Đưa hợp tác nghị viện thành trụ cột quan trọng, tương xứng quan hệ Đối tác Chiến lược toàn diện Việt Nam - Australia

Hợp tác bền chặt, sâu rộng, thực chất, hiệu quả trên các lĩnh vực

Việt Nam - Australia thiết lập quan hệ ngoại giao ngày 26.2.1973. Trong hơn 5 thập kỷ qua, quan hệ Việt Nam và Australia ngày càng được củng cố vững chắc và toàn diện thông qua sự bổ trợ lẫn nhau của hai nền kinh tế, sự tương đồng về lợi ích, tầm nhìn chung về một Ấn Độ Dương, Thái Bình Dương cởi mở, ổn định và thịnh vượng và gắn kết sâu sắc giữa nhân dân hai nước. Quan hệ hai nước phát triển tích cực, hiệu quả trên tất cả các lĩnh vực: trao đổi đoàn, tiếp xúc cấp cao và các cấp diễn ra thường xuyên; hợp tác quốc phòng - an ninh phát triển thực chất; hai nước đã thiết lập quan hệ đối tác gìn giữ hòa bình, tích cực hợp tác trong lĩnh vực phòng chống tội phạm xuyên quốc gia, đảm bảo an ninh mạng; duy trì hiệu quả trên 20 cơ chế hợp tác song phương với nhiều kết quả tích cực.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn tiếp Chủ tịch Thượng viện Australia Sue Lines tại Nhà Quốc hội chiều 24.7.2024. Ảnh: Lâm Hiển

Hai nước đã thiết lập quan hệ Đối tác Toàn diện vào năm 2009, nâng cấp lên Đối tác Chiến lược vào năm 2018. Và đặc biệt, vào tháng 3 năm nay, trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức Australia của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Việt Nam và Australia đã tuyên bố nâng cấp quan hệ lên Đối tác Chiến lược toàn diện, mở ra một giai đoạn mới trong quan hệ hai nước. Theo đó, hai nước đã thống nhất cùng phối hợp chặt chẽ để thực hiện 6 phương hướng lớn nhằm đưa hợp tác trên các lĩnh vực đi vào chiều sâu, hiệu quả, thực chất hơn gồm: tin cậy chính trị, ngoại giao cao hơn, chiến lược hơn; hợp tác văn hóa, giáo dục - đào tạo, môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu toàn diện, sâu sắc hơn; giao lưu nhân dân, kết nối giữa các thế hệ rộng mở và chân thành hơn; hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư bao trùm, thực chất, hiệu quả hơn, tận dụng các tiềm năng của của hai nền kinh tế có tính bổ trợ cao; thúc đẩy hợp tác khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh mạnh mẽ hơn; hiểu biết, thông cảm và chia sẻ nhiều hơn về hợp tác an ninh quốc phòng.

Việt Nam và Australia hiện đã trở thành 1 trong 10 đối tác thương mại hàng đầu của nhau, nổi bật là kim ngạch thương mại hai chiều năm 2023 đạt gần 14 tỷ USD. Tính đến hết tháng 12.2023, Australia có 621 dự án đầu tư với tổng vốn khoảng 2 tỷ USD; Việt Nam có 92 dự án đầu tư sang Australia với tổng vốn hơn 552 triệu USD. Australia là một trong những đối tác cung cấp ODA không hoàn lại lớn nhất cho Việt Nam, giúp ta đào tạo, nâng cao năng lực và tích cực hỗ trợ ta phòng chống COVID-19. Australia luôn nằm trong nhóm 15 thị trường gửi khách du lịch hàng đầu của Việt Nam. Hai bên đang thúc đẩy hợp tác trong một số lĩnh vực mới, tiềm năng như ứng phó với biến đổi khí hậu, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, chuyển đổi số, chuyển đổi năng lượng công bằng... Hai bên tiếp tục hợp tác, ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn khu vực, quốc tế. Gần đây nhất, Australia đã ủng hộ Việt Nam vào Hội đồng Nhân quyền Liên Hợp Quốc nhiệm kỳ 2023 - 2025.

Thúc đẩy hợp tác nghị viện tương xứng quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện

Trong tổng thể quan hệ Việt Nam - Australia thời gian qua, quan hệ giữa Quốc hội Việt Nam và Nghị viện Australia đã phát triển tốt đẹp trên cả bình diện song phương và đa phương. Ngay sau khi thiết lập quan hệ ngoại giao với Việt Nam, 39 nghị sĩ của Australia đã lập Ủy ban của Nghị viện thúc đẩy Australia công nhận Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam. Australia cũng là nước phương Tây đầu tiên đón một Lãnh đạo cấp cao Việt Nam thăm chính thức vào tháng 5.1990 là Chủ tịch Quốc hội Lê Quang Đạo. Chuyến thăm lịch sử này mở ra các chuyến thăm quan trọng tiếp sau đó của Thủ tướng Võ Văn Kiệt (tháng 5.1993) và đặc biệt là Tổng Bí thư Đỗ Mười (tháng 7.1995)...

Hơn 30 năm qua, hợp tác giữa Quốc hội Việt Nam và Nghị viện Australia luôn được đánh giá là kênh có ý nghĩa nền tảng cho quan hệ hai nước. Nhiều Chủ tịch, Phó Chủ tịch Quốc hội Việt Nam và Chủ tịch Thượng viện, Chủ tịch Hạ viện Australia đã thăm chính thức lẫn nhau, trao đổi cởi mở, chân thành về các biện pháp thúc đẩy hợp tác giữa hai nước và giữa Quốc hội/Nghị viện hai nước, góp phần quan trọng mở ra những khuôn khổ mới cho hợp tác hai nước.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn tiếp Chủ tịch Thượng viện Australia Sue Lines tại Nhà Quốc hội chiều 24.7.2024. Ảnh: Lâm Hiển

Quốc hội Việt Nam Khóa XV đã thành lập Nhóm Nghị sĩ hữu nghị Việt Nam - Australia. Nhóm Nghị sỹ hữu nghị Australia với Việt Nam được thành lập ngày 4.10.2022. Tháng 12.2022, trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức Australia của Đoàn đại biểu cấp cao Quốc hội Việt Nam, Quốc hội Việt Nam và Nghị viện Australia (bao gồm cả Thượng viện và Hạ viện) đã ký Thỏa thuận hợp tác, tạo động lực mới và cơ sở pháp lý cho việc tăng cường quan hệ hợp tác song phương giữa các cơ quan lập pháp hai nước đi vào chiều sâu bền vững. Tại các diễn đàn liên nghị viện khu vực và thế giới (IPU, AIPA, APPF, ASEP...), hai bên tăng cường trao đổi, phối hợp chặt chẽ về các vấn đề khu vực và quốc tế cùng quan tâm.

Ngày 24 - 25.7 vừa qua, Chủ tịch Thượng viện Australia Sue Lines đã thay mặt cho Quốc hội và Chính phủ Australia sang Việt Nam dự Lễ Quốc tang Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, thể hiện tình cảm sâu sắc của cá nhân Chủ tịch Thượng viện cũng như các nhà Lãnh đạo Australia dành cho nguyên Tổng Bí thư. Nhân dịp này, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đã có cuộc tiếp và trao đổi cởi mở với Chủ tịch Thượng viện Sue Lines tại Nhà Quốc hội.

Tại cuộc tiếp quan trọng này, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn và Chủ tịch Thượng viện Sue Lines đều đánh giá cao sự phát triển tốt đẹp trong quan hệ hợp tác giữa Quốc hội Việt Nam và Nghị viện Australia trên cả bình diện song phương và tại các diễn đàn nghị viện đa phương. Hai Bên nhất trí việc trao đổi và giao lưu giữa Quốc hội Việt Nam và Nghị viện Australia là một nhân tố quan trọng trong quan hệ song phương; nhất trí đẩy mạnh trao đổi trong cả lĩnh vực song phương và đa phương nhằm nâng cao sự tin cậy và hiểu biết lẫn nhau, cùng chia sẻ các vấn đề mà hai Bên cùng quan tâm và mong muốn hợp tác; tăng cường công tác phối hợp và tham vấn giữa hai Bên. Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn mong sớm đón Chủ tịch Thượng viện Sue Lines thăm chính thức Việt Nam để cùng trao đổi về hợp tác giữa hai nước, hai cơ quan lập pháp và các vấn đề cùng quan tâm, qua đó, tăng cường tin cậy chính trị, hiểu biết lẫn nhau giữa hai nước; đưa hợp tác nghị viện thực sự trở thành một trụ cột trong tổng thể quan hệ hai nước. Về phần mình, Chủ tịch Thượng viện Sue Lines cho biết rất mong đợi chuyến thăm chính thức Việt Nam; khẳng định sẽ tiếp tục đóng góp nhiều hơn nữa cho quan hệ hai nước trong thời gian tới; mong muốn hai bên tăng cường hợp tác hơn nữa trong các lĩnh vực kinh tế, thương mại, thích ứng với biến đổi khí hậu, giáo dục, đào tạo...

Trong bối cảnh quan hệ hợp tác giữa hai nước và Quốc hội/Nghị viện hai nước không ngừng được củng cố, phát triển mạnh mẽ, chuyến thăm chính thức Việt Nam của Chủ tịch Thượng viện Sue Lines có ý nghĩa quan trọng, đánh dấu chặng đường hơn 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao của hai nước, góp phần làm sâu sắc, thực chất hơn nữa quan hệ giữa cơ quan lập pháp hai nước, đưa mối quan hệ này trở thành trụ cột quan trọng trong tổng thể quan hệ hai nước, tương xứng quan hệ Đối tác Chiến lược toàn diện Việt Nam - Australia, đáp ứng nguyện vọng và lợi ích thiết thực của Nhân dân hai nước, tích cực đóng góp cho hòa bình, ổn định, hợp tác, hữu nghị và phát triển ở khu vực cũng như trên thế giới.

Về phía Australia, chuyến thăm của Chủ tịch Thượng viện Sue Lines thể hiện sự coi trọng mối quan hệ Đối tác Chiến lược toàn diện Việt Nam - Australia; thúc đẩy sự hiểu biết và tin cậy giữa lãnh đạo Quốc hội hai nước; duy trì trao đổi đoàn Lãnh đạo cấp cao giữa hai nghị viện trong khuôn khổ Thỏa thuận hợp tác đã ký giữa Quốc hội Việt Nam và Nghị viện Australia, tăng cường hơn nữa quan hệ hợp tác giữa Quốc hội Việt Nam với Nghị viện Australia.

Đối với Việt Nam, chuyến thăm của Chủ tịch Thượng viện Australia khẳng định Quốc hội Việt Nam mong muốn đẩy mạnh quan hệ hợp tác giữa Quốc hội Việt Nam với Nghị viện Australia, là hoạt động cụ thể hóa Thỏa thuận hợp tác giữa hai Cơ quan lập pháp, phù hợp toàn diện, hiệu quả theo nội hàm của Quan hệ Đối tác Chiến lược toàn diện giữa Việt Nam và Australia vừa ký kết. Chuyến thăm góp phần quan trọng tăng cường sự tin cậy chính trị giữa lãnh đạo cấp cao và các nghị sĩ Quốc hội hai nước; tiếp tục thúc đẩy quan hệ hợp tác giữa hai Quốc hội; thúc đẩy hợp tác song phương giữa Việt Nam và Australia trong các lĩnh vực có tiềm năng, nhất là kinh tế - thương mại, hợp tác phát triển kinh tế số, chuyển đổi xanh, chuyển đổi năng lượng, nông nghiệp, lao động, giáo dục, khoa học - công nghệ, tài nguyên - môi trường, du lịch, văn hóa và giao lưu nhân dân.

Quỳnh Chi