ĐSQ Việt Nam tại Nga triển khai công tác ngoại giao khoa học - công nghệ

Đại sứ Việt Nam tại LB. Nga Đặng Minh Khôi nhấn mạnh khoa học – công nghệ hiện được xác định là động lực then chốt để tạo ra bước đột phá cơ bản trong phát triển đất nước. (Nguồn: ĐSQ Việt Nam tại Nga)

Thực hiện Nghị quyết 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, ngày 14/11, Đại sứ quán Việt Nam tại Liên bang Nga tổ chức buổi làm việc triển khai Kế hoạch hành động về công tác ngoại giao khoa học – công nghệ đến năm 2030 của Bộ Ngoại giao.

Tại buổi làm việc, Tham tán Công sứ Đoàn Khắc Hoàng, trình bày các nội dung trọng tâm của kế hoạch, nhấn mạnh ba nguyên tắc xuyên suốt, bao gồm: Linh hoạt, chủ động, sáng tạo trong triển khai nhiệm vụ; Tiếp thu có chọn lọc các thành tựu khoa học công nghệ tiên tiến; Và khuyến khích sự tham gia đồng bộ của Nhà nước, doanh nghiệp và cộng đồng khoa học, bảo đảm người dân là trung tâm thụ hưởng.

Trong định hướng hợp tác quốc tế về khoa học – công nghệ của Việt Nam, Liên bang Nga, cùng với các quốc gia phát triển khác, thuộc nhóm đối tác ưu tiên hàng đầu. Do đó, công tác ngoại giao khoa học tại địa bàn Nga có ý nghĩa chiến lược và cần được đánh giá toàn diện nhằm nâng cao hiệu quả công tác tham mưu cho Chính phủ và các bộ, ngành.

Trưởng phòng Khoa học và Công nghệ của Đại sứ quán Nguyễn Ngọc Anh đã trình bày tổng quan về chiến lược phát triển khoa học – công nghệ của Nga và tiến trình hợp tác song phương trong lĩnh vực này. Ông Nguyễn Ngọc Anh nhấn mạnh, Liên bang Nga là đối tác truyền thống và tin cậy của Việt Nam trong nhiều ngành then chốt như năng lượng, công nghệ hạt nhân, hàng không – vũ trụ, nghiên cứu cơ bản, vật liệu mới, y – sinh học và công nghệ thông tin.

Quan hệ hợp tác lâu dài này, theo ông Nguyễn Ngọc Anh, góp phần quan trọng vào việc củng cố chủ quyền công nghệ, bảo vệ lợi ích quốc gia và vị thế bình đẳng của Việt Nam trong các dự án hợp tác song phương.

Tại LB Nga, bên cạnh mạng lưới các viện nghiên cứu danh tiếng, nhiều trường đại học hàng đầu cũng giữ vai trò động lực trong hoạt động nghiên cứu – phát triển (R&D), đặc biệt là những cơ sở được lựa chọn tham gia chương trình quốc gia trọng điểm “Priority”. Hằng năm, Việt Nam cử một lực lượng đáng kể sinh viên, học viên cao học và nghiên cứu sinh sang Nga theo nhiều loại hình học bổng. Đây chính là đội ngũ nhân lực khoa học kế cận của đất nước, có cơ hội tiếp cận sớm các phòng thí nghiệm hiện đại, đồng thời tham gia vào các dự án nghiên cứu quy mô quốc gia, khu vực và quốc tế.

Theo báo cáo của Trưởng bộ phận Giáo dục của Đại sứ quán Mai Nguyễn Tuyết Hoa, sinh viên Việt Nam theo học các ngành STEM hiện chiếm khoảng 30% tổng số lưu học sinh Việt Nam tại Nga. Đây là con số đáng khích lệ, cần tiếp tục được duy trì và khuyến khích trong bối cảnh quan hệ song phương hai nước phát triển rất thuận lợi, nhằm góp phần xây dựng đội ngũ cán bộ khoa học – công nghệ chất lượng cao cho Việt Nam trong tương lai.

Phát biểu chỉ đạo, Đại sứ Việt Nam tại LB Nga Đặng Minh Khôi nhấn mạnh, khoa học – công nghệ hiện được xác định là động lực then chốt để tạo ra những đột phá mang tính nền tảng cho sự phát triển quốc gia. Nga, với vị thế là một trong những quốc gia dẫn đầu thế giới về nghiên cứu cơ bản và khoa học – công nghệ, có nhiều thế mạnh mà Việt Nam cần nhận diện đầy đủ để tận dụng hiệu quả. Theo Đại sứ, hiểu đúng vai trò, tiềm năng và lợi thế của hợp tác khoa học – công nghệ với Nga sẽ giúp Việt Nam mở rộng cơ hội tiếp cận tri thức tiên tiến và khai thác hiệu quả tiềm năng hợp tác.

Đại sứ đồng thời khẳng định, quan hệ Việt Nam – LB Nga luôn duy trì mức độ tin cậy cao, tạo nền tảng thuận lợi để thúc đẩy hợp tác chuyển giao công nghệ, nhất là trong bối cảnh quốc tế đang trải qua nhiều biến động phức tạp. Ông cho rằng, Việt Nam hoàn toàn có thể biến thách thức thành cơ hội, qua đó tiếp cận sâu hơn những lĩnh vực công nghệ mà Nga có thế mạnh.

Về các lĩnh vực cần ưu tiên nghiên cứu và tham vấn cho Chính phủ, Đại sứ Đặng Minh Khôi chỉ rõ các mảng then chốt gồm: năng lượng và công nghệ hạt nhân dân dụng, công nghệ vũ trụ và vệ tinh, khoa học cơ bản, công nghiệp quốc phòng, công nghệ sinh học – y dược, công nghệ thông tin… Đồng thời hợp tác khoa học – công nghệ cần gắn với đào tạo nhân lực chất lượng cao, coi đây là nhiệm vụ trọng tâm và thường xuyên.

Đại sứ cũng đánh giá cao các thành tựu ứng dụng của khoa học Nga, trong đó có vacine phòng Covid-19 và một số thuốc điều trị ung thư đã được Bộ Y tế Việt Nam cấp phép gần đây. Hệ thống các trường đại học và Viện Hàn lâm khoa học Nga nhiều năm liền nằm trong nhóm cơ sở nghiên cứu hàng đầu thế giới, là đối tác quan trọng đối với Việt Nam.

Buổi làm việc không chỉ khởi động việc triển khai Kế hoạch hành động về ngoại giao khoa học - công nghệ, mà còn mở ra các hướng tiếp cận mới để thúc đẩy những sáng kiến hợp tác cụ thể với LB Nga. Qua đó, hoạt động ngoại giao khoa học tại địa bàn sẽ được tổ chức bài bản hơn, góp phần đưa khoa học – công nghệ trở thành một trụ cột thực chất trong quan hệ Việt Nam – LB Nga.

(theo ĐSQ Việt Nam tại LB. Nga)

Chu Văn