Dự án nông nghiệp tuần hoàn được vay 70% vốn không cần thế chấp

Ảnh minh họa.

Ngày 16/6/2025, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 156/2025/NĐ-CP, sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 55/2015 về chính sách tín dụng phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn. Một trong những thay đổi quan trọng nhất được đưa vào lần này là quy định về việc khách hàng có dự án nông nghiệp tuần hoàn được vay tối đa 70% tổng mức đầu tư mà không cần tài sản bảo đảm.

Đây được coi là một bước ngoặt lớn trong chính sách tín dụng nông nghiệp khi lần đầu tiên, khái niệm "kinh tế tuần hoàn" trong lĩnh vực sản xuất nông nghiệp được đưa vào văn bản pháp lý với một chính sách tín dụng cụ thể. Trước đó, các mô hình sản xuất sạch, hữu cơ hay tái sử dụng phụ phẩm nông nghiệp để sản xuất phân bón, thức ăn chăn nuôi thường gặp khó khăn khi tiếp cận vốn vay do thiếu tài sản thế chấp, dù có tiềm năng về hiệu quả môi trường và phát triển bền vững.

Nghị định 156 quy định rõ: cá nhân, hộ gia đình, tổ hợp tác, hợp tác xã, doanh nghiệp nhỏ và vừa nếu có dự án thuộc lĩnh vực sản xuất nông nghiệp hữu cơ hoặc triển khai mô hình kinh tế tuần hoàn, thì được phép vay tối đa 70% tổng mức đầu tư của dự án đó mà không phải thế chấp tài sản. Việc cho vay sẽ căn cứ vào tính khả thi và hiệu quả của phương án sản xuất, được ngân hàng thương mại đánh giá và thẩm định.

Chính sách này không chỉ mở rộng cánh cửa tiếp cận tín dụng cho các mô hình sản xuất nông nghiệp bền vững, mà còn cho thấy một sự thay đổi tư duy rõ rệt của Nhà nước: từ việc đòi hỏi tài sản đảm bảo sang việc đánh giá năng lực tổ chức sản xuất và giá trị môi trường mà dự án tạo ra.

Với nền nông nghiệp Việt Nam đang trong giai đoạn chuyển đổi xanh, đòi hỏi giảm thiểu phát thải, sử dụng hiệu quả tài nguyên và nâng cao giá trị gia tăng, chính sách này có ý nghĩa đặc biệt. Việc miễn yêu cầu thế chấp với các mô hình tuần hoàn không chỉ giảm áp lực tài chính mà còn khuyến khích người dân mạnh dạn đầu tư bài bản hơn vào sản xuất nông nghiệp theo hướng bền vững.

Thực tế cho thấy, nhiều hợp tác xã và doanh nghiệp nhỏ hiện nay dù có ý tưởng mô hình tuần hoàn như tận dụng vỏ trấu làm chất đốt, tái chế nước thải tưới cây, hoặc sử dụng phụ phẩm nông nghiệp làm phân vi sinh, nhưng không thể triển khai do thiếu vốn và không có tài sản thế chấp. Khi quy định mới được thực thi, nhiều rào cản có thể được gỡ bỏ, từ đó tạo điều kiện thúc đẩy những mô hình có khả năng cải thiện môi trường và tăng năng suất lâu dài.

Cũng cần nhấn mạnh rằng, để được vay vốn theo chính sách mới này, các dự án vẫn phải đáp ứng những điều kiện về tính khả thi, tuân thủ pháp luật về môi trường, và có phương án sử dụng vốn minh bạch. Ngân hàng không bỏ qua vai trò thẩm định mà sẽ siết chặt khâu đánh giá hiệu quả kinh tế và bền vững của mô hình trước khi giải ngân.

Việc Chính phủ ban hành quy định cho phép vay không tài sản đảm bảo với các dự án kinh tế tuần hoàn là thông điệp mạnh mẽ thúc đẩy nông nghiệp xanh. Đồng thời, chính sách này cũng phản ánh rõ định hướng chuyển từ hỗ trợ chung sang hỗ trợ có trọng tâm, ưu tiên mô hình sản xuất tạo giá trị cho môi trường và xã hội.

Trong bối cảnh Việt Nam cam kết giảm phát thải ròng về 0 vào năm 2050, những thay đổi cụ thể về chính sách tín dụng như Nghị định 156 chính là một trong những công cụ thiết thực để hiện thực hóa cam kết đó từ cơ sở.

Minh Thành