Đừng coi thường chấn thương khi chơi thể thao

Bác sĩ thăm khám cho bệnh nhân bị chấn thương trong lúc chơi thể thao.

Thông tin từ khoa Phẫu thuật chi trên và Y học thể thao, Bệnh viện Việt Đức cho biết, các bác sĩ vừa phẫu thuật cho 2 nam bệnh nhân bị chấn thương thể thao nghiêm trọng trong lúc chơi bóng đá.

Trong số này có nam bệnh nhân Đ.V.T. (33 tuổi, ở Bắc Ninh), vừa được phẫu thuật do đứt dây chằng chéo trước và rách sụn. Bệnh nhân cho biết cách đây 2,5 tháng anh có chơi bóng đá, trong lúc tiếp đất thì nghe tiếng “tách” ở chân phải và kèm theo là cảm giác đau buốt.

“Sau đó tôi vẫn đi lại bình thường nhưng khi vận động mạnh thì cổ chân rất buốt, khó cử động khớp cổ chân linh hoạt. Khi đến khám tại bệnh viện địa phương, bác sĩ tư vấn về tập phục hồi chức năng cho ổn định. Tuy nhiên, sau gần 2 tháng tập luyện mà tình trạng này vẫn không đỡ, lúc này tôi mới được giới thiệu lên Bệnh viện Việt Đức điều trị” - bệnh nhân T. chia sẻ.

PGS.TS Nguyễn Mạnh Khánh - Phó Giám đốc Bệnh viện Việt Đức, Trưởng khoa Phẫu thuật Chi trên và y học thể thao cho hay: “Bệnh nhân T. là một trong những trường hợp nhập viện khá muộn. Bệnh nhân được chẩn đoán chấn thương khớp gối mà cụ thể là do đứt dây chằng chéo trước và rách sụn phải chỉ định phẫu thuật nội soi. Hiện bệnh nhân đã được phẫu thuật, tuy nhiên do điều trị muộn nên chân phải có dấu hiệu teo nhỏ hơn so với chân trái, bên chân bị chấn thương cũng mất cơ và khó khăn khi gồng. Hiện bệnh nhân được chỉ định tập phục hồi chức năng sau phẫu thuật”.

Thực tế, thời gian qua, Bệnh viện Việt Đức tiếp nhận không ít các trường hợp chấn thương do chơi thể thao, trong đó thường là người bệnh chơi các bộ môn bóng đá, bóng chuyền, bóng rổ, tennis, những môn đối kháng vật bị trật khớp vai, thậm chí là chạy bộ, đi xe đạp, tập yoga, tập aerobic… và khoảng 70-80% bệnh nhân nhập viện nằm trong độ tuổi từ 20-35.

Bác sĩ Khánh cho biết, đa số ca chấn thương khi chơi thể thao đều đến bệnh viện muộn. Thực tế có nhiều người bị chấn thương nhưng chủ quan chỉ chườm nóng hoặc lạnh, bôi mật gấu, dầu nóng… khi đau kéo dài mới đến bệnh viện thì đã để lại những biến chứng đáng tiếc như rách sụn chêm thứ phát, mòn sụn, làm giảm tuổi thọ của khớp…

Đã có không ít trường hợp, người bệnh bị sưng khớp, trật khớp, đau mỏi lại điều trị bằng thuốc nam, châm cứu… làm cho bệnh càng nặng hơn. Cũng có không ít bệnh nhân dù rất trẻ 25-26 tuổi khi đến khám xương khớp đã như người già do trước đó từng bị chấn thương ở khớp gối và khớp cổ chân.

Nhiều bệnh nhân chia sẻ, biết có tổn thương nhưng không khám và quá ham mê thể thao nên cố chơi. Với khớp lỏng lẻo lại vận động mạnh càng khiến người bệnh tăng nặng viêm, thoái hóa và tăng tiết dịch. Những trường hợp này tiên lượng sẽ thoái hóa sớm, đau nhiều, dễ dàng biến dạng chi dẫn đến chân cong, không duỗi được hết gối hoặc không gấp được gối.

Theo bác sĩ Khánh, các ca đến viện do chấn thương thể thao có nhiều mức độ nặng, nhẹ khác nhau. Ở mức độ nhẹ, người bệnh chỉ bị sưng nề phần mềm, làm người tập đau, mỏi, khó chịu… Tuy nhiên cũng có những chấn thương nặng khiến bệnh nhân đau dai dẳng, kéo dài, có thể giãn dây chằng bên ở quanh khớp, đứt gân, đứt dây chằng chéo trước hoặc chéo sau ở khớp gối, hoặc đứt dây chằng quanh khớp cổ chân…

Theo giới chuyên môn, chấn thương thể thao không được chẩn đoán và điều trị kịp thời sẽ trở thành mạn tính, khó phục hồi. Nếu tình trạng này kéo dài sẽ làm giảm chất lượng cuộc sống, ảnh hưởng đến chức năng vận động bình thường của người bệnh.

Chấn thương trong khi chơi thể thao là điều không tránh khỏi, nhưng theo các chuyên gia y tế thì điều này hoàn toàn có thể phòng và hạn chế được. Với những người mới vào tập cần lựa chọn môn thể thao phù hợp với bản thân để tránh tập luyện quá sức dẫn đến những chấn thương không đáng có. Điều đầu tiên nếu bạn muốn chơi môn thể thao nào bạn phải xác định rõ: Bạn chơi thể thao để làm gì? Chơi thể thao để khỏe, hay bạn muốn giảm cân, tăng cơ... Tiếp đó, bạn phải dựa theo khả năng và thể trạng của mình…

Tiếp theo, một trong những biện pháp quan trọng nhất để phòng tránh chấn thương là cần khởi động trước khi tập luyện thể thao. Bên cạnh đó, nên tránh, hạn chế những môn thể thao đối kháng. Khi đã có chấn thương cần phải dừng không cố chạy và được sự tư vấn của bác sĩ chuyên khoa y học thể thao, tùy mức độ chấn thương thế nào để điều trị, đảm bảo an toàn cho sức khỏe.

Đức Trân