Bài học sống còn của Nga từ xung đột Ukraine: Chiến thắng trong 'cuộc chiến công nghiệp' với NATO
Từ chiến trường Ukraine, Nga rút ra bài học sống còn: chiến thắng không chỉ đến từ công nghệ tối tân, mà còn từ khả năng duy trì sản xuất, hậu cần và năng lực tiêu hao vượt trội so với NATO.

Không chỉ dựa vào vũ khí tinh xảo, Nga đang tái thiết lực lượng theo hướng “tính toán công nghiệp” – nơi sản lượng, chu kỳ sửa chữa và phần mềm vũ khí trở thành yếu tố then chốt để răn đe phương Tây. Ảnh: TASS
Bình luận với tạp chí An ninh Quốc gia (nationalsecurityjournal.org) mới đây, Tiến sĩ Andrew Latham, nghiên cứu viên cao cấp tại Washington, D.C., thuộc Viện Hòa bình và Ngoại giao, và là Giáo sư quan hệ quốc tế và lý thuyết chính trị tại Đại học Macalester ở Saint Paul, Minnesota cho rằng, quân đội Nga đang trải qua một quá trình tái cấu trúc sâu rộng, đặt mục tiêu chiến thắng trong "cuộc chiến công nghiệp" kéo dài, thay vì chỉ tập trung vào các dự án vũ khí uy tín, công nghệ cao.
Sự chuyển hướng này, sau những bài học từ Ukraine, định hình một lực lượng vũ trang mới: lớn hơn, rẻ hơn, tự động hóa hơn và tối ưu hóa cho các chiến dịch dọc theo vành đai biên giới. Theo đánh giá, Nga đang xây dựng một lực lượng quân sự để chịu đựng căng thẳng kéo dài, củng cố vị thế cường quốc khu vực bằng sức mạnh bền vững.
Chuyển đổi sang sản xuất quy mô lớn
Thay đổi quan trọng nhất của Nga nằm ở khía cạnh tổ chức và quản lý xung đột. Việc tái cơ cấu các quân khu, cải tổ hệ thống chỉ huy và bổ nhiệm một bộ trưởng quốc phòng theo chủ nghĩa kỹ trị báo hiệu một hệ thống được xây dựng để chuyển đổi "đồng rúp thành đạn dược", luân chuyển quân và chu kỳ sửa chữa ở quy mô lớn.
Thay vì theo đuổi các nền tảng quân sự tinh xảo, Nga đã áp dụng các phép tính thực dụng: đảm bảo cung cấp đạn dược, duy trì quân số, dự trữ kho bãi và duy trì hoạt động của các nhà máy. Sự chuyển hướng này phản ánh một chính phủ dự đoán căng thẳng kéo dài và đang xây dựng một cỗ máy để có khả năng chịu đựng áp lực đó.
Về mặt công nghiệp, các lệnh trừng phạt đã làm chậm lại nhưng không ngăn chặn dòng chảy linh kiện. Nga mở rộng dây chuyền sản xuất trong nước và điều chỉnh nguồn cung ứng nước ngoài. Kết quả là một sự chuyển dịch từ độ chính xác tinh tế sang độ chính xác "đủ tốt", ưu tiên khối lượng, khả năng tồn tại và phần mềm lặp lại hơn là phần cứng phức tạp. Sự thay đổi này được dự đoán sẽ định hình lực lượng trong thập kỷ tới.
Phương thức tác chiến tương lai: Tầm xa và tác chiến điện tử
Kho vũ khí đang được sử dụng ở tiền tuyến là minh chứng rõ nhất cho cách Nga sẽ chiến đấu trong tương lai:
Thứ nhất, ưu tiên hỏa lực tầm xa: Năng lực không quân và tên lửa của Nga đã phát triển thành khả năng chiến đấu tầm xa thay vì ưu thế trên không truyền thống. Phi công có thể tránh các hệ thống phòng không dày đặc, trong khi các loạt tên lửa hành trình và đạn đạo được tính toán thời gian để làm xói mòn hệ thống phòng không, tấn công hậu cần đối phương, góp phần bảo toàn máy bay chiến đấu và phi hành đoàn.
Thứ hai, phần mềm và đạn dược giá rẻ: Các báo cáo chiến trường gần đây chỉ ra rằng việc thay đổi cấu hình tên lửa và cập nhật phần mềm đã gây áp lực lên các hệ thống đánh chặn của phương Tây ở Ukraine.
Thứ ba, tác chiến điện tử là xương sống: Tác chiến điện tử, từng là một chuyên ngành, giờ đã trở thành xương sống của quân đội. Gây nhiễu diện rộng và giả mạo mục tiêu đã chế áp thiết bị bay không người lái (UAV) và điều khiển hỏa lực phức tạp. Nga cũng đa dạng hóa các hệ thống UAV, bao gồm các biến thể góc nhìn thứ nhất (FPV) giá rẻ để tác chiến tầm gần và đạn tuần kích.
Lục quân và Hải quân: Thích ứng trong điều kiện mới
Lục quân Nga sau cuộc chiến ở Ukraine sẽ đông đảo hơn, kinh nghiệm hơn và mạnh mẽ hơn. Kỹ chiến thuật của họ cũng đã được cải thiện với những tiến bộ trong tấn công, phòng thủ, pháo kích liên tục và hỏa lực điều khiển bằng UAV.
Đối với Hải quân, những tổn thất của Hạm đội Biển Đen đã buộc phải có những điều chỉnh lớn. Hạm đội Nga đã phân tán lực lượng, củng cố các cảng, tập trung vào phòng thủ bờ biển và coi các tàu chiến lớn cần được ngụy tranh bí mật. Mô hình này đang được áp dụng trên khắp vùng ven biển của Nga, với các chiến thuật ưu tiên khả năng sống sót hơn tốc độ.
Tiến sĩ Latham lưu ý, nước Nga sau xung đột ở Ukraine sẽ là một cường quốc với năng lực toàn cầu. Quân đội của họ được xây dựng để chiếm ưu thế trong phạm vi gần và răn đe các thế lực bên ngoài xâm nhập phạm vi đó.
Đối với Mỹ và NATO, nếu kho đạn dược của đồng minh khan hiếm, tên lửa đánh chặn mỏng manh và thời gian sửa chữa, bảo trì kéo dài, sự điều chỉnh trên của Điện Kremlin sẽ phát huy hiệu quả.
Ngược lại, nếu NATO có sản xuất ổn định, năng lực chỉ huy và kiểm soát được củng cố, thế trận tác chiến điện tử vững chắc, thì phương pháp của Nga sẽ gặp khó khăn.