Đưa sản phẩm OCOP Việt ra thị trường quốc tế

Chia sẻ tại Tọa đàm “Gia tăng xuất khẩu sản phẩm OCOP” do Tạp chí Công Thương tổ chức ngày 24/12/2025, ông Nguyễn Bá Hải, Phó Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ Xúc tiến thương mại và Đầu tư (Cục Xúc tiến thương mại, Bộ Công Thương) cho biết, phần lớn sản phẩm OCOP có chất lượng tốt, gắn với truyền thống gia đình, làng nghề và đặc trưng địa phương, qua đó tạo dựng được niềm tin lâu dài với người tiêu dùng.

Quang cảnh tọa đàm.

Hệ sinh thái OCOP đa dạng, phong phú, phản ánh rõ giá trị văn hóa, lịch sử và con người Việt Nam, trở thành “chất liệu mềm” quan trọng để quảng bá hình ảnh quốc gia thông qua các hội chợ, triển lãm trong và ngoài nước. Thực tế, nhiều đối tác quốc tế quan tâm, tiếp cận sản phẩm OCOP, bởi chiều sâu văn hóa và câu chuyện phía sau mỗi sản phẩm.

Tuy nhiên, tư duy thị trường của không ít chủ thể OCOP vẫn mang tính “có gì bán nấy”, chưa xuất phát từ nhu cầu và tiêu chuẩn của thị trường. Quy mô sản xuất nhỏ lẻ, thiếu liên kết chuỗi khiến sản phẩm khó tiếp cận các thị trường lớn, đặc biệt là xuất khẩu.

Ngoài ra, chất lượng giữa các sản phẩm OCOP chưa đồng đều; bao bì, nhãn mác, kể câu chuyện sản phẩm, nhất là bằng ngoại ngữ còn hạn chế, trong khi bảo hộ sở hữu trí tuệ chưa được quan tâm đúng mức.

Ông Lê Anh, Giám đốc Công ty TNHH Thực phẩm & Thương mại dịch vụ Lê Gia cho rằng, đưa sản phẩm OCOP ra thị trường quốc tế là một quá trình đầu tư dài hạn, đòi hỏi sự kiên trì và chuẩn bị bài bản. Theo ông, điều kiện tiên quyết để xuất khẩu là doanh nghiệp phải sẵn sàng đầu tư cơ sở vật chất, đáp ứng các tiêu chuẩn kỹ thuật khắt khe của thị trường, dù chi phí ban đầu lớn và đơn hàng thường đến chậm.

Bên cạnh đó, việc xây dựng chỗ đứng vững chắc tại thị trường trong nước được xem là “bệ đỡ” quan trọng cho xuất khẩu, bởi nhiều đối tác quốc tế thường tìm hiểu và đánh giá sản phẩm thông qua hệ thống phân phối hoặc cơ quan quản lý tại Việt Nam. Ông Lê Anh cũng nhấn mạnh vai trò then chốt của xúc tiến thương mại, từ tham gia hội chợ quốc tế đến khai thác xuất khẩu tại chỗ gắn với du lịch trải nghiệm.

Các chuyên gia nhận định, dù đã đạt được những kết quả bước đầu, hành trình đưa sản phẩm OCOP Việt Nam ra thế giới vẫn còn nhiều thách thức. Điều này đòi hỏi phải thay đổi cách tiếp cận, thúc đẩy xuất khẩu OCOP theo hướng chuẩn hóa, sáng tạo và bền vững hơn, nhằm khai thác đúng và đủ tiềm năng của chương trình trong giai đoạn tới.

Ông Đào Đức Huấn, Trưởng phòng Quản lý Mỗi xã một sản phẩm và Du lịch nông thôn (Văn phòng Điều phối nông thôn mới Trung ương) nhấn mạnh: OCOP là nhóm sản phẩm đặc thù, gắn với câu chuyện về truyển tải xuất khẩu các giá trị văn hóa. Vì vậy, các hoạt động hỗ trợ hiện nay tập trung vào xây dựng hình ảnh, kể câu chuyện sản phẩm, nghiên cứu thị trường và nâng cao năng lực chủ thể. Định hướng xuất khẩu được triển khai theo cách từ từ, chắc chắn, kết hợp cả xuất khẩu chính ngạch và xuất khẩu tại chỗ thông qua du lịch, phù hợp với quy mô nhỏ và gắn với trải nghiệm tiêu dùng thực tế.

“Khi tiếp cận thị trường, đặc biệt thị trường quốc tế phải kiên định, kiên trì và phải có đầu tư nguồn lực mới xây dựng được thương hiệu. Nếu không có một chiến lược rõ ràng, một cách bài bản, khi tiếp cận thị trường bằng cách đó sẽ gặp rất nhiều rủi ro, rất nhiều khó khăn. Các chủ thể OCOP khi tham gia thị trường phải đổi mới sáng tạo, thay đổi mới tiếp cận được thị trường, bán những sản phẩm gắn với yêu cầu của thị trường. Khi đó các sản phẩm ra thị trường mới có hiệu quả và tính thích ứng cao nhất. Trong thời gian tới chúng tôi sẽ tập trung rất nhiều trong công tác đó để các sản phẩm khi ra thị trường sẽ có sự thích ứng cao hơn nữa”, ông Đào Đức Huấn nhấn mạnh.

Thu Trang/Báo Tin tức và Dân tộc