Đuổi ngựa để giữ đồng, 4 nông dân 'lĩnh án'
Ngày 22-7-2021, TAND huyện Sông Lô xét xử vụ án hình sự sơ thẩm liên quan đến việc đuổi đàn ngựa trên cánh đồng Rôm. Cả 4 bị cáo đứng trước tòa ngày hôm ấy đều là nông dân, chưa hề có tiền án, tiền sự.
Theo Bản án số 25/2021/SH-ST của TAND huyện Sông Lô, khoảng 12g30 ngày 21-10, Nguyễn Thị Phượng đi xe đạp một mình từ nhà ra cánh đồng Rôm để xem có ngựa phá hoại ruộng cỏ của gia đình mình không. Trên đường đi, Phượng vào nhà bà Lương Thị Yên (SN 1960) mượn 1 con dao quắm nhằm mục đích có ngựa ăn cỏ của gia đình thì sẽ chém cảnh cáo đàn ngựa.
Khi đến nơi, Phượng dừng lại ở đồi bạch đàn giáp với đường đất đi vào nhà Trần Thị Bích để quan sát. Mấy con chó sủa vì có người đứng ở cổng nhà, Bích đang ăn cơm nghe thấy nên đi ra cổng. Gặp Bích thì Phượng nói “Hôm nay tao đi làm thuê ở Lãng Công, ở nhà ngựa nó phá hết cỏ (trồng cho mục đích làm thức ăn chăn nuôi gia súc) rồi”.
Phượng và Bích nói chuyện được một lúc thì thấy một đàn ngựa khoảng từ 6-7 con, lông màu trắng của gia đình ông Trần Đình Trọng (SN 1968, thôn Đoàn Kết, Lãng Công, Sông Lô) đi từ trên đường đất xuống ruộng ăn cỏ của gia đình Phượng.
Phượng bảo với Bích “Bích ơi, mày có điện thoại, mày gọi cho ông Hiệp cầm con dao quắm ở bồ lúa ra để dồn ngựa”. Sau đó, Phượng đọc số điện thoại của Đỗ Xuân Hiệp (chồng Phượng) cho Bích, Bích gọi điện thoại rồi truyền đạt cho Hiệp như câu nói của Phượng. Tiếp đó, Phượng cũng nói với Bích gọi điện tiếp cho Bùi Thị Hương để ra đồng đuổi ngựa. Sau cuộc điện thoại, Hiệp đến trước, Hương ra sau. Lúc này Hương không mang theo dụng cụ nên mượn của Bích một con dao quắm.
4 người nông dân khi đó đuổi đàn ngựa với tâm lý bị kích động, dồn nén khi lũ ngựa cứ vô tư phá phách những giọt mồ hôi, công sức của họ trên cánh đồng Rôm cả chục năm qua. Kết quả 3 con ngựa bị chém thương, bỏ chạy, còn 4 người nông với hành vi của mình đã phải đứng trước “vành móng ngựa”.
TAND huyện Sông Lô tuyên các bị cáo Nguyễn Thị Phượng, Đỗ Xuân Hiệp, Trần Thị Bích, Bùi Thị Hương phạm tội “Hủy hoại tài sản”. Trong đó, Nguyễn Thị Phượng bị TAND huyện Sông Lô tuyên phạt 2 năm 6 tháng tù. Đỗ Xuân Hiệp bị tuyên phạt 2 năm 3 tháng tù. Trần Thị Bích và Bùi Thị Hương bị tuyên phạt 2 năm tù, cho hưởng án treo.
Ngoài ra, các bị cáo Nguyễn Thị Phượng, Đỗ Xuân Hiệp còn phải bồi thường số tiền khoảng 50 triệu đồng cho ông Trần Đình Trọng vì 3 con ngựa bị thương.
Việc đuổi ngựa của người dân xuất phát do tinh thần bị kích động, dồn nén bởi đàn ngựa liên tục phá hoại hoa màu, “trồng rau mất rau, trồng lúa mất lúa”. Ý thức của chủ đàn ngựa là quá kém, để xảy ra việc ngựa tàn phá hoa màu khiến nhiều gia đình bức xúc gửi đơn đến UBND xã nhưng đâu vẫn hoàn đấy.Sau phiên tòa xét xử, dư luận cho rằng, hành vi vi phạm trong việc chăn thả gia súc của gia đình ông Trọng đã được người dân nhiều lần ý kiến, báo cáo lên chính quyền địa phương nhưng đã không được xử lý dứt điểm.
Cụ thể, Biên bản làm việc hồi 11g40 ngày 22-4-2021 gồm công an xã Đồng Quế, trưởng thôn Đoàn Kết và người dân thể hiện rõ đàn ngựa 4 con của gia đình ông Trần Đình Trọng xuống cánh đồng Rôm ăn lúa của gia đình bà Lương Thị Yên.
Trong vụ án này, cơ quan chức năng địa phương đã làm hết trách nhiệm trong việc tiếp thu, xử lý những ý kiến, kiến nghị, phản ánh chính đáng của người dân hay chưa khi mâu thuẫn không được kịp thời giải quyết, dẫn đến hậu quả những người nông dân bị dồn nén bức xúc trong thời gian dài “bộc phát” hành động vi phạm, vướng vào lao lý.