Đường dây xuất lậu hàng nghìn tấn quặng

Đối tượng Nguyễn Khắc Vĩnh.

Điểm bất thường xuất giấy cuộn sang Trung Quốc

Manh mối về đường dây này được phát hiện từ những cuộn giấy chuẩn bị được chuyển sang Trung Quốc. Qua công tác nghiệp vụ, trinh sát PC03 Công an Quảng Ninh phát hiện tại cửa khẩu Bắc Luân có hiện tượng doanh nghiệp tại Hà Nội xuất khẩu hàng hóa là giấy cuộn sang Trung Quốc. Một điều tra viên cho biết nghi vấn đặt ra là từ trước tới nay Trung Quốc chỉ xuất giấy đi chứ không nhập khẩu.

Qua theo dõi, trinh sát thấy việc vận chuyển giấy hầu hết bằng các loại xe siêu trường, siêu trọng mà hầu như chỉ tập trung vào những ngày cuối tuần. Các phương tiện tập kết tại bãi kiểm hóa của hải quan trong đêm và làm thủ tục xuất trong ngày. Đặc biệt qua giám sát, lực lượng chức năng phát hiện xe chạy rất ì nên lượng hàng hóa có thể không thể là giấy.

Từ những kết quả điều tra ban đầu, PC03 đã báo cáo Ban Giám đốc Công an tỉnh để tiến hành xác minh làm rõ. Căn cứ vào tài liệu thu thập được, lực lượng chức năng đã tiến hành rà soát phát hiện doanh nghiệp vận chuyển dùng giấy tờ giả và địa chỉ của Cty cũng là “ảo”. Chuyên án đấu tranh được xác lập.

10h15 ngày 10/9/2020, khi những chiếc xe đầu kéo đang di chuyển chậm chạp hướng sang biên giới, công an đã kiểm tra 2 xe. Tại thời điểm kiểm tra, xe đầu kéo biển kiểm soát 22C-037.89 kéo theo rơ moóc biển kiểm soát 22R-003.62 vận chuyển 51,52 tấn quặng kim loại; xe đầu kéo biển kiểm soát 29C-624.70 kéo theo rơ moóc biển kiểm soát 22R-001.29, vận chuyển 49,88 tấn quặng kim loại.

Toàn bộ số quặng trên 2 xe đều được cất giấu trong thùng tôn hình trụ ống tròn và được ngụy trang thành giấy cuộn bên ngoài nhằm qua mặt các lực lượng chức năng. Chủ hàng là Cty TNHH đầu tư xuất nhập khẩu An Phát Việt Nam (khu đô thị Văn Phú, phường Phú La, quận Hà Đông, TP Hà Nội). Trước đó, Cty này đã làm thủ tục mở tờ khai xuất khẩu cho lô hàng trên là giấy carton dạng cuộn dùng để tạo lớp sóng, hàng mới 100% (được áp thuế suất xuất khẩu 0%) tại Chi cục Hải quan cửa khẩu Móng Cái.

Kết quả điều tra đã xác định nguồn gốc số quặng trên không có hóa đơn, chứng từ kèm theo được thu gom, tập kết tại Bắc Ninh, đóng gói ngụy trang thành giấy cuộn để xuất lậu sang Trung Quốc. Căn cứ tài liệu, chứng cứ thu thập được, Công an Quảng Ninh đã ra lệnh khám xét khẩn cấp nhà kho tại thôn Phương Cầu, xã Phương Liễu, huyện Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh mà đối tượng Nguyễn Khắc Vĩnh (SN 1986, ngụ thôn An Lễ, xã Liên Hoa, huyện Đông Hưng, tỉnh Thái Bình) thuê. Tại đây, lực lượng chức năng đã thu giữ 150.361 kg quặng các loại; 25 tấn giấy, 8 tấn tôn sắt dùng để ngụy trang quặng và nhiều phương tiện, đồ vật, công cụ, máy móc phục vụ việc đóng thùng tôn và đóng gói quặng.

Căn cứ kết luận giám định, chứng cứ, tài liệu điều tra thu thập được, Công an tỉnh Quảng Ninh đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự “Buôn lậu khoáng sản” và ra quyết định khởi tố bị can với Wang XiaoQing (Vương Hiểu Thanh, người Trung Quốc) với vai trò chủ mưu, cầm đầu đường dây; Nguyễn Khắc Vĩnh cùng 15 đối tượng trong đường dây về tội “Buôn lậu” theo Điều 188 BLHS.

Quặng giấu bên trong thùng tôn có vỏ bọc giấy.

Cảnh sát khám xét kho hàng.

Thủ đoạn tinh vi

Vĩnh khai trước kia đã từng làm giấy, cuộn giấy để xuất khẩu cho các doanh nghiệp của Trung Quốc. Cuối năm 2019, Vĩnh quen biết với Wang XiaoQing (quê Hàng Châu, tỉnh Chiết Giang, Trung Quốc). Wang cho biết đã thu mua gom được số lượng quặng, muốn thuê Vĩnh vận chuyển sang Trung Quốc với giá 3 triệu đồng/tấn.

Theo đề nghị của Wang, Vĩnh đã giới thiệu Lê Anh Đức, từng học và tốt nghiệp Đại học Vân Nam - Trung Quốc để phiên dịch, giúp sức cho Wang trong quá trình thu mua gom quặng. Sau khi bàn bạc, thống nhất với Wang, Vĩnh thuê nhà kho tại tỉnh Bắc Ninh để làm nơi đóng gói quặng. Wang có trách nhiệm tập kết quặng về kho, xưởng cho Vĩnh.

Để vận chuyển, Vĩnh đã cho hàn tôn, tạo thành một thùng hình trụ tròn bên trong để chứa quặng, sau đó ngụy trang, bọc giấy bên ngoài. Phía 2 đầu dùng 2 lớp giấy mỏng để cho giống giấy cuộn để ngụy trang quặng; sau đó kê khai hải quan gian dối để xuất khẩu quặng theo cửa khẩu chính ngạch sang Trung Quốc.

Lãnh đạo PC03 Công an Quảng Ninh cho biết, trong chuyên án này, phương thức, thủ đoạn hoạt động của các đối tượng rất tinh vi qua việc nghiên cứu và lợi dụng chính sách áp thuế xuất khẩu bằng 0% đối với mặt hàng giấy cuộn. Vĩnh đã chỉ đạo đồng bọn hoạt động độc lập theo từng công đoạn, nhằm bí mật qua mặt các lực lượng chức năng, đối tượng nào được giao nhiệm vụ gì thì biết nhiệm vụ đó.

Cơ quan điều tra cũng đã chứng minh được vai trò của Phạm Văn Kiên trong việc thành lập và đứng tên GĐ Cty TNHH đầu tư xuất nhập khẩu An Phát Việt Nam, để lấy pháp nhân mở tờ khai xuất khẩu tại cửa khẩu quốc tế Móng Cái, ký khống các tờ giấy trắng A4; giao con dấu và chữ ký số của Cty cho Nguyễn Văn Tuân, Nguyễn Thế Cường, Tô Tiến Trung, Vũ Thành Nam quản lý, sử dụng vào việc kê khai gian dối thành giấy cuộn và làm các thủ tục xuất khẩu tại Móng Cái.

Tại TP Móng Cái, khi Vĩnh thông báo có hàng ra, Nguyễn Văn Tuân, Nguyễn Thế Cường mở tờ khai hàng hóa xuất khẩu, lập hóa đơn thương mại theo các tờ giấy A4 đã được Kiên ký sẵn; Tô Tiến Trung làm thủ tục kiểm tra hàng hóa và Vũ Thành Nam làm thủ tục kê khai, nộp các loại phí cho hàng và phương tiện với cơ quan chức năng.

Theo lãnh đạo PC03 Công an Quảng Ninh, từ kết quả đấu tranh chuyên án đã rút ra nhiều bài học kinh nghiệm trong công tác phát hiện, đấu tranh với loại tội phạm buôn lậu, trước hết là phải nghiên cứu các chính sách về thuế, hải quan, đặc biệt với mặt hàng xuất khẩu có áp thuế suất bằng 0%. Lực lượng làm nhiệm vụ chống buôn lậu phải nghiên cứu kỹ các văn bản quy phạm pháp luật các chính sách của Nhà nước, đặc biệt là các chính sách đối với các mặt hàng xuất nhập khẩu ở những khu vực cửa khẩu, khu chế xuất, những khu kinh tế nhận diện đúng, trúng, có trọng tâm, trọng điểm để làm tốt công tác tham mưu phòng ngừa, cũng như phát hiện đấu tranh hiệu quả đối với tội phạm buôn lậu nói chung và tội phạm buôn lậu tài nguyên, khoáng sản kim loại của quốc gia qua biên giới nói riêng.

Hoàng Ngọc (tổng hợp)