Đưa kỹ năng sống vào tiết học

Học kỹ năng sống

Vượt qua quãng đường khoảng 60km từ trung tâm tỉnh, chúng tôi có mặt tại Trường THCS Ba Tơ, xã Ba Tơ khi tiếng trống trường vang lên báo hiệu giờ vào lớp. Ánh nắng len nhẹ qua những ô cửa lớp học, soi lên những gương mặt ngây thơ của học sinh vùng cao.

Thầy giáo Nguyễn Minh Văn, Tổ trưởng Tổ Khoa học xã hội, mở đầu tiết học bằng nụ cười hiền, đặt nhẹ những tờ giấy vẽ xuống bàn và nói với HS: “Hôm nay, ngoài việc vẽ tranh, chúng ta sẽ học cách trình bày, lắng nghe và phản hồi cho nhau”.

Ngồi ở góc lớp, có dịp quan sát các em hào hứng với tiết học, chúng tôi cũng thấy hào hứng theo. Mỗi một em mang theo những bức tranh sinh động về người thầy, về đất nước... bước lên bảng. Mỗi lần một em trình bày, thầy giáo Văn vừa nhận xét đường nét, bố cục, vừa gợi mở những câu hỏi giúp các em tự tin nói lên suy nghĩ.

Đây là một cách lồng ghép kỹ năng sống đầy tự nhiên và hiệu quả. “Trong mỗi tiết Mỹ thuật, chúng em được tìm hiểu và thêm yêu cái đẹp và được nói lên những suy nghĩ, cảm nhận của mình”, em Ngô Bảo Phúc, lớp 7A4, Trường THCS Ba Tơ phấn khởi nói.

Tiết học Mỹ thuật của học sinh lớp 7A4, Trường THCS Ba Tơ, xã Ba Tơ.

"Kỹ năng sống là “kim chỉ nam” trong giáo dục đạo đức và nhân cách cho học sinh. Nhà trường đã triển khai các hoạt động thiện nguyện, trải nghiệm làm GV, giờ sinh hoạt “Thiếu niên nói”, các câu lạc bộ năng khiếu... Tất cả nhằm giúp HS nuôi dưỡng tâm hồn và trở thành người biết yêu thương, bản lĩnh”.

Tiến sĩ LÊ ĐẮC TƯỜNG

Hiệu trưởng Trường THCS - THPT Liên Việt Kon Tum

Tiếng trống trường vang lên, HS tập trung từng nhóm cùng trò chuyện. Em Trần Ngọc Linh, lớp 9A4, Trường THCS Ba Tơ chia sẻ, không chỉ có môn Mỹ thuật, thầy, cô giáo các môn Toán, Ngữ văn cũng cho chúng em trình bày ý kiến, thể hiện bản thân.

Còn trong môn Hoạt động trải nghiệm, chúng em được học kỹ năng ứng xử, kiểm soát cảm xúc... Nhờ vậy, chúng em tự tin hơn, biết vận dụng kiến thức vào thực tế, kể cả kỹ năng giao tiếp kỹ thuật số.

Chìa khóa mở cánh cửa tương lai
Theo thầy giáo Nguyễn Minh Văn, việc lồng ghép kỹ năng sống vào từng tiết học đã trở thành phương pháp quen thuộc của giáo viên (GV).

Trong đó, ưu tiên phương pháp dạy học tích cực, HS được thảo luận nhóm, trình bày quan điểm, tìm giải pháp. Các em được rèn tư duy phản biện và kỹ năng giải quyết vấn đề thông qua những tình huống thực tiễn như an toàn giao thông, phòng chống bạo lực học đường, hay phòng tránh tai nạn thương tích...

Không chỉ dạy trên lớp, thầy Văn còn đề xuất nhà trường cần tăng cường các hoạt động tham quan, dã ngoại, trải nghiệm cộng đồng để HS được rèn giũa các kỹ năng trong môi trường an toàn, như tự chăm sóc bản thân, làm việc nhóm, chia sẻ với cộng đồng.

Hiệu trưởng Trường THCS Ba Tơ Nguyễn Văn Lộc cho biết, nhà trường đã triển khai nhiều giải pháp đồng bộ như: Tích hợp kỹ năng sống trong tất cả môn học; dạy học theo chủ đề; tổ chức hoạt động ngoại khóa; xây dựng môi trường thân thiện và duy trì sinh hoạt chuyên môn để GV chia sẻ kinh nghiệm.

Nhờ đó, HS chủ động hơn, hợp tác tốt hơn và tự tin ứng phó với những tình huống thực tế.

Trên địa bàn miền núi, việc giáo dục kỹ năng sống không hề đơn giản. Một số HS dân tộc thiểu số còn khó khăn trong giao tiếp tiếng Việt; nhiều em sống khép kín nên ngại giao tiếp; cơ sở vật chất hạn chế; phụ huynh chưa thực sự quan tâm đến giáo dục kỹ năng.

Đây là những rào cản mà GV phải kiên trì vượt qua mỗi ngày. Dẫu vậy, bằng tình thương và tâm huyết, các thầy, cô giáo vẫn tìm cách truyền cảm hứng cho HS.

Với tiết Mỹ thuật của thầy giáo Nguyễn Minh Văn là một câu chuyện của màu sắc và đường nét, gắn với đó là bài học làm người. Khi một HS rụt rè bước lên, tay run nhẹ cầm bức tranh, thầy Văn động viên: “Con cứ nói theo cảm nhận của mình. Mỗi suy nghĩ đều đáng được lắng nghe”.

Và khi một em hoàn thành, cả lớp vỗ tay khuyến khích, động viên. Đó chính là giá trị của giáo dục kỹ năng sống. Nó đến từ sự thấu hiểu, từ những giờ học bình dị nhưng giàu yêu thương. Cũng từ đó, những đứa trẻ trưởng thành hơn mỗi ngày. Chúng tự tin, chủ động và biết cách gieo vào cuộc đời những điều tốt đẹp.

Bài, ảnh: TRỊNH PHƯƠNG