Đưa quản lý đất đai ngang tầm xu thế chung của thế giới

Tỉnh Phú Thọ triển khai Chiến dịch 90 ngày làm sạch dữ liệu đất đai. Ảnh: Hải Dương

Quản lý đất đai có bước phát triển vượt bậc

Theo Cục Quản lý đất đai, thời gian qua, thực hiện chủ trương sắp xếp đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương hai cấp, Bộ đã tổ chức triển khai rà soát các quy định của Luật Đất đai và các văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành; kịp thời đề xuất Chính phủ ban hành Nghị định quy định về phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương hai cấp, phân quyền, phân cấp trong lĩnh vực đất đai.

Công tác điều tra, thống kê, kiểm kê đất đai được ngành thực hiện thường xuyên, trên cơ sở đó đã xây dựng được bộ số liệu về đất đai phục vụ kịp thời, hiệu quả việc hoạch định chính sách, quy hoạch, kế hoạch của các ngành kinh tế - xã hội, góp phần bảo đảm an ninh, quốc phòng.

Qua tổng hợp sơ bộ, Cục Quản lý đất đai cho biết, có 15 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương thực hiện việc điều tra, đánh giá thoái hóa đất, với tổng diện tích đất thoái hóa là hơn 3,9 triệu ha; có 9 tỉnh, thành thực hiện điều tra, đánh giá chất lượng đất, tiềm năng đất đai với tổng diện tích hơn 4,4 triệu ha. Hệ thống bản đồ địa chính đã được lập bằng công nghệ số với công nghệ hiện đại, tốc độ thực hiện nhanh, có độ chính xác cao và chi tiết đến từng thửa đất, đáp ứng yêu cầu về chất lượng, phục vụ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất, là cơ sở cho việc giao đất, cho thuê đất để thực hiện các dự án đầu tư phát triển kinh tế - xã hội, an ninh – quốc phòng.

Đến nay, cả nước đã cơ bản hoàn thành việc cấp giấy chứng nhận lần đầu cho hầu hết đối tượng đang sử dụng đất; hoàn thành trên 97% diện tích được cấp giấy chứng nhận lần đầu, trong đó đất sản xuất nông nghiệp đạt trên 93%, đất lâm nghiệp trên 98%, đất nuôi trồng thủy sản trên 87%, đất ở nông thôn đạt trên 96%, đất ở đô thị đạt trên 98%, đất chuyên dùng đạt trên 87%, cơ sở tôn giáo trên 83%; hoàn thành đo đạc trên 78% diện tích tự nhiên, tương đương trên 25 triệu ha.

Hệ thống hồ sơ địa chính dạng số đã được các địa phương thực hiện và đồng bộ giữa các cấp. Thông tin giữa bản đồ địa chính với thông tin đăng ký, cấp giấy chứng nhận được cập nhật và tăng độ chính xác. Việc quản lý hồ sơ địa chính, cơ sở dữ liệu địa chính đã có những bước tiến đáng kể, với 100% văn phòng đăng ký đất đai đã ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý hồ sơ địa chính. Theo báo cáo của các địa phương, đã đưa được 42 triệu thửa đất và hơn 16 triệu hồ sơ địa chính dạng số vào cơ sở dữ liệu đất đai để quản lý, khai thác sử dụng.

“Kết quả này đã góp phần tích cực trong việc tạo nền tảng kỹ thuật cơ bản và thông tin đầu vào chính xác cho công tác quản lý đất đai ngày một chặt chẽ, hiệu quả hơn. Đây cũng là cơ sở quan trọng để thực hiện việc minh bạch, đơn giản hóa thủ tục hành chính có liên quan đến đất đai, tạo tiền đề để hiện đại hóa việc cung cấp dịch vụ công trong lĩnh vực đất đai cho người dân và doanh nghiệp, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội chung của các nước”, Cục Quản lý đất đai đánh giá.

Bên cạnh đó, với mục tiêu quản lý đến từng thửa đất bằng công nghệ số, ngành đã từng bước chuẩn hóa dữ liệu địa chính và xây dựng cơ sở dữ liệu số đến từng thửa đất. 34/34 tỉnh, thành đã và đang tiếp tục xây dựng, hoàn thiện cơ sở dữ liệu đất đai. Đã xây dựng cơ sở dữ liệu địa chính cho hơn 49,7 triệu thửa đất; hoàn thành dữ liệu về hiện trạng sử dụng đất; hoàn thành cơ sở dữ liệu về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cho tất cả đơn vị hành chính cấp tỉnh thời kỳ 2021 – 2030 và 325/696 đơn vị cấp huyện cũ; hoàn thành xây dựng cơ sở dữ liệu giá đất cho 300/696 đơn vị cấp huyện cũ.

Nhận thức được vai trò quan trọng của công tác quy hoạch đất đai đối với việc quản lý nhà nước về đất đai, ngành đã xây dựng được hệ thống văn bản, tài liệu hướng dẫn về công tác lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất khá đầy đủ, khoa học. Quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã thực sự trở thành công cụ quan trọng để Nhà nước thống nhất quản lý về đất đai, đưa đất đai trở thành nguồn lực cơ bản cho phát triển kinh tế, phân bổ hợp lý, sử dụng hiệu quả tài nguyên đất, góp phần giữ vững ổn định chính trị - xã hội, quốc phòng, an ninh, bảo vệ môi trường và thích ứng với biến đổi khí hậu…

Nhìn lại quá trình 80 năm qua, Cục Quản lý đất đai cho rằng, “ngành đã có những bước phát triển vượt bậc trong tiến trình phát triển chung của đất nước”.

Ảnh minh họa: Thạc Hiếu

Xây dựng hệ thống quản lý đất đai hiện đại

Trong thời gian tới, với mục tiêu đẩy mạnh toàn diện, đồng bộ công cuộc đổi mới, xây dựng nền tảng vững chắc để sớm đưa nước ta trở thành nước phát triển có thu nhập cao, Cục Quản lý đất đai xác định, triển vọng phát triển của ngành quản lý đất đai là rất nặng nề song cũng là cơ hội lớn cho ngành.

Theo đó, Cục sẽ bảo đảm cân đối quỹ đất cho phát triển bền vững, đồng thời làm cho đất đai thực sự trở thành nguồn lực quan trọng hàng đầu cho phát triển kinh tế - xã hội. Sử dụng hiệu quả, tiết kiệm, bền vững nguồn lực đất đai, bảo đảm đáp ứng nhu cầu cho phát triển kinh tế - xã hội, đồng thời duy trì dư địa phát triển cho các thế hệ tương lai.

Cùng với đó, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền đi đôi với phân bổ nguồn lực, tăng cường kiểm tra giám sát và nâng cao năng lực thực thi của các cấp; mở rộng quyền tự quyết, tự chịu trách nhiệm và tổ chức thực hiện cho các địa phương.

“Sứ mệnh của ngành quản lý đất đai trong thời gian tới là đưa công tác quản lý, sử dụng đất ngang tầm với nhiệm vụ và xu thế chung của các nước trên thế giới; hệ thống pháp luật đất đai và việc tổ chức thực hiện pháp luật đất đai phải điều chỉnh mọi quan hệ đất đai phù hợp với xu thế phát triển của đất nước trong kỷ nguyên mới”, Cục Quản lý đất đai thông tin.

Đồng thời, xây dựng hệ thống quản lý đất đai hiện đại; ứng dụng các công nghệ số, trí tuệ nhân tạo trong quản lý, điều hành; hiện đại hóa hệ thống quản lý đất đai từ việc xây dựng bản đồ địa chính số đến số hóa hồ sơ đất đai, xây dựng cơ sở dữ liệu về đất đai; xác lập đầy đủ, rõ ràng, minh bạch quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất.

Đ. Thanh