Dự thảo Luật việc làm (sửa đổi): Thêm quyền lợi cho người yếu thế

Người lao động đi làm việc ở nước ngoài trở về nước tìm việc làm tại Hà Nội. Ảnh: L.H.

Nhiều đối tượng được hỗ trợ vay vốn

Dự thảo Luật Việc làm (sửa đổi) đang được Bộ Tư pháp thẩm định. Điểm mới của dự thảo là Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐTBXH) đề xuất mở rộng diện được vay vốn tạo việc làm. Theo đó, ngoài những nhóm truyền thống như người dân tộc thiểu số, người khuyết tật, dự thảo hướng đến các nhóm như: người chăm sóc người khuyết tật nặng, hộ mới thoát nghèo, thân nhân người có công, người thuộc xã đặc biệt khó khăn, người có đất thu hồi; thanh niên sau nghĩa vụ quân sự, công an; thanh niên tình nguyện sau khi kết thúc chương trình và người thất nghiệp.

Lý giải đề xuất mở rộng đối tượng được vay vốn ưu đãi, Bộ LĐTBXH cho biết, theo Luật Việc làm hiện hành (hiệu lực từ tháng 1/2015), người lao động được vay vốn để hỗ trợ tạo việc làm phải có năng lực hành vi dân sự đầy đủ; có nhu cầu vay vốn để tự tạo việc làm hoặc thu hút thêm lao động có xác nhận của cơ quan, tổ chức có thẩm quyền nơi thực hiện dự án. Người được vay phải cư trú hợp pháp tại địa phương nơi thực hiện dự án. Tuy nhiên, sau gần 10 năm thực hiện, một số chính sách phát sinh nhiều bất cập. Quy định về đăng ký và quản lý lao động, về độ tuổi người lao động chưa phù hợp với Bộ luật Lao động 2019. Quy định, chính sách về bảo hiểm thất nghiệp chưa thống nhất với Luật Bảo hiểm xã hội 2014. Bên cạnh đó, hiện nay nhu cầu cần vốn để sản xuất, tự tạo việc làm, đi làm việc ở nước ngoài của người dân rất lớn trong khi đó nhiều người dù không thuộc hộ nghèo, cận nghèo… nhưng không đủ nguồn lực tài chính để thực hiện. Rất nhiều người phải tìm đến những kênh tài chính, tín dụng với mức lãi suất cao.

Vì vậy, việc mở rộng diện được ưu tiên sẽ thúc đẩy tạo việc làm theo hướng bền vững, nhất là người yếu thế, góp phần ổn định phát triển kinh tế gắn với bảo đảm an sinh xã hội. Giải pháp này cũng tăng nguồn thu cho ngân sách nhà nước thông qua việc duy trì, mở rộng, thúc đẩy sản xuất kinh doanh.

Đảm bảo việc làm cho đối tượng yếu thế

Để thực hiện được chính sách này, ngân sách nhà nước cần cấp bù lãi suất và phí quản lý cho Ngân hàng Chính sách xã hội để huy động nguồn vốn vay. Nếu lấy lãi suất cho vay hiện hành là 7,92%, để huy động 10.000 tỷ đồng cho vay giải quyết việc làm, ngân sách cần bỏ ra khoảng 500 tỷ đồng. Con số này tương đương hỗ trợ tạo, duy trì và mở rộng việc làm cho khoảng 100.000 lao động.

Đề xuất mở rộng đối tượng được vay vốn đã nhận được sự đồng tình của giới chuyên gia cũng như người dân. Có mong muốn đi làm việc tại Nhật Bản nên chị Nguyễn Thị Thắm (huyện Bình Xuyên, Vĩnh Phúc) buộc phải thế chấp căn nhà để vay vốn làm thủ tục xuất cảnh cũng như nộp tiền kí quỹ (100 triệu đồng). Hiện với số tiền vay 150 triệu đồng, hàng tháng chị Thắm vẫn phải trả 1 triệu đồng tiền lãi.

Cũng theo chị Thắm, những trường hợp như chị không hiếm bởi thực tế tuy nhiều hộ gia đình không thuộc hộ nghèo, cận nghèo, nhưng kinh tế của họ không mấy khá giả. Thậm chí, họ vẫn còn phải lo từng miếng ăn mỗi ngày, vì vậy, đề xuất mở rộng nhiều trường hợp được tiếp cận nguồn tín dụng ưu đãi để đi làm việc ở nước ngoài sẽ là tin vui cho rất nhiều người ở khu vực nông thôn có nhu cầu đi làm việc ở nước ngoài.

Theo ông Vũ Trọng Bình - Cục trưởng Cục Việc làm (Bộ LĐTBXH), Luật Việc làm (sửa đổi) tập trung vào 4 nhóm chính sách. Quản trị thị trường lao động linh hoạt, hiệu quả, hiện đại, bền vững và hội nhập; Hoàn thiện chính sách bảo hiểm thất nghiệp là công cụ quản trị thị trường lao động; Phát triển kỹ năng nghề, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Và thúc đẩy tạo việc làm theo hướng bền vững.

“Quan điểm chung là sửa đổi chính sách việc làm trên cơ sở nguyên tắc của thị trường lao động. Có nghĩa là chính sách việc làm không chỉ hỗ trợ người lao động về an sinh mà còn hỗ trợ người lao động tham gia vào thị trường lao động có hiệu quả, nhất là đối tượng yếu thế, người cao tuổi, dân tộc thiểu số, người khuyết tật. Bên cạnh đó, chính sách việc làm mới đưa ra một số chính sách đảm bảo việc làm xanh và bền vững” - ông Bình thông tin.

Lan Hương