Dự báo thế giới năm 2021: Còn sớm để tự tin chiến thắng Covid-19 nhưng có nhiều lý do để lạc quan

Còn sớm để tự tin chiến thắng Covid-19 nhưng có nhiều lý do để lạc quan về triển vọng thế giới năm 2021. (Nguồn: Projectsyndicate)

Bài viết của Mark Leonard, Giám đốc Hội đồng Quan hệ Đối ngoại châu Âu trên mạng tin Projectsyndicate phân tích những lý do để lạc quan về một năm 2021 tươi sáng hơn, dù vẫn còn quá sớm để tuyên bố chiến thắng trong cuộc chiến chống đại dịch Covid-19.

Vaccine ngừa Covid-19

Một trong những lý do để vui mừng là các loại vaccine ngừa Covid-19 đang được đưa vào sử dụng. Điều này sẽ cho phép cuộc sống bình thường dần dần trở lại và cách chúng được phát triển sẽ tái khẳng định sự ủng hộ của chúng ta đối với hợp tác quốc tế.

Thật vui mừng khi được chứng kiến sự ra đời của vaccine BioNTech, một công ty do Liên minh châu Âu (EU) tài trợ và do hai nhà khoa học người Đức gốc Thổ Nhĩ Kỳ đứng đầu. Những lo ngại chính đáng về “chủ nghĩa dân tộc vaccine” có phần giảm bớt khi hầu hết các quốc gia xác định rằng chủ nghĩa quốc tế, chứ không phải chủ nghĩa địa phương, là con đường thoát khỏi cuộc khủng hoảng hiện nay và các cuộc khủng hoảng toàn cầu khác.

Chuyển biến trong cuộc chiến biến đối khí hậu

Lý do thứ hai là những tin tức đáng khích lệ liên quan tới vấn đề khí hậu.

Như nhiều nhà bình luận đã lưu ý, biến đổi khí hậu có thể dẫn đến một cuộc khủng hoảng thậm chí còn lớn hơn Covid-19.

Tuy nhiên, tình hình khả quan hơn sau khi lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính giảm mạnh 7% trong năm nay.

Giờ đây, các chính phủ đã thể hiện rằng họ xác định hành động trong trường hợp khẩn cấp và chấp nhận áp lực ngày càng tăng trong việc đầu tư vào các công nghệ cần thiết cho quá trình chuyển đổi nhanh chóng sang nguồn năng lượng sạch.

Niềm tin vào chính phủ

Lý do nữa để vui mừng là niềm tin vào chính phủ đã trở lại.

Covid-19 đã nhắc nhở mọi người rằng quản trị công một cách thích hợp sẽ đem lại giá trị như thế nào.

Dịch bệnh này cũng khiến người ta bắt đầu chú ý tới nhu cầu phân phối lại. Sau cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008, nhiều người hy vọng rằng thuyết chính thống tân tự do đang thịnh hành sẽ nhường chỗ cho nền dân chủ xã hội và sự kiểm soát chính trị lớn hơn đối với nền kinh tế.

Thay vào đó, trong bối cảnh dịch Covid-19, người dân các nước nhận được các gói cứu trợ từ chính phủ.

Sau một thập kỷ "thắt lưng buộc bụng" đầy đau đớn và những biến động chính trị mà biện pháp này gây ra, các chính phủ cuối cùng cũng quan tâm nhiều hơn đến phúc lợi công cộng. Các đảng chính thống, bao gồm cả đảng Dân chủ ở Mỹ, đang thúc đẩy các chính sách hỗ trợ người lao động và tầng lớp trung lưu, mang đến hy vọng rằng sự bất bình đẳng mang tính cơ cấu - vốn khiến nhiều người cảm thấy bị “bỏ lại phía sau” - cuối cùng sẽ được quan tâm giải quyết.

Nhiều quốc gia đã nhanh chóng tung ra các gói cứu trợ và duy trì các hình thức hỗ trợ người dân vượt qua đại dịch.

Cân đối lợi ích

Điều đó đưa chúng ta đến lý do cuối cùng để vui mừng. Đại dịch đã kích hoạt việc xem xét lại hệ thống toàn cầu.

Thay vì siêu toàn cầu hóa không được kiểm soát, nhiều cường quốc hàng đầu đang tìm cách điều hòa nhu cầu về hàng hóa giá rẻ, công nghệ tiên tiến và các lợi ích khác của thương mại với sự kiểm soát nhiều hơn đối với các vấn đề trong nước.

Tất nhiên, còn quá sớm để tuyên bố chiến thắng trong bất kỳ cuộc chiến nào hiện tại của chúng ta. Ông Biden sẽ chật vật để điều hành một đất nước bị phân cực trong khi phải đối mặt với sự phản kháng của đảng Cộng hòa.

Việc cung cấp vaccine cho toàn thế giới sẽ là một thách thức to lớn về mặt hậu cần. Sự cạnh tranh giữa các cường quốc vẫn có thể khiến chương trình nghị sự về khí hậu "đi trệch đường ray" trước thềm hội nghị thượng đỉnh về khí hậu COP26 ở Glasgow vào tháng 11/2021.

Mối đe dọa suy thoái và các cuộc khủng hoảng nợ mới có thể làm trầm trọng thêm tình trạng bất bình đẳng. Giấc mơ châu Âu có hồi sinh trở lại hay không sẽ phụ thuộc vào kết quả của các cuộc bầu cử quốc gia vốn có tính cạnh tranh rất cao.

Tuy nhiên, khi năm 2021 đến gần, mọi thứ có vẻ tốt hơn rất nhiều so với cách đây vài tháng.