Dự kiến chi hơn 47.600 tỷ đồng làm 27,7 km đường nối sân bay Gia Bình – Hà Nội
Dự án tuyến đường kết nối từ Cảng hàng không quốc tế Gia Bình về Hà Nội vừa được công bố các thông tin kỹ thuật chủ chốt. Đây là dự án hạ tầng chiến lược, tổng mức đầu tư khoảng 47.607 tỷ đồng, chiều dài 27,7 km, dự kiến hoàn thành sau 15 tháng thi công. Cơ quan chủ trì đang tổ chức tham vấn cộng đồng báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM) theo quy định hiện hành.
Theo hồ sơ ĐTM, tuyến đường 27,7 km đi qua 8 xã, phường của Bắc Ninh gồm Trung Kênh, Lương Tài, Gia Bình, Lâm Thao và các phường Trạm Lộ, Mão Điền, Thuận Thành, Trí Quả . Dự án sử dụng khoảng 607 ha đất để xây dựng các hạng mục và có khoảng 1.169 hộ dân bị ảnh hưởng – đặt ra yêu cầu rất cao về công tác bồi thường, hỗ trợ tái định cư, bảo đảm ổn định đời sống người dân.
Về tiêu chuẩn kỹ thuật, tuyến đường được thiết kế theo cấp I đồng bằng, tốc độ thiết kế 120 km/h; hai đường song hành đạt 60–80 km/h. Quy mô quy hoạch 10 làn xe, có bố trí đường gom hai bên; trên tuyến dự kiến xây dựng 6 cầu vượt tại các vị trí giao cắt với quốc lộ, tỉnh lộ hoặc các trục quy hoạch. Điểm đầu tại nút giao phía Đông đường vào sân bay xã Trung Kênh tỉnh Bắc Ninh, điểm cuối khoảng Km27+700 tại đầu cầu sông Đuống, phường Trí Quả, giáp ranh xã Phù Đổng, TP Hà Nội. Các thông số này cho thấy đây là trục động lực, bảo đảm năng lực thông hành lớn ngay từ giai đoạn đầu.

Phối cảnh Sân bay Gia Bình.
Dự án đoạn qua Bắc Ninh được đề xuất theo phương thức đối tác công tư (PPP), loại hợp đồng xây dựng – chuyển giao (BT). Theo các văn bản điều hành mới, nhóm dự án liên quan đến kết nối, tái định cư, phục vụ giải phóng mặt bằng của sân bay Gia Bình được áp dụng cơ chế đặc thù, trong đó hợp đồng BT có thể được thanh toán bằng quỹ đất theo quy định; thẩm quyền, thủ tục lựa chọn nhà đầu tư, đất đai, môi trường được Chính phủ cho phép áp dụng quy trình rút gọn để bảo đảm tiến độ.
Văn phòng Chính phủ đã ban hành Thông báo 304/TB-VPCP kết luận của Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà về cơ chế đặc thù đầu tư tuyến đường kết nối sân bay Gia Bình với Hà Nội. Văn bản là căn cứ quan trọng cho phép các bộ, ngành và địa phương triển khai đồng bộ từ quy hoạch, đầu tư, lựa chọn nhà đầu tư đến thủ tục đất đai – môi trường, tạo hành lang pháp lý rõ ràng để tổ chức thực hiện.
Ở phía Hà Nội, để “đi trước một bước” về mặt bằng, HĐND TP đã thông qua chủ trương chi hơn 7.600 tỷ đồng từ ngân sách thành phố cho dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư thuộc đoạn tuyến trên địa bàn Đông Anh và Gia Lâm. Đây là điều kiện then chốt để sau khi hoàn tất thủ tục đầu tư, nhà thầu có thể tiếp cận mặt bằng sạch, rút ngắn thời gian thi công toàn tuyến.
Việc tuyến đường có tổng mức đầu tư lớn trên 47.600 tỷ đồng cho 27,7 km đòi hỏi yêu cầu chặt chẽ về kiểm soát chi phí, minh bạch quy trình lựa chọn nhà đầu tư, kiểm soát chất lượng thiết kế – thi công, cũng như chuẩn hóa công tác GPMB, tái định cư để giảm thiểu khiếu nại phát sinh. Cùng với đó, khâu tham vấn cộng đồng ĐTM đang được triển khai trên cổng tham vấn của cơ quan chuyên trách là cơ hội để người dân, doanh nghiệp góp ý về giải pháp tổ chức giao thông, đánh giá tác động môi trường – xã hội, tiếng ồn, an toàn công trình và các phương án hoàn trả hạ tầng hiện hữu.
Dự án không chỉ ở rút ngắn thời gian di chuyển sân bay – trung tâm Thủ đô, mà còn tạo trục logistics mới cho “thủ phủ công nghiệp” Bắc Ninh, kết nối các chuỗi sản xuất – xuất khẩu sang cảng biển phía Đông Bắc, song song với hành lang Nội Bài – Nhật Tân – Vành đai 3 hiện nay. Hồ sơ ĐTM nhấn mạnh kỳ vọng thúc đẩy các lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ, thương mại điện tử, dịch vụ kho vận khi hạ tầng hàng không – đường bộ đồng bộ.

Tuyến đường kết nối sân bay Gia Bình - Hà Nội đoạn qua Bắc Ninh được kỳ vọng trở thành công trình hạ tầng chiến lược, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội trong nhiều thập kỷ tới.
Bắc Ninh địa phương nơi tuyến đi qua cần chủ động lập phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư theo đúng trình tự, ưu tiên bố trí tái định cư tại chỗ, bảo đảm sinh kế bền vững cho người dân; đồng thời đồng bộ hóa quy hoạch sử dụng đất, không gian đô thị – công nghiệp hai bên tuyến nhằm tránh phát triển nóng, manh mún. Về phía cơ quan quản lý, việc áp dụng cơ chế đặc thù phải song hành với trách nhiệm giải trình, công khai thông tin dự án, giám sát độc lập chất lượng, tiến độ để bảo đảm hiệu quả đầu tư công và lợi ích cộng đồng.
Với nền tảng pháp lý đã rõ, nguồn lực mặt bằng ở Hà Nội được chuẩn bị và bộ tiêu chuẩn kỹ thuật đã định hình, tuyến đường kết nối sân bay Gia Bình – Hà Nội đoạn qua Bắc Ninh đang hội đủ điều kiện để triển khai. Khi hoàn thành, dự án được kỳ vọng tạo thêm một trục huyết mạch, san sẻ lưu lượng cho các hướng hiện hữu, đồng thời nâng tầm năng lực phục vụ của cảng hàng không mới – qua đó đóng góp vào mục tiêu phát triển hạ tầng chiến lược khu vực Bắc Bộ.