Dự án đường bộ cao tốc Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột: Cần được tháo gỡ những khó khăn

Ảnh hưởng đến Dự án BOT Quốc lộ 26

Hiện nay, UBND tỉnh triển khai các thủ tục đầu tư xây dựng Dự án thành phần 1 thuộc Dự án xây dựng đường bộ cao tốc Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột giai đoạn 1. Dự án đã hoàn thiện công tác lập báo cáo nghiên cứu khả thi và đang trình thẩm định, phê duyệt theo quy định. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai dự án đã gặp một số vướng mắc cần sớm được giải quyết để hoàn thành đúng tiến độ, yêu cầu đề ra.

Trạm thu phí BOT Quốc lộ 26.

Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Văn Dần - Giám đốc Sở Giao thông vận tải cho biết, hiện nay, Dự án đường bộ cao tốc Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột giai đoạn 1 còn 6 vấn đề chưa thống nhất giữa địa phương và Bộ Giao thông vận tải, trong đó nổi lên là những vướng mắc liên quan đến Dự án BOT Quốc lộ 26 và quy mô nút giao cao tốc Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột với Quốc lộ 26.

Cụ thể, sau khi tuyến đường bộ cao tốc Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột đưa vào khai thác, việc kết nối liên vùng, các hoạt động giao thương hàng hóa, du lịch từ các tỉnh Tây Nguyên đến Khánh Hòa và ngược lại sẽ dựa trên tuyến đường này. Khi đó tuyến Quốc lộ 26 chỉ đáp ứng nhu cầu kết nối các huyện, thị xã dọc theo tuyến nên lưu lượng và doanh thu dự kiến sẽ bị ảnh hưởng, sụt giảm nhiều, tác động rất lớn đến phương án tài chính và khả năng hoàn vốn cho Dự án BOT Quốc lộ 26.

Ngoài ra, trong quá trình lập Báo cáo nghiên cứu khả thi Dự án thành phần 1, nút giao cao tốc Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột kết nối với Quốc lộ 26 cũng đang bị ảnh hưởng bởi Dự án BOT Quốc lộ 26. Theo đó, ngày 6-12-2022, Bộ Giao thông vận tải đã có văn bản thống nhất hình thái nút giao hoàn chỉnh dạng kim cương; cao tốc Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột vượt Quốc lộ 26 với 4 nhánh kết nối, giai đoạn 1 chỉ đầu tư xây dựng nút giao trực thông cao tốc vượt Quốc lộ 26 bằng cầu vượt để không gây ảnh hưởng đến Dự án BOT Quốc lộ 26, giai đoạn 2 sẽ đầu tư nút giao liên thông hoàn chỉnh. Tuy nhiên, để tạo điều kiện cho phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh nói chung và của khu vực thị xã Ninh Hòa nói riêng, phù hợp với định hướng tại Nghị quyết số 09 của Bộ Chính trị về xây dựng, phát triển tỉnh Khánh Hòa đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, UBND tỉnh đã có văn bản kiến nghị Bộ Giao thông vận tải đầu tư nút giao liên thông hoàn chỉnh theo hình thái đã được thống nhất. Như vậy, có thể nhận thấy, ảnh hưởng của Dự án đường bộ cao tốc Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột đến Dự án BOT Quốc lộ 26 là rất lớn, có nguy cơ làm phá vỡ phương án tài chính và khả năng hoàn vốn cho Dự án BOT Quốc lộ 26. Ngược lại, nếu chỉ đầu tư như phương án của Bộ Giao thông vận tải đưa ra lại ảnh hưởng đến mục tiêu tạo tính liên kết với mạng lưới giao thông khu vực và kết nối đồng bộ hạ tầng kỹ thuật khu công nghiệp được hình thành sau này.

Kiến nghị xử lý

Dự án BOT Quốc lộ 26 hoàn thành công tác xây dựng và đi vào thu phí cuối năm 2019, giúp nâng cao năng lực thông hành, tăng cường an toàn giao thông và đáp ứng nhu cầu vận tải trên tuyến. Tuy nhiên, đến thời điểm hiện tại, tình hình hoạt động của công trình này gặp nhiều khó khăn và bất cập, phát sinh một số ảnh hưởng đến định hướng phát triển của địa phương.

Cụ thể, sau khi Trạm thu phí Ninh Xuân đi vào hoạt động từ giữa tháng 12-2019 đã gặp phải nhiều phản đối của các lái xe, doanh nghiệp vận tải đối với việc thu phí khi lưu thông qua trạm, gây ra tình hình an ninh trật tự diễn biến phức tạp tại khu vực trạm thu phí. Còn đến nay, theo báo cáo của doanh nghiệp thực hiện dự án, doanh thu của Trạm thu phí Ninh Xuân liên tục sụt giảm. Điều này khiến nguồn thu không đảm bảo như phương án tài chính đã ký kết với Bộ Giao thông vận tải. Do đó, doanh nghiệp thực hiện dự án đã nhiều lần có văn bản báo cáo, đề xuất phương án xin hỗ trợ Dự án BOT Quốc lộ 26 gửi đến nhiều cấp có thẩm quyền (Ủy ban Tài chính của Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ, Bộ Giao thông vận tải…).

Mới đây, UBND tỉnh có văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ kiến nghị xem xét đưa Dự án BOT Quốc lộ 26 vào danh mục các dự án BOT trình Quốc hội thông qua các giải pháp xử lý vướng mắc, bất cập tại một số dự án đầu tư kết cấu hạ tầng giao thông theo hình thức BOT do Bộ Giao thông vận tải quản lý; đề nghị Thủ tướng chỉ đạo Bộ Giao thông vận tải xem xét, thống nhất phương án đầu tư hoàn chỉnh nút giao liên thông kết nối cao tốc Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột với Quốc lộ 26 trước năm 2026 theo đề xuất, kiến nghị của UBND tỉnh.

THÀNH NAM