Dự án hồ chứa nước Ta Hoét: Triển khai đảm bảo tuân thủ các quy định của pháp luật

Một phần diện tích đất sản xuất nông nghiệp dự kiến thu hồi để triển khai Dự án hồ chứa nước Ta Hoét tại thôn K'Rèn, xã Hiệp An, huyện Đức Trọng. Ảnh: Chính Thành

Dự án hồ chứa nước Ta Hoét gồm 3 công trình: Đập đầu mối; cống lấy nước tại đập dâng Quảng Hiệp và hệ thống kênh mương dài khoảng 11km, cùng các công trình trên kênh. Tổng mức đầu tư dự án là 981,591 tỷ đồng; trong đó, chi phí bồi thường giải phóng mặt bằng hơn 352 tỷ đồng với diện tích thu hồi gần 123 ha.

Dự án được đầu tư với mục tiêu chủ động cấp nước tưới cho khoảng 2.080 ha lúa, rau màu, cây công nghiệp; cấp bổ sung cho 500 ha thuộc khu tưới hiện nay của hồ Tuyền Lâm; tạo nguồn cấp nước sinh hoạt cho khoảng 65.000 dân thuộc huyện Đức Trọng, góp phần cải thiện tiểu khí hậu của vùng dự án, tích nước và điều tiết lũ cho vùng hạ du.

Đặc biệt, tại khu vực dự án (thôn K’Rèn, xã Hiệp An), hầu như vào mùa mưa hàng năm, khi có mưa lớn thì nước từ thượng nguồn đổ về rất nhanh gây ngập hầu hết diện tích sản xuất nông nghiệp và một số nhà ở, làm thiệt hại về tài sản, hoa màu, vật nuôi của người dân khu vực cũng như các khu vực xung quanh thôn K’Rèn, thôn K’Long.

Chính vì vậy, dự án này được Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh Lâm Đồng xác định là công trình trọng điểm và quan tâm triển khai thực hiện. Khi hoàn thành đưa vào sử dụng, hồ chứa nước Ta Hoét không chỉ mang lại lợi ích thiết thực cho chính người dân tại khu vực dự án mà còn cho cả huyện Đức Trọng và tỉnh Lâm Đồng.

Quá trình triển khai dự án, vẫn còn ý kiến cho rằng bà con nhân dân bị thu hồi đất sản xuất và bố trí tái định canh ở nơi khác thì sẽ không được thụ hưởng những lợi ích từ dự án mang lại. Nhưng, như đã nói ở trên, diện tích đất thu hồi để triển khai dự án khoảng 123 ha, nhưng vùng hưởng lợi từ dự án lên đến gần 2.600 ha, chưa kể hàng chục ngàn hộ dân được cấp nước sinh hoạt và quan trọng hơn là khắc phục được tình trạng ngập lụt vào mùa mưa hàng năm.

Dự án hồ chứa nước Ta Hoét ngoài mục tiêu cung cấp nước tưới và nước sinh hoạt thì còn góp phần điều tiết nước, khắc phục tình trạng ngập úng. Trong ảnh: Một số khu vực tại xã Hiệp An, huyện Đức Trọng thường xuyên xảy ra ngập lụt vào mùa mưa hàng năm. Ảnh: Võ Lan

Cũng cần khẳng định rằng, Dự án hồ chứa nước Ta Hoét là công trình trọng điểm và đã được Trung ương phân bổ nguồn vốn hàng năm. Do đó, việc triển khai thực hiện dự án càng phải đảm bảo tuân thủ các quy định của pháp luật, trình tự thủ tục pháp lý theo đúng các quy định hiện hành. Trong đó, đặc biệt chú ý đến công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng, bố trí tái định canh.

Tại Văn bản số 7701/UBND-ĐC ngày 18/9/2020, UBND tỉnh chấp thuận ranh giới, diện tích đất để thực hiện Dự án hồ chứa nước Ta Hoét với tổng diện tích là 122,8 ha. Đến ngày 16/02/2023, UBND tỉnh ban hành Văn bản số 1090/UBND-ĐC điều chỉnh ranh giới, diện tích chấp thuận thu hồi đất để triển khai lòng hồ và đường tránh ngập thuộc Dự án hồ chứa nước Ta Hoét. Theo đó, diện tích lòng hồ, đầu mối được điều chỉnh thành 121,54 ha (giảm 1,26 ha); trong đó, diện tích bị ảnh hưởng của các hộ dân là khoảng 96,87 ha/190 hộ và diện tích 24,67 ha còn lại do UBND xã quản lý.

UBND tỉnh đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo về công tác đền bù, giải phóng mặt bằng và bồi thường, hỗ trợ đối với diện tích đất thu hồi của các hộ dân tại dự án. Đồng thời, ban hành Quyết định số 1619/QĐ-UBND ngày 12/9/2022 về việc phê duyệt hệ số điều chỉnh giá đất để xác định giá đất cụ thể tính tiền bồi thường đối với đất nông nghiệp khi nhà nước thu hồi đất để thực hiện Dự án xây dựng hồ chứa nước Ta Hoét.

Việc thực hiện công tác xây dựng và trình phê duyệt hệ số giá đất đã được các đơn vị triển khai theo đúng quy trình và thủ tục quy định; đảm bảo thực hiện đúng nguyên tắc và phương pháp tính toán về đơn giá bồi thường, hỗ trợ đối với từng loại đất tại từng khu vực, cũng như đơn giá bồi thường, hỗ trợ di dời nhà ở, vật kiến trúc và cây trồng trên đất đối với từng trường hợp cụ thể; đồng thời, cũng nêu rõ nguyên tắc tính toán hỗ trợ đối với trường hợp chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và đối với những công trình, nhà ở xây dựng không hợp pháp trên đất.

Trước đó, ngày 17/9/2021, UBND tỉnh ban hành Quyết định số 2359/QĐ-UBND về việc phê duyệt hệ số điều chỉnh giá đất để xác định giá đất cụ thể tính tiền bồi thường khi nhà nước thu hồi đất để thực hiện Dự án hồ chứa nước Ta Hoét (lần 1). Tuy nhiên, trong quá trình triển khai thực hiện, các hộ dân ý kiến, kiến nghị cho rằng giá bồi thường thấp, UBND huyện Đức Trọng đã tổng hợp, đề xuất UBND tỉnh xem xét chấp thuận chủ trương xác định lại hệ số điều chỉnh giá đất và UBND tỉnh đã thống nhất để UBND huyện xác định hệ số điều chỉnh giá đất đảm bảo hài hòa, phù hợp với quy định hiện hành như Quyết định số 1619/QĐ-UBND ngày 12/9/2022 đang áp dụng.

Khu vực tái định canh Dự án hồ chứa nước Ta Hoét được bố trí tại thôn Trung Hiệp, xã Hiệp An, huyện Đức Trọng. Ảnh: Chính Thành

Liên quan đến công tác bố trí tái định canh, ban đầu Dự án không bố trí quỹ đất tái định canh mà chỉ thực hiện chi trả bồi thường bằng tiền theo quy định của pháp luật về đất đai. Tuy nhiên, trên cơ sở kiến nghị của các hộ dân, đa số là đồng bào dân tộc thiểu số với tập quán chủ yếu là sản xuất nông nghiệp và cần đất nông nghiệp để tiếp tục sản xuất, UBND tỉnh đã chỉ đạo UBND huyện tìm kiếm, bố trí quỹ đất và xây dựng cơ sở hạ tầng khu tái định canh cho các hộ dân có đất bị thu hồi; trong đó, ưu tiên cho các hộ đồng bào dân tộc thiếu đất sản xuất.

Qua quá trình triển khai thực hiện, ngày 12/9/2023, UBND huyện Đức Trọng đã ban hành phương án về bồi thường bằng đất cho các hộ dân có đất bị thu hồi thuộc Dự án hồ chứa nước Ta Hoét. Theo đó, có 110 hộ đủ điều kiện bồi thường bằng đất theo các tiêu chí; trong đó, có 100 hộ người đồng bào dân tộc thiểu số và 10 hộ người Kinh và được UBND tỉnh chấp thuận thống nhất chủ trương bồi thường bằng đất đối với các hộ dân có đất bị thu hồi thuộc dự án. Khu tái cạnh canh có tổng diện tích 28 ha tại thôn Trung Hiệp, xã Hiệp An với cở sở hạ tầng gồm có hệ thống đường quản lý, đường sản xuất, hệ thống cấp điện, nước phục vụ sinh hoạt và sản xuất.

Việc điều chỉnh hệ số giá đất, tìm quỹ đất để bố trí tái định canh và triển khai các chính sách hỗ trợ khác..., cho thấy việc đặt lợi ích của người dân có đất thu hồi để thực hiện Dự án hồ chứa nước Ta Hoét luôn được các cấp, các ngành và chính quyền từ tỉnh đến huyện quan tâm thực hiện và đặt lên hàng đầu. Điều này vừa đảm bảo cho dự án được triển khai theo đúng mục tiêu đã đề ra, vừa giải quyết hài hòa lợi ích của người dân trong vùng dự án, nhưng tất cả đều phải dựa trên những cơ sở pháp lý và tuân thủ đúng các quy định của pháp luật hiện hành.

NGUYỄN THÀNH