Dự án Nhà máy xử lý phế thải chăn nuôi ở Hải Dương: Lãng phí tài sản nhà nước

Dự án Nhà máy xử lý phế thải chăn nuôi thành phân hữu cơ và sản xuất hạt nhựa của Công ty cổ phần Việt Tiên Sơn tại tỉnh Hải Dương. Ảnh: Đ.Sơn.

Dự án Nhà máy xử lý phế thải chăn nuôi thành phân hữu cơ và sản xuất hạt nhựa của Công ty cổ phần Việt Tiên Sơn tại xã Định Sơn (huyện Cẩm Giàng) được UBND tỉnh Hải Dương chấp thuận chủ trương đầu tư tại Quyết định số 1107/QĐUBND, với tổng mức đầu tư 33,4 tỷ đồng. Dự án thực hiện trên diện tích 13.000m2, với quy mô xử lý 6.000 tấn phế thải chăn nuôi/năm, thu hồi 4.000 tấn phân hữu cơ/năm; sản xuất hạt nhựa tái sinh 5.000 tấn/năm.

Theo tìm hiểu của phóng viên, đến thời điểm 29/6/2017, Công ty cổ phần Việt Tiên Sơn được UBND tỉnh Hải Dương cho thuê đất, công ty này đã sử dụng vào mục đích sản xuất hạt nhựa theo nội dung Dự án đã được UBND tỉnh phê duyệt tại Quyết định số 1107 ngày 5/4/2017. Việc sản xuất phân vi sinh từ phế thải chăn nuôi theo dây chuyền công nghệ do Cộng hòa Séc viện trợ đã không hoạt động từ thời điểm 2005. Qua báo cáo của Công ty cổ phần Việt Tiên Sơn, thời điểm tháng 9/2024, máy móc, thiết bị thuộc dây chuyền đã không sử dụng từ năm 2005 đến thời điểm tháng 9/2024.

Mới đây, vào cuộc thanh tra Dự án Nhà máy xử lý phế thải chăn nuôi thành phân hữu cơ và sản xuất hạt nhựa của Công ty cổ phần Việt Tiên Sơn, Thanh tra tỉnh Hải Dương đã phát hiện sai phạm tại Dự án này.

Theo đó, Thanh tra tỉnh Hải Dương kết luận, việc cho phép Công ty cổ phần Việt Tiên Sơn là doanh nghiệp ngoài nhà nước góp vốn đối ứng là thực hiện không đúng quy định của Nghị định số 17 ngày 4/5/2001 của Chính phủ. Bên cạnh đó, việc UBND tỉnh Hải Dương giao cho Công ty cổ phần Việt Tiên Sơn vận hành, sử dụng máy móc, thiết bị là tài sản nhà nước là thiếu căn cứ.

Mặt khác, việc giao tài sản nhà nước cho Công ty cổ phần Việt Tiên Sơn nhưng không xác định về lợi nhuận được phân bổ (trong khi Công ty cổ phần Việt Tiên Sơn sử dụng tài sản nhà nước), nghĩa vụ của Công ty cổ phần Việt Tiên Sơn hoặc đơn vị có liên quan đối với tài sản nhà nước dẫn đến từ khi chạy thử (năm 2005) đã hỏng nhưng không được sửa chữa, không đơn vị nào chịu trách nhiệm sửa chữa dẫn đến hiện nay, theo khảo sát của ngành chức năng là dây chuyền xử lý phế thải chăn nuôi thành phân hữu cơ không khai thác, sử dụng từ năm 2005, đã cũ và lạc hậu, phần mô tơ bị cháy hỏng, gây lãng phí tài sản nhà nước.

“Trách nhiệm tham mưu chính thuộc về Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Hải Dương. Trách nhiệm liên đới thuộc về Ban Quản lý các khu công nghiệp tỉnh Hải Dương do khi xây dựng báo cáo nghiên cứu khả thi cũng đề xuất đơn vị thực hiện Dự án là Công ty cổ phần Việt Tiên Sơn không có căn cứ” - Thanh tra tỉnh Hải Dương chỉ rõ.

Cơ quan thanh tra xác định, từ thời điểm được giao đất (năm 2004), đến thời điểm UBND tỉnh Hải Dương quyết định thu hồi đất ngày 29/6/2017 cho Công ty cổ phần Việt Tiên Sơn thuê đất, diện tích đất thuộc Dự án vẫn do Ban Quản lý các khu công nghiệp tỉnh Hải Dương quản lý. Tuy nhiên, Ban Quản lý các khu công nghiệp tỉnh Hải Dương đã thực hiện không đầy đủ trách nhiệm của người được giao đất, để Công ty cổ phần Việt Tiên Sơn sử dụng diện tích đất thuộc Dự án vào việc kinh doanh của công ty không đúng nội dung của Dự án đã được UBND tỉnh phê duyệt. Về vấn đề này, cơ quan thanh tra xác định, trách nhiệm tham mưu chính thuộc về việc Ban Quản lý các khu công nghiệp tỉnh Hải Dương. Liên quan đến trách nhiệm về Công ty cổ phần Việt Tiên Sơn thực hiện không đúng nội dung Dự án đã được UBND tỉnh phê duyệt thuộc về Sở Kế hoạch và Đầu tư.

Đáng chú ý, trong các văn bản của Công ty cổ phần Việt Tiên Sơn (khi báo cáo Bí thư Tỉnh ủy, UBND tỉnh và các ngành chức năng của tỉnh Hải Dương) đều khẳng định “Công ty đã và đang thực hiện đúng dự án được phê duyệt”. Cơ quan thanh tra khẳng định, nội dung báo cáo trên là không đúng thực tế vì khi chạy thử năm 2005 dây chuyền đã hỏng, không hoạt động được, Công ty đã hợp tác sản xuất với Công ty cổ phần phân bón Fitohoocmon sản xuất phân phức hợp hữu cơ vi sinh theo quy trình công nghệ của Fitohoocmon, theo mẫu bao bì và bản quyền của Công ty cổ phần phân bón Fitohoocmon, sử dụng máy móc, công nghệ do Công ty cổ phần Việt Tiên Sơn trang bị, không sử dụng dây chuyền thiết bị của Cộng hòa Séc dẫn đến việc cơ quan tham mưu cho UBND tỉnh là Sở Kế hoạch và Đầu tư đề xuất cho UBND tỉnh quyết định chủ trương đầu tư không chính xác về mục tiêu đầu tư khi điều chỉnh bằng Quyết định số 1107 ngày 5/4/2017 của UBND tỉnh Hải Dương.

Ngoài ra, cơ quan chức năng xác định, việc quản lý tài sản là dây chuyền thiết bị do Cộng hòa Séc viện trợ thực hiện không đúng quy định của Nghị định số 17 ngày 4/5/2001 của Chính phủ và Thông tư số 70 ngày 24/8/2001 của Bộ Tài chính.

Trên cơ sở kết quả thanh tra, Thanh tra tỉnh Hải Dương kiến nghị Sở Kế hoạch và Đầu tư, Ban Quản lý các khu công nghiệp tỉnh Hải Dương tổ chức kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm của cán bộ có liên quan đến các sai phạm, xem xét có hình thức xử lý phù hợp hoặc kiến nghị cấp có thẩm quyền xử lý theo quy định hiện hành.

Trao đổi qua điện thoại với phóng viên Báo Đại Đoàn Kết về vấn đề kiểm điểm trách nhiệm của các cán bộ liên quan đến sai phạm, ông Nguyễn Trung Kiên - Trưởng ban Quản lý các khu công nghiệp tỉnh Hải Dương cho biết, Ban Quản lý phải xem xét từ thời điểm năm 2005. Ban Quản lý chưa tiến hành kiểm điểm vì Thanh tra tỉnh chưa gửi Thông báo kết luận.

Phóng viên cũng liên lạc với Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Hải Dương để tìm hiểu về công tác kiểm điểm trách nhiệm liên quan đến Dự án, tuy nhiên vị Giám đốc Sở cáo bận.

Đức Sơn