Dự án xây dựng Cửa ô phía Nam (huyện Thanh Trì):Giải phóng mặt bằng rồi để… cỏ mọc
Từ năm 2004, công tác giải phóng mặt bằng hơn 23ha đất trên địa bàn xã Tứ Hiệp (huyện Thanh Trì) cơ bản hoàn thành, bàn giao cho Tổng công ty Đầu tư phát triển nhà và Đô thị (Bộ Xây dựng) để triển khai Dự án đầu tư xây dựng Cửa ô phía Nam Hà Nội. Tuy nhiên, đã hơn 2 thập kỷ trôi qua, khu đất thực hiện dự án vẫn để cỏ mọc...

Khu đất đã giải phóng mặt bằng tại xã Tứ Hiệp (huyện Thanh Trì) để triển khai Dự án đầu tư xây dựng Cửa ô phía Nam Hà Nội để hoang nhiều năm.
Theo tìm hiểu của phóng viên Báo Hànôịmới, từ năm 2003, UBND thành phố Hà Nội đã ban hành quyết định về việc thu hồi 234.967m2 đất tại xã Tứ Hiệp (huyện Thanh Trì), tạm giao cho Tổng công ty Đầu tư phát triển nhà và Đô thị - chủ đầu tư để tổ chức điều tra, lập phương án giải phóng mặt bằng, triển khai Dự án đầu tư xây dựng Cửa ô phía Nam Hà Nội. Trong năm 2003 và 2004, công tác giải phóng mặt bằng đã được UBND huyện Thanh Trì phối hợp chủ đầu tư tích cực triển khai, trong đó diện tích đất nông nghiệp đã bồi thường, giải phóng mặt bằng và thu hồi 214.951m2; diện tích còn lại chưa giải phóng mặt bằng do trùng lấn dự án khác.
Tiếp đó, ngày 31-5-2004, UBND thành phố Hà Nội ban hành quyết định phê duyệt Quy hoạch chi tiết khu vực Cửa ô phía Nam Hà Nội, tỷ lệ 1/500 tại xã Tứ Hiệp. Theo đó, khu vực này gồm các hạng mục: Công trình công cộng; cây xanh kết hợp các công trình kiến trúc nhỏ; tượng đài và quảng trường chiến thắng; Cửa ô phía Nam Hà Nội và nhiều hạng mục phụ trợ khác.
Về vấn đề này, Công chức Văn phòng xã Tứ Hiệp Hoàng Ngọc Vinh thông tin, sau khi hoàn thành giải phóng mặt bằng diện tích đất nông nghiệp để thực hiện Dự án đầu tư xây dựng Cửa ô phía Nam Hà Nội, huyện Thanh Trì đã bàn giao cho chủ đầu tư thực hiện dự án. Trong báo cáo trả lời ý kiến cử tri liên quan đến tiến độ triển khai Dự án đầu tư xây dựng Cửa ô phía Nam từ năm 2018, đại diện Tổ đại biểu HĐND thành phố Hà Nội ứng cử tại huyện Thanh Trì có thông tin, chủ đầu tư đã cơ bản hoàn thành xây dựng hạ tầng kỹ thuật Dự án Cửa ô phía Nam từ năm 2004 (không thực hiện phần trùng lấn). Tuy nhiên, đến thời điểm này dự án vẫn chưa triển khai các hạng mục công trình theo quy hoạch đã được duyệt.
Mục sở thị của phóng viên tại dự án cho thấy, phản ánh của người dân là đúng. Theo quan sát, khu đất rộng mênh mông đã giải phóng mặt bằng, bàn giao cho chủ đầu tư triển khai dự án hiện vẫn chưa xây dựng bất cứ hạng mục công trình nào. Dọc tuyến đường ven khu đất, người dân địa phương và khu vực xung quanh thường xuyên đổ rác thải, phế thải xây dựng ra và đốt, gây ô nhiễm môi trường, mất mỹ quan. Trong khuôn viên khu đất, hiện tồn tại nhiều bãi phế thải xây dựng chưa được vận chuyển đi xử lý.
“Trước thực trạng đổ trộm rác, phế thải xây dựng tại khu vực triển khai Dự án Cửa ô phía Nam, UBND xã Tứ Hiệp đã nhiều lần phải bỏ kinh phí thuê người san gạt, vận chuyển rác, phế thải đi xử lý, nhưng chỉ được một thời gian ngắn, vi phạm lại tái diễn”, ông Hoàng Ngọc Vinh chia sẻ.
Người dân xã Tứ Hiệp nói riêng và huyện Thanh Trì nói chung rất phấn khởi và kỳ vọng Dự án Cửa ô phía Nam được triển khai sẽ giúp người dân được hưởng lợi từ công trình công cộng này, song chờ mãi dự án vẫn chỉ là bãi đất hoang khiến người dân không khỏi xót xa.
Bà Trần Thị Kh. thôn Cổ Điển B, xã Tứ Hiệp than thở: "Mỗi lần đi qua khu đất đã giải phóng mặt bằng nhưng chưa triển khai dự án, người dân chúng tôi tiếc lắm. Nhìn mảnh đất “bờ xôi ruộng mật” một thời bỏ hoang hơn 20 năm ròng, thực sự lãng phí. Chưa kể, do khu đất nằm xa khu dân cư nên là nơi lý tưởng để người dân đến đây đổ trộm rác thải, phế thải xây dựng...".
Còn Trưởng thôn Cương Ngô, xã Tứ Hiệp Nguyễn Văn Sỹ cho biết: "Khi biết khu vực triển khai dự án được nghiên cứu quy hoạch thành một khu vực công viên mang tính giáo dục cao về truyền thống lịch sử, văn hóa của Thủ đô, người dân địa phương rất phấn khởi, đồng tình ủng hộ. Gia đình tôi có gần 2 sào đất nông nghiệp thuộc diện thu hồi thực hiện dự án đã bàn giao từ năm 2004, thế nhưng, không hiểu vì lý do gì, đến nay vẫn chưa triển khai…".
Được biết, sau nhiều năm bỏ hoang lãng phí, năm 2024, chủ đầu tư dự án bàn giao khu đất đã giải phóng mặt bằng cho huyện Thanh Trì quản lý nhằm nâng cao hiệu quả quản lý, sử dụng đất. Giám đốc Trung tâm Phát triển quỹ đất huyện Thanh Trì Vũ Hoài Sơn cho biết, sau khi tiếp nhận khu đất từ chủ đầu tư, Trung tâm đã phối hợp với UBND xã Tứ Hiệp triển khai các biện pháp bảo vệ, chống lấn chiếm, đổ phế thải, rác thải. Sau khi UBND thành phố ban hành Quy định về trình tự, thủ tục cho thuê quỹ đất ngắn hạn do tổ chức phát triển quỹ đất quản lý trên địa bàn thành phố Hà Nội ban hành kèm theo Quyết định số 25/2025/QĐ-UBND ngày 28-3-2025, Trung tâm đang nghiên cứu để tham mưu cho UBND huyện Thanh Trì triển khai thủ tục cho thuê đất ngắn hạn tại khu đất Dự án Cửa ô phía Nam nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng, tránh để lãng phí đất.