 2020, thời điểm các dữ liệu chưa phản ánh toàn cảnh dịch bệnh đã dẫn đến việc không kịp thời ngăn chặn đà lây nhiễm của dịch bệnh.

Giám đốc CDC Mỹ, Rochelle Walensky, cho biết đậu mùa khỉ không đưa đến tỷ lệ tử vong cao nhưng nếu chủ quan để dịch lây lan rộng và lâu trong cộng đồng thì rất có thể nó sẽ sinh ra những biến thể mới mà độ nguy hiểm là không thể nói trước.

Thanh Đức