Dũng cảm, mưu trí diệt ác, trừ gian

Một góc đường Nguyễn Đình Xướng tại thị trấn Phú Bài, huyện Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên Huế. Ảnh: Trà My

Đồng chí Nguyễn Đình Xướng, tên thật là Nguyễn Đình Đê, sinh năm 1948, là đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam, nhập ngũ tháng 4-1967; quê ở xã Mỹ Thủy, huyện Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên (cũ), nay là tỉnh Thừa Thiên Huế. Trong quá trình công tác, đồng chí đã được tặng 2 Huân chương Chiến công giải phóng hạng Nhất, 1 Huân chương Chiến công giải phóng hạng Ba và danh hiệu Dũng sĩ diệt Mỹ, Dũng sĩ diệt ác, trừ gian cấp ưu tú.

Đồng chí Nguyễn Đình Xướng sinh ra trong một gia đình có truyền thống cách mạng. 16 tuổi, đồng chí thoát ly gia đình tham gia hoạt động cách mạng. Buổi đầu, tuy còn nhiều bỡ ngỡ, nhưng Nguyễn Đình Xướng đã biểu lộ là một chiến sĩ có bản lĩnh chiến đấu kiên cường và lòng dũng cảm, mưu trí, vững vàng trong mọi mặt công tác.

Trong đợt tổng tiến công, nổi dậy Tết Nguyên đán Mậu Thân 1968, Nguyễn Đình Xướng đã tham gia chiến đấu tại địa bàn quê nhà, diệt được nhiều tên ác ôn, được cấp trên tin tưởng. Sau Tết Nguyên đán Mậu Thân, địch phản kích quyết liệt, Nguyễn Đình Xướng cùng đơn vị bám trụ, giữ từng tấc đất, xây dựng cơ sở, củng cố địa bàn chiến đấu lâu dài. Được đồng bào địa phương giúp đỡ, đồng chí cùng đơn vị tổ chức chặn đánh địch bằng nhiều cách khác nhau, làm cho Mỹ - ngụy hoang mang, lo sợ, ăn ngủ không yên.

Với trên 20 trận đánh, Nguyễn Đình Xướng cùng đồng đội tiêu diệt hàng chục tên Mỹ - ngụy, ác ôn nguy hiểm. Tiêu biểu là vào tháng 2-1971, đồng chí trực tiếp chỉ huy một phân đội đánh vào Sở Chỉ huy Cảnh sát của địch, tiêu diệt 15 tên bao gồm cảnh sát, ngụy quân và ngụy quyền cấp xã, củng cố thêm lòng tin đối với đồng bào, đồng chí, đồng thời củng cố các cơ sở, đẩy mạnh phong trào đấu tranh cách mạng. Phân đội trinh sát do Nguyễn Đình Xướng trực tiếp làm Chính trị viên phó đã phối hợp với 3 đồng chí biệt động của ta tổ chức trận đánh tại thôn Hương Tây, xã An Thủy, giáp núi Ngự Bình. Khoảng một giờ sáng, Nguyễn Đình Xướng dẫn một tổ vào diệt tên ác ôn đầu sỏ và đồng loạt nổ súng tiêu diệt 36 tên, làm cho bọn địch không dám chống cự.

Tháng 6-1971, trước tình hình mới, đồng chí Nguyễn Đình Xướng được cấp trên phân công về xây dựng cơ sở tại xã Mỹ Thủy Tây, đẩy mạnh các hoạt động của quần chúng. 8 giờ sáng ngày 19-6-1971, địch lùng sục và chúng xăm đúng hầm bí mật của ta, trong đó có 3 người: Một Huyện ủy viên, một Xã đội trưởng và Nguyễn Đình Xướng.

Tình thế rất cấp bách, đồng chí đã bật ra khỏi hầm, dùng súng B40, AK và lựu đạn diệt tại chỗ 12 tên địch, một số tên bị thương khiến đội hình địch bị rối loạn. Lợi dụng thời cơ, 2 cán bộ vượt khỏi vòng vây địch. Nguyễn Đình Xướng vẫn giữ quả lựu đạn cuối cùng và chờ địch đến gần để mở chốt an toàn, diệt thêm một số tên khác và đồng chí đã anh dũng hy sinh ngay trên mảnh đất quê hương, cách nhà bố mẹ mình chừng 500m. Hành động dũng cảm đó của Nguyễn Đình Xướng ngay trên quê nhà đã có tác động rất mạnh mẽ đối với phong trào nổi dậy đấu tranh của nhân dân địa phương.

Đồng chí Nguyễn Đình Xướng là một tấm gương chiến đấu kiên cường, mưu trí, tiêu diệt địch bảo vệ quê hương. Lúc còn sống, đồng chí đã hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ, được cấp trên tin tưởng, đồng đội và nhân dân yêu mến. Đồng chí hy sinh anh dũng khi mới 23 năm tuổi đời và 4 năm “tuổi quân”.

Chiến công của đồng chí Nguyễn Đình Xướng còn ghi sâu mãi mãi trong lòng các thế hệ trên quê hương anh. Đồng chí đã được Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam truy tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân ngày 6-6-1976.

Để ghi nhận công lao, đóng góp của Anh hùng, liệt sĩ Nguyễn Đình Xướng, ngày 10-9-2007, UBND tỉnh Thừa Thiên Huế đã ra Quyết định số 1977/2007/QĐ-UBND về việc đặt tên đường ở thị trấn Phú Bài, huyện Hương Thủy đợt 1-2007 mang tên Anh hùng, liệt sĩ Nguyễn Đình Xướng. Con đường dài 300m, rộng 5m, đặt tại khu phố 5, thị trấn Phú Bài, huyện Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên Huế.

Mạnh Vũ