Đồng Tháp đẩy mạnh canh tác lúa chất lượng cao, phát thải thấp

Tại Đồng Tháp, mô hình canh tác lúa chất lượng cao và phát thải thấp đang bước đầu cho thấy hiệu quả rõ rệt khi giúp nông dân tăng lợi nhuận, giảm chi phí và đồng thời cắt giảm đáng kể khí nhà kính. Đây là một mảnh ghép quan trọng trong Đề án phát triển bền vững 1 triệu hécta lúa chất lượng cao gắn với tăng trưởng xanh của Đồng bằng sông Cửu Long.

Triển khai mô hình thí điểm - công nghệ mới, tư duy mới

Sở Nông nghiệp và Môi trường Đồng Tháp vừa phối hợp cùng các đơn vị chuyên môn tổng kết mô hình thí điểm canh tác lúa chất lượng cao và phát thải thấp vụ hè thu 2025. Mô hình được triển khai trên quy mô 50ha, với sự tham gia của 39 hộ nông dân. Đây là bước thử nghiệm quan trọng nhằm xác định phương pháp canh tác phù hợp để nhân rộng trong toàn tỉnh.

Đồng Tháp đã tổng kết mô hình thí điểm canh tác lúa chất lượng cao và phát thải thấp vụ hè thu 2025. Nguồn ảnh: VTV

Trên đồng ruộng, bà con gieo sạ giống lúa OM5451 bằng máy sạ hàng, kết hợp phương pháp vùi phân theo hiệu ứng hàng biên. Hai kỹ thuật này giúp giảm lượng giống, tăng hiệu quả sử dụng phân bón và tạo điều kiện cho cây lúa sinh trưởng khỏe mạnh hơn. Đáng chú ý, phương pháp tưới ngập - khô xen kẽ cũng được áp dụng để giảm lượng nước tưới, kích thích bộ rễ phát triển và hạn chế phát sinh khí mê-tan từ ruộng lúa. Bên cạnh đó, việc sử dụng phân bón sinh học thay thế một phần phân hóa học giúp giảm áp lực lên đất, cải thiện hệ vi sinh và tạo điều kiện cho cây lúa phát triển bền vững hơn.

Theo kết quả tổng kết, mô hình thí điểm mang đến nhiều tín hiệu tích cực. Nhờ gieo sạ thưa và bón phân hợp lý, nông dân tiết kiệm được 2,4 - 3,1 triệu đồng/ha, đồng thời giảm gần một nửa lượng giống cần sử dụng. Cây lúa sinh trưởng khỏe hơn nên ít sâu bệnh hơn, lượng thuốc bảo vệ thực vật giảm 3 - 4 lần so với tập quán canh tác cũ. Về năng suất, ruộng mô hình đạt trung bình 4,49 tấn/ha, cao hơn 0,11 - 0,42 tấn/ha so với ruộng đối chứng. Khoản chênh lệch này giúp lợi nhuận của nông dân tăng rõ rệt: Trung bình mỗi hécta lãi hơn 10,6 triệu đồng, cao hơn 3,9 - 5,2 triệu đồng so với phương pháp truyền thống.

Ông Nguyễn Văn Việt - Giám đốc Hợp tác xã Mỹ Thành Bắc - khẳng định: “Áp dụng kỹ thuật mới và phân bón sinh học không chỉ tiết kiệm chi phí, cho lợi nhuận cao mà còn bền vững hơn. Bà con đã thay đổi tư duy, thấy rõ sản xuất giảm phát thải không hề khó”.

Canh tác lúa chất lượng cao, phát thải thấp mang lại lợi ích kép cho nông dân và môi trường. Nguồn ảnh: Net Zero

Tại hội nghị công bố Đề án "Sản xuất giảm phát thải trong lĩnh vực trồng trọt giai đoạn 2025-2035, tầm nhìn đến năm 2050" do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, ông Lê Chí Thiện, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Đồng Tháp cho biết: “Địa phương đã thực hiện 21 mô hình sản xuất lúa chất lượng cao giảm phát thải, giúp tiết kiệm 20 - 30% nước tưới, giảm 15% chi phí sản xuất và cắt giảm đáng kể lượng khí metan phát thải”.

Góp phần giảm phát thải khí nhà kính - bước tiến cho nông nghiệp xanh

Không chỉ mang lại hiệu quả kinh tế, mô hình còn tạo dấu ấn quan trọng trong giảm phát thải khí nhà kính. Theo kết quả đo đạc của Viện Nghiên cứu lúa gạo Quốc tế (IRRI), mức phát thải từ ruộng lúa tham gia mô hình thấp hơn đáng kể so với ruộng canh tác truyền thống.

Từ thành công ban đầu của mô hình thí điểm, Đồng Tháp đặt mục tiêu mở rộng diện tích canh tác lúa chất lượng cao, phát thải thấp lên 75.000 ha vào năm 2025. Đây là đóng góp quan trọng vào Đề án 1 triệu hécta lúa bền vững ở Đồng bằng sông Cửu Long, hướng đến sản xuất xanh, gia tăng giá trị và nâng cao thu nhập cho nông dân.

Nguyễn Long