Dự báo, hàng chục triệu người Việt Nam không có lương hưu

Khoảng 34 triệu lao động phi chính thức có nguy cơ rơi khỏi lưới an sinh xã hội

Bộ LĐ-TB&XH vừa có buổi thảo luận với các chuyên gia của tổ chức Lao động quốc tế (ILO) để trao đổi về chiến lược an sinh xã hội tại Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn 2045.

Theo Bộ trưởng, Bộ LĐ-TB&XH Đào Ngọc Dung, chính sách của Việt Nam thuộc diện bao phủ tương đối tốt, mang lại nhiều thành tựu đã được quốc tế ghi nhận là điểm sáng.

Tuy nhiên, Việt Nam vẫn còn khoảng 34 triệu lao động phi chính thức có nguy cơ "rơi" khỏi lưới an sinh xã hội

Với mong muốn trong giai đoạn sắp tới, hệ thống chính sách xã hội của Việt Nam sẽ phát triển một cách bao trùm hơn, toàn diện hơn.Bộ LĐ-TB&XH mong các chuyên gia phân tích, khuyến nghị thẳng thắn và thực tế từ các chuyên gia độc lập.

Thực tế, đây là khu vực có dư địa lớn để tăng mức huy động tham gia bảo hiểm xã hội, để đảm bảo an sinh bền vững trong tương lai nhưng chính sách nào để quản lý, khuyến khích nhóm lao động này tự nguyện tham gia?

Trao đổi về vấn đề này, ông Nuno Cunha, chuyên gia cao cấp về an sinh xã hội của ILO cho hay, hiện nay mới có khoảng 16,5 triệu người lao động Việt hiện tham gia bảo hiểm xã hội tức chỉ 33% trong tổng số lực lượng lao động hơn 50 triệu người.

Tính trong 11,4 triệu người cao tuổi cũng mới chỉ có 4,3 triệu người đang được hưởng lương hưu (2,6 triệu từ bảo hiểm xã hội và 1,7 triệu từ bảo trợ xã hội). Với tốc độ già hóa dân số hiện nay, nếu không nỗ lực phủ bảo hiểm, đến 2030, Việt Nam sẽ đối mặt vấn đề quan ngại khi có 12 triệu người cao tuổi không có lương hưu. Đó sẽ là gánh nặng xã hội, gánh nặng chính sách an sinh rất lớn.

Về tăng cường nguồn lực cho an sinh xã hội, chuyên gia ILO chia sẻ, trong vòng 15 năm qua, tại các quốc gia đang phát triển ở châu Á có xu hướng tăng tỷ lệ GDP với mức trung bình là 0,2% từ việc chính thức hóa thị trường lao động khi nền kinh tế dần chuyển dịch từ nông nghiệp sang công nghiệp và dịch vụ.

Ông Nuno Cunha khuyến nghị, đến năm 2030, tầm nhìn 2045, Việt Nam cần tăng mức chi cho an sinh xã hội từ 4% GDP hiện nay lên mức trung bình của khu vực Châu Á - Thái Bình Dương là 8% GDP.

Song song với quá trình này là các biện pháp chính thức hóa khu vực việc làm phi chính thức, xây dựng hệ thống an sinh xã hội đa tầng với mức độ phối hợp và liên kết đáng kể giữa các tầng.

Ngoài ra, cần tăng diện bao phủ bảo hiểm xã hội bắt buộc bằng cách nâng mức hưởng thỏa đáng, đơn giản hóa điều kiện hưởng chế độ, đưa nhiều nhóm hợp đồng đủ điều kiện tham gia vào bảo hiểm xã hội bắt buộc.

P.P