Đường đến hòa bình cho Dải Gaza còn nhiều chông gai

Tham dự hội nghị thượng đỉnh về hòa bình Gaza, nhà lãnh đạo Mỹ nhận định thỏa thuận ngừng bắn giữa Israel và nhóm vũ trang Hamas mà ông tham gia làm trung gian là dấu mốc kết thúc cuộc xung đột ở Dải Gaza, cũng như khởi đầu cho tiến trình tái thiết vùng lãnh thổ bị tàn phá nặng nề này.

Tại hội nghị, ông Donald Trump, Tổng thống Ai Cập Abdel Fattah el-Sisi, Quốc vương Qatar Sheikh Tamim bin Hamad Al Thani và Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdoğan đã ký kết văn bản "Thỏa thuận Hòa bình Trump", nhấn mạnh cam kết chấm dứt xung đột tại Dải Gaza cũng như đưa ra tầm nhìn về khu vực.

Tuy nhiên, trái với sự lạc quan của ông Donald Trump rằng phần khó khăn nhất đã qua, nhiều chuyên gia tỏ ra thận trọng hơn trước những thách thức đang chờ phía trước. Theo hãng tin AP, vẫn còn nhiều câu hỏi chưa được giải đáp xung quanh kế hoạch khôi phục trật tự và tái thiết Dải Gaza. Nổi bật là việc giai đoạn tiếp theo của các cuộc đàm phán về Dải Gaza sẽ diễn ra như thế nào; Hamas sẽ giải giáp khi nào và ra sao, vũ khí của họ sẽ được chuyển đến đâu và kế hoạch rút quân của Israel khỏi Dải Gaza.

Khung cảnh hội nghị thượng đỉnh về hòa bình ở Dải Gaza tại TP Sharm El Sheikh - Ai Cập hôm 13-10 Ảnh: AP

Một lực lượng an ninh đa quốc gia dự kiến sẽ được thành lập và triển khai đến Dải Gaza, nhưng chưa rõ quốc gia nào sẽ cử quân, lực lượng này được sử dụng ra sao và điều gì sẽ xảy ra nếu họ gặp phải sự kháng cự. Cũng chưa rõ ai sẽ tham gia cơ quan quản lý lâm thời của Dải Gaza, cơ quan này đặt ở đâu và người dân sẽ phản ứng thế nào.

Vấn đề gây nhiều tranh cãi là việc thành lập một nhà nước Palestine. Kế hoạch của ông Donald Trump chỉ coi điều này là khả thi theo sau một giai đoạn chuyển tiếp kéo dài ở Dải Gaza và Cơ quan Quản lý Palestine tiến hành cải cách. Tuy nhiên, đây là điều mà Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu cùng các đồng minh của ông phản đối.

Một thử thách không nhỏ khác là việc tái thiết Dải Gaza, nơi hệ thống y tế và đất đai canh tác bị tàn phá, nhiều nhà cửa và công trình bị san phẳng trong 2 năm xung đột… Ngân hàng Thế giới, Liên hợp quốc và Liên minh châu Âu đầu năm nay ước tính chi phí tái thiết Dải Gaza sẽ vào khoảng 53 tỉ USD. Các quốc gia Ả Rập giàu có được kỳ vọng sẽ hỗ trợ chi phí này nhưng điều đó sẽ chỉ xảy ra nếu có cam kết rõ ràng về lộ trình hướng tới nền độc lập của Palestine và bảo đảm xung đột sẽ không tái diễn.

Anh Thư