Dự đoán 'mưa điểm 10' môn Lý, gợi ý lời giải

Sáng 27/6, thí sinh thi tự chọn với môn thi Vật lý. Đề thi môn Vật lý tốt nghiệp THPT 2025 chương trình mới có thời gian làm bài 50 phút và theo hình thức trắc nghiệm. Bài thi này thí sinh có thể làm trong ca 1 hoặc ca 2 của buổi thi sáng nay.

Thí sinh phấn khởi kết thúc môn thi buổi sáng nay, cũng là kết thúc Kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025. Ảnh: Minh Sơn (CP)

Đề thi được đánh giá là "dễ thở", đặc biệt so với môn Toán và môn Tiếng Anh nhiều thí sinh cho rằng "khó nhất trong lịch sử".

Thầy giáo Đỗ Ngọc Hà, giáo viên dạy Vật lý tại Hà Nội đánh giá, đề thi môn Vật lý năm nay khá dễ, không có câu phân loại học sinh. Với đề thi này, sẽ có nhiều học sinh đạt điểm 9 và có "mưa điểm 10. “Chắc lần đầu tiên trong lịch sử môn Lý có mưa điểm 10 như vậy”, thầy Hà nhận định.

Thầy Hà cho rằng, môn Toán có tính phân loại rõ ràng trong khi Vật lý dễ là chưa hợp lý. Khi ra đề thi, độ khó - dễ các môn phải mang tính tương đối với nhau. Một môn thì ra khó trên trời, một môn thì ra dễ để học sinh trung bình cũng có thể đạt điểm cao, thì đặt dấu chấm hỏi về đề.

Nhiều thí sinh chia sẻ, đề quá dễ, đã làm hết đề khi vẫn còn nhiều thời gian. “Đề dễ quá, em làm 25 phút đã xong. Cứ mong đề có mấy câu khó để phân loại mà không có”, một thí sinh chia sẻ. Nhiều thí sinh cho rằng, đề không có sự phân hóa sẽ gây thiệt thòi cho những thí sinh cho lực học tốt.

Theo đánh giá từ Tổ Vật lí – Hệ thống giáo dục HOCMAI, so với đề thi Minh họa và đề thi Tham khảo TN THPT từ năm 2025 môn Vật lí mà BGD&ĐT đã công bố trước đó, đề thi chính thức có cấu trúc giữ ổn định với 28 câu hỏi trắc nghiệm khách quan (40 lệnh hỏi; thực hiện trong thời gian 50 phút), được chia làm 3 phần:

Phần I gồm 18 câu hỏi trắc nghiệm bốn lựa chọn.

Phần II gồm 4 câu hỏi trắc nghiệm đúng sai (mỗi câu hỏi có 4 ý hỏi).

Phần III gồm 6 câu hỏi trắc nghiệm trả lời ngắn.

Nội dung đề thi bám sát yêu cầu cần đạt của Chương trình GDPT 2018 môn Vật lí, chủ yếu thuộc chương trình lớp 12, và một phần nhỏ kiến thức thuộc chương trình lớp 11. Tỉ lệ câu hỏi theo cấp độ tư duy Biết/ Hiểu/ Vận dụng khoảng 40%/ 30%/ 30%, tập trung đánh giá 3 thành phần của năng lực Vật lí: Nhận thức vật lí; Tìm hiểu thế giới tự nhiên dưới góc độ vật lí; Vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học.

Tỉ lệ này hoàn toàn phù hợp với mục đích xét công nhận tốt nghiệp THPT cho học sinh đồng thời là dữ liệu đủ độ tin cậy cho các cơ sở giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp sử dụng trong tuyển sinh theo tinh thần tự chủ.

Điểm khác biệt của đề thi tốt nghiệp THPT môn Vật lí năm 2025 với các năm trước đó không chỉ ở cấu trúc đề thi và dạng thức câu hỏi mới (câu hỏi đúng sai và câu hỏi trả lời ngắn) mà chủ yếu ở nội dung và cách thức đặt câu hỏi theo xu hướng gắn kiến thức Vật lí với các bối cảnh có ý nghĩa (Bối cảnh đời sống: Ảnh, ứng dụng thực tiễn, lệnh hỏi có ý nghĩa; Bối cảnh khoa học: Thí nghiệm, có mô hình, số liệu thật), tạo ra tình huống thực tiễn và giàu giá trị giáo dục:

Cụ thể: Bối cảnh đời sống: Câu 3,4,5,6 của phần III (Trắc nghiệm trả lời ngắn), mã đề 0220, bối cảnh liên quan đến những ứng dụng thực tế trong đời sống, câu 3 và 4 có tích hợp các nội dung liên quan đến lĩnh vực Hóa học. Các lệnh hỏi được thiết kế có chủ đích để đánh giá đúng năng lực tư duy suy luận và giải quyết vấn đề của học sinh.

Bối cảnh khoa học – thí nghiệm: Câu 3, 4 phần II (Trắc nghiệm đúng sai) của mã đề 0220 lấy bối cảnh là các mô hình thí nghiệm trong chủ đề Từ trường và Vật lí nhiệt. Để nắm rõ các thiết bị đo, mô hình hiện tượng, đòi hỏi học sinh đọc hiểu và xử lí dữ liệu khoa học như một người làm thí nghiệm.

Bên cạnh đó, đề thi xuất hiện một số câu hỏi tích hợp kiến thức 11 (câu 1 phần II tích hợp kiến thức về Sóng), đòi hỏi học sinh phải biết vận dụng kiến thức nền tảng ở lớp dưới để phân tích hiện tượng và giải quyết tình huống trong câu hỏi có bối cảnh thuộc kiến thức lớp 12. Cách tiếp cận này thể hiện định hướng đánh giá theo mạch nội dung của chương trình GDPT 2018.

Ngoài ra, một điểm mới đáng chú ý trong đề thi TN THPT năm nay là dạng câu hỏi chùm – một ngữ liệu đi kèm 2 câu hỏi thành phần, ví dụ chùm câu hỏi 2,3 và chùm câu hỏi 4,5 của phần III, mã đề 0220, các câu liên tiếp cùng xoay quanh một chủ đề giúp đánh giá năng lực tư duy theo chuỗi: Từ hiểu ngữ cảnh nhận diện hiện tượng thực hiện tính toán giải thích hoặc so sánh kết quả. Dạng câu hỏi này giúp làm tăng các chỉ báo năng lực và mức độ cho một ngữ liệu, từ đó có được nhiều góc nhìn cho một vấn đề.

“Với học sinh các khóa sau, đặc biệt là học sinh lớp 12 năm học 2025–2026, việc học theo hướng hiểu bản chất vật lí – vận dụng linh hoạt – gắn kiến thức với thực tiễn sẽ không còn là lựa chọn mà trở thành yêu cầu tất yếu để thích nghi với định dạng đề thi mới”, nhóm giáo viên này nhận định.

Dưới đây là gợi ý đáp án đề môn Vật lý, mã đề 0333.

Mai Loan