Đừng để 'lọt lưới' những tít báo trích dẫn... nửa vời

Những stt trên faceboook đó bám vào một số tít bài đăng trên các báo chính thống được xuất bản chiều tối qua, trong đó sử dụng một câu trích phát biểu của Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Trần Sỹ Thanh để đặt tít.

Sự thực thì câu phát biểu ấy có nguồn gốc và đầy đủ, trọn vẹn là thế này:

Trưa qua, hơn 2 ngày sau khi xảy ra vụ việc, sau khi rút ngắn chuyến công tác tại châu Âu và về đến sân bay Nội Bài, Chủ tịch UBND thành phố Trần Sỹ Thanh đã đến thẳng Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn để thăm hỏi các nạn nhân vụ cháy chung cư mini ở quận Thanh Xuân.

Sau đó, quay trở về trụ sở UBND thành phố, Chủ tịch UBND thành phố đã chủ trì hội nghị trực tuyến triển khai Công điện số 796/CĐ-TTg ngày 13-9-2023 của Thủ tướng Chính phủ.

Phát biểu tại hội nghị, Chủ tịch UBND thành phố Trần Sỹ Thanh nhấn mạnh, vụ cháy chung cư mini ở Thanh Xuân là vụ việc gây hậu quả nặng nề nhất từ trước đến nay của thành phố.

Chủ tịch UBND thành phố nói rõ: “Chúng ta đừng để sự mất mát của 56 gia đình nạn nhân vụ cháy chung cư mini trở thành vô nghĩa, mà phải trở thành điều làm thay đổi nhận thức cấp ủy, chính quyền các cấp, kể cả thành phố đến quận huyện, phường, xã về phòng cháy, chữa cháy. Cần phát huy vai trò của cả hệ thống chính trị và đặc biệt là của người dân. Nếu người dân không ủng hộ, chỉ thành công một nửa".

Tuy nhiên, khi đưa tin, bài về hội nghị này, rất nhiều báo đã trích dẫn câu phát biểu trên của Chủ tịch UBND thành phố Trần Sỹ Thanh để đặt tít, nhưng lại không đầy đủ. Hệ quả, đã có một loạt tít như: “Đừng để sự mất mát của 56 gia đình nạn nhân vụ cháy chung cư mini trở thành vô nghĩa”!

Trong câu phát biểu của của Chủ tịch UBND thành phố, rõ ràng có 2 mệnh đề: Mệnh đề chính và Mệnh đề phụ, và Mệnh đề chính đứng sau Mệnh đề phụ. Nếu sử dụng Mệnh đề chính của câu phát biểu, thay vì cắt cúp, chỉ đưa vế đầu của câu phát biểu để đặt làm tít, thì ý tứ của tít bài sẽ rõ ràng, cụ thể, trọn nghĩa hơn rất nhiều, sẽ đúng với bản chất lời phát biểu của Chủ tịch UBND thành phố hơn.

Và khi đó, khó có bạn đọc nào có thể hiểu nhầm ý phát biểu của Chủ tịch UBND thành phố, càng không có cơ hội để những kẻ xấu bóp méo nội dung đầy đủ, ý nghĩa thực sự của câu phát biểu, khiến một bộ phận dư luận hiểu sai, như “đổ thêm dầu" vào những đau đớn sau vụ cháy kinh hoàng đêm 12-9 ở quận Thanh Xuân.

Trường hợp trích dẫn lời nói của lãnh đạo để đặt thành một tít bài gây khó hiểu, để kẻ xấu lợi dụng như trường hợp tôi nói ở bài viết này, tuy không thường xuyên, nhưng thi thoảng vẫn "lọt lưới" khâu biên tập và duyệt bài ở các cơ quan báo, để rồi hiện ra trước mắt công chúng, gây bất lợi, hiểu nhầm hoặc dễ bị xuyên tạc.

Tôi thấy một số người đôi khi mới chỉ đọc tít bài đã lập tức bày tỏ quan điểm của mình lên mạng xã hội một cách phiến diện.

Tất nhiên, lỗi đầu tiên thuộc về các tờ báo đã đặt tít khiến bạn đọc bị “mất định hướng”, nhưng đây cũng là điều cần rút kinh nghiệm cho mọi người đọc.

Mong các phóng viên, nhà báo, các tòa soạn báo hãy coi câu chuyện đặt tít mà tôi đề cập ở bài viết này như một kinh nghiệm cho nghiệp vụ báo chí và ý thức chính trị của chính mình.

Mong lắm thay!