Đột phá cải cách thủ tục hành chính về đất đai: Hài hòa lợi ích

Ngày càng có lợi cho dân

Việc đẩy mạnh cải cách, đơn giản hóa TTHC, nhất là về đất đai thông qua hình thức liên thông điện tử trên Cổng dịch vụ công quốc gia và của tỉnh đã cơ bản tạo điều kiện thuận lợi cho người dân trong giải quyết các hồ sơ, thủ tục giấy tờ có liên quan. Đến nay, tỉnh đã có 1.224 dịch vụ công kết nối lên Cổng dịch vụ công quốc gia, xếp thứ 2/63 tỉnh, thành về cấp hồ sơ chứng thực điện tử. Các ngành, địa phương trong tỉnh hiện đã thực hiện đồng bộ "2 không", gồm: Nộp hồ sơ và kết quả không gặp mặt; thanh toán nghĩa vụ tài chính về đất đai không dùng tiền mặt.

Thủ tục hành chính về đất đai ngày càng thuận lợi cho người dân. Trong ảnh: Người dân làm thủ tục tại Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai TP. Đồng Xoài

Bà Đào Thị Xuân ở phường Tiến Thành, thành phố Đồng Xoài chia sẻ: “Sự thay đổi này đã mang lại rất nhiều lợi ích cho người dân khi cần giải quyết TTHC. Sau khi được cán bộ Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai thành phố hướng dẫn, tôi ở nhà dùng điện thoại vẫn có thể hoàn thành các thủ tục. Vướng ở đâu, mình điện hỏi ở đó sẽ được tháo gỡ. Làm được như thế này đỡ mất thời gian, công sức, giảm chi phí, tránh tập trung đông người để phòng, chống dịch Covid-19”.

Cũng nhờ giải quyết TTHC bằng phương thức liên thông điện tử nên mặc dù tỉnh đã và đang triển khai Chỉ thị 16/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ để phòng chống dịch nhưng việc giải quyết TTHC nói chung, về đất đai nói riêng từ cấp huyện đến tỉnh vẫn được liên thông, hiệu quả. Ông Đỗ Xuân Đăng, Phó giám đốc Trung tâm Phục vụ hành chính công tỉnh nhấn mạnh: “Từ ngày 19-5 đến nay, trung tâm đã giải quyết hơn 11.000 lượt hồ sơ. Trung tâm đã tích cực hướng dẫn người dân, doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh qua điện thoại, chatbox trên Cổng dịch vụ công của tỉnh. Đồng thời, đơn vị tăng cường hướng dẫn người dân nộp hồ sơ trực tuyến và qua bưu điện; đăng ký, chuyển trả hồ sơ qua các dịch vụ công ích”.

Thông tư số 09 - cú hích mới

Thông tư 09/2021 của Bộ TN&MT có 4 điểm mới đáng lưu ý: Không cần nộp bản sao giấy tờ tùy thân khi làm giấy chứng nhận quyền sử dụng (CNQSDĐ) từ ngày 1-9-2021 mới về mã vạch của giấy CNQSDĐ; sửa quy định cấp giấy CNQSDĐ khi đăng ký biến động đất đai và cách ghi xác nhận việc tặng, cho thửa đất trên giấy CNQSDĐ.

Công chức Văn phòng đăng ký đất đai, Sở TN&MT liên thông xử lý công việc nhằm đảm bảo trả hồ sơ, thủ tục đất đai đúng hẹn cho người dân

Mã vạch được dùng để quản lý, tra cứu thông tin về giấy CNQSDĐ và hồ sơ cấp giấy CNQSDĐ, thể hiện dưới cấu trúc MV = MX.MN.ST. Trong đó, MX là mã đơn vị hành chính cấp xã nơi có thửa đất. Trường hợp cấp giấy chứng nhận cho khu đất nằm trên nhiều đơn vị hành chính cấp xã thì ghi theo mã của xã có phần diện tích lớn nhất. Với mã MX, Thông tư 09 bổ sung thêm quy định về việc ghi mã này trong trường hợp địa phương không có đơn vị hành chính cấp xã.

Quy định mới này ra đời phù hợp chủ trương đơn giản hóa TTHC. Người dân đi làm giấy CNQSDĐ không cần mang theo nhiều loại giấy tờ, thay vào đó sử dụng dữ liệu trong hệ thống cơ sở dữ liệu điện tử. Ông Nguyễn Thìn Bảy, Giám đốc Văn phòng đăng ký đất đai, Sở TN&MT lưu ý: Khi người dân nộp hồ sơ thực hiện thủ tục đăng ký đất đai, tài sản gắn liền với đất, cấp giấy CNQSDĐ mà có yêu cầu giấy tờ chứng minh nhân thân như: giấy CMND hoặc giấy chứng minh quân đội, thẻ căn cước công dân... cơ quan tiếp nhận hồ sơ sẽ sử dụng dữ liệu từ cơ sở dữ liệu quốc gia kết nối nên người dân không cần nộp các giấy tờ này.

Thông tư 09 còn quy định: Thửa đất được tách ra để cấp riêng giấy CNQSDĐ đối với trường hợp giấy CNQSDĐ đã được cấp chung cho nhiều thửa. Trước đây, điểm a, khoản 2, Điều 19 Thông tư 23 chỉ quy định trường hợp là "hợp nhiều thửa đất thành một thửa đất mới; tách một thửa đất thành nhiều thửa đất mới phù hợp với quy định của pháp luật". Thứ hai, thay đổi diện tích đất ở trong thửa đất có vườn, ao gắn liền với nhà ở do xác định lại diện tích đất ở theo quy định. Thông tư cũ trước đây chỉ quy định "thay đổi toàn bộ thông tin thửa đất do đo đạc lập bản đồ địa chính". Việc bổ sung như trên đã nâng tổng số trường hợp đăng ký biến động đất đai được cấp giấy CNQSDĐ mới lên 13 trường hợp như hợp nhiều thửa đất thành một thửa đất mới, tách một thửa đất thành nhiều thửa đất mới phù hợp với quy định của pháp luật.

Thông tư 09 còn làm rõ hơn cách viết xác nhận trên giấy CNQSDĐ trong trường hợp tặng, cho thửa đất để làm đường giao thông, thủy lợi hoặc công trình công cộng khác. Cụ thể, khi người sử dụng đất tặng, cho toàn bộ thửa đất thì giấy CNQSDĐ ghi: Đã tặng, cho toàn bộ thửa đất để làm... (đường giao thông hoặc thủy lợi hoặc công trình công cộng khác) theo... (ghi tên và ngày, tháng, năm ký văn bản về việc tặng, cho đất).

Văn phòng đã tham mưu Sở TN&MT trình UBND tỉnh ban hành Quyết định 1990 về công bố bộ TTHC liên quan đến Bộ TN&MT. Quyết định quy định rất rõ về thành phần, hồ sơ, trình tự thủ tục và đơn giá thu phí, lệ phí các loại có liên quan đến TTHC về đất đai. Hiện nay, bộ phận một cửa từ tỉnh đến cơ sở đã thực hiện thống nhất trên phần mềm dịch vụ công. Do đó, vấn đề kiểm soát thủ tục được lãnh đạo tỉnh và các cấp, ngành luôn quan tâm, dõi theo, đảm bảo giải quyết thủ tục cho người dân đúng như bộ TTHC mà tỉnh đã công bố.

Ông Nguyễn Thìn Bảy,
Giám đốc Văn phòng đăng ký đất đai, Sở TN&MT

Trường hợp tặng, cho một phần diện tích của một hoặc một số thửa đất, tặng, cho một thửa đất thì giấy CNQSDĐ đã cấp được ghi: Đã tặng, cho... m2 thuộc thửa đất số... tờ bản đồ số... Trước đây, khoản 16, Điều 18, Thông tư 23 chỉ quy định về hướng dẫn cách ghi thông tin trên giấy CNQSDĐ trong trường hợp tự nguyện hiến một phần diện tích của thửa đất trên sổ.

Ngoài ra, Thông tư 09 còn có một nội dung mới hoàn toàn, quy định chi tiết về cách ghi khi có thửa đất được tách ra để cấp riêng giấy CNQSDĐ. Cụ thể, trong trường hợp trên giấy CNQSDĐ đã cấp chung cho nhiều thửa đất, có thửa đất được tách ra để cấp riêng một sổ, thì trên giấy CNQSDĐ đã cấp ghi: "Thửa đất... (ghi số thửa, số tờ bản đồ) diện tích... m2 được tách ra để cấp riêng giấy CNQSDĐ; theo hồ sơ số... (ghi mã hồ sơ thủ tục đăng ký).

Đối với tỉnh Bình Phước, những điểm mới của Thông tư 09 sẽ được áp dụng từ ngày 1-9 tới. Riêng với quy định khi làm giấy CNQSDĐ, người dân không phải nộp bản sao giấy tờ tùy thân, do cơ sở dữ liệu chưa đồng bộ, đến cuối năm 2022 mới thực hiện được. Thay vào đó, Văn phòng Đăng ký đất đai, Sở TN&MT sẽ linh hoạt vận dụng trên cơ sở kế thừa những kết quả đã làm được với mục tiêu tạo mọi điều kiện đơn giản, thuận lợi nhất cho người dân.

Quốc Phong - Thổ Thanh