Duy trì và nâng hạng chỉ số Xanh, cần cộng đồng trách nhiệm

Tuổi trẻ thị xã Duyên Hải cùng các lực lượng trên địa bàn tham gia làm sạch bờ biển, bảo vệ môi trường.

Theo đồng chí Nguyễn Quốc Tuấn, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường (TN-MT), kết quả chỉ số PGI của tỉnh năm 2023 tăng điểm, nhưng giảm hạng có nhiều nguyên nhân; Sở đã xác định và xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện. Tuy nhiên, sự thành công chung, cần sự vào cuộc của các cấp, các ngành, địa phương và hợp tác của Nhân dân và DN.

Năm 2023, chỉ số Giảm thiểu ô nhiễm và thiên tai (có 13 chỉ tiêu) đạt hạng 11/63 tỉnh, thành phố cả nước (giảm 09 hạng so với năm 2022). Theo kết quả quan trắc tự động, liên tục chất lượng môi trường không khí tại khu vực đô thị thành phố Trà Vinh hiện rất tốt, không có nhiều tác nhân gây ô nhiễm, chủ yếu là thành phần khói thải phương tiện giao thông.

Do đặc điểm vị trí địa lý, địa hình nên hàng năm trên địa bàn tỉnh, chủ yếu có những cơn bão làm ảnh hưởng nhẹ, tác động thấp, ít gánh chịu thiên tai và biến đổi khí hậu hơn so với các tỉnh ven biển. Tuy nhiên, vẫn còn những hạn chế: một số điểm nhỏ lẻ như nuôi thủy sản, sơ chế thủy sản, nuôi gia súc, gia cầm... gây ô nhiễm môi trường nước, không khí, mùi; bão không ảnh hưởng lớn, nhưng mặn xâm nhập, nắng nóng kéo dài ảnh hưởng đến hoạt động của DN.

Đối với chỉ số Đảm bảo tuân thủ (có 13 chỉ tiêu), năm 2023 đạt hạng 04/63 tỉnh, thành phố cả nước (tăng 05 hạng so với năm 2022); tăng hạng là nhờ tỉnh tập trung thực hiện hiệu quả Chỉ thị số 27-CT/TU, ngày 19/10/2022 của Tỉnh ủy về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác bảo vệ môi trường đô thị và nông thôn trên địa bàn tỉnh. Mặt khác, tỉnh chỉ đạo UBND cấp huyện, thị cải tạo, xử lý các bãi rác trên địa bàn quản lý. Qua đó, đã khắc phục ô nhiễm tại 16 bãi rác (đã đóng cửa 04; chuẩn bị đóng cửa 02; nâng cấp, cải tạo 10); 09/09 huyện, thị xã, thành phố đã ban hành Đề án thu gom, vận chuyển, xử lý rác thải sinh hoạt, chất thải rắn và hợp đồng với đơn vị, DN để xử lý.

Về chỉ số thúc đẩy thực hành Xanh (có 11 chỉ tiêu), năm 2023 đạt thứ hạng 17/63 tỉnh, thành phố cả nước (tăng 25 hạng so với năm 2022). Đây là kết quả nhờ tỉnh triển khai thực hiện Chỉ thị số 06/CT-UBND, ngày 22/10/2019 về việc triển khai thực hiện các biện pháp giảm thiểu rác thải nhựa trong sinh hoạt và Kế hoạch hành động số 48/KH-UBND, ngày 02/6/2023 về quản lý rác thải nhựa và rác thải đại dương đến năm 2030 trên địa bàn tỉnh; trên cơ sở đó, tuyên truyền vận động người dân, DN triển khai thực hiện có hiệu quả tiết kiệm, tái sử dụng nhựa, giảm thiểu sản phẩm nhựa dùng một lần. Đồng thời, Sở TN-MT phối hợp với các Hội đoàn thể tập huấn, hướng dẫn người dân, DN về Luật Bảo vệ môi trường, quản lý chất thải nông nghiệp.

Tuy nhiên, việc triển khai giảm thiểu sử dụng nhựa cho các DN chậm thay đổi, thói quen sử dụng sản phẩm nhựa 01 lần nhiều như: chai nước, túi ni-lông, các sản phẩm nhựa dùng 01 lần,... trên địa bàn tỉnh, do nhu cầu thị trường còn hạn chế nên hàng hóa mang nhãn hiệu xanh chưa được bán nhiều, chưa có cơ sở sản xuất tại chỗ nên gây khó khăn đối với cơ quan nhà nước muốn mua hàng hóa, dịch của của các DN xanh.

Chỉ số thứ tư, Chính sách khuyến khích và dịch vụ hỗ trợ (có 06 chỉ tiêu), năm 2023 giảm mạnh, đạt thứ hạng 60/63 tỉnh, thành phố cả nước (giảm 24 hạng so với năm 2022). Chỉ số này được đánh giá thông tin trên website của tỉnh là hữu ích đối với các nội dung: ưu đãi/khuyến khích/hỗ trợ đầu tư của tỉnh; các quy định về sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả; năng lượng sạch, năng lượng tái tạo, giảm thiểu ô nhiễm môi trường không khí, giảm thiểu rác thải nhựa. Tỉnh ban hành Quyết định số 17/2022/QĐ-UBND, ngày 27/7/2022 ban hành quy chế phối hợp giữa các cơ quan, đơn vị thực hiện thẩm định, quản lý và giám sát đối với các dự án thu hút đầu tư ngoài khu công nghiệp, khu kinh tế. Tuy nhiên, thực tế vẫn còn hạn chế: các chỉ tiêu thuộc chỉ số thành phần Chính sách khuyến khích và dịch vụ hỗ trợ mới được bổ sung năm 2023, do đó tỉnh thực hiện chính sách ưu đãi, hỗ trợ, nhất là đầu tư xanh chưa hoàn chỉnh.

Nhằm duy trì, nâng cao chỉ số PGI năm 2024 và những năm tiếp theo, Sở TN-MT xây dựng kế hoạch, giải pháp thực hiện cụ thể đối với từng chỉ số, nhất là tuyên truyền, nâng cao nhận thức của cán bộ, công chức, viên chức về ý nghĩa, tầm quan trọng của chỉ số PGI. Đồng thời, nâng cao vai trò, trách nhiệm của các sở, ban, ngành; UBND các huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh, góp phần thúc đẩy cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh theo định hướng xanh, bền vững.

Năm 2023, Chỉ số PGI Trà Vinh giảm hạng, đây là vấn đề quan trọng đặt ra, UBND tỉnh chỉ đạo các ngành liên quan xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện, toàn hệ thống chính trị chú trọng công tác quản lý, sử dụng tài nguyên và bảo vệ môi trường. Đồng thời, nâng cao nhận thức, vai trò, trách nhiệm của các sở, ban, ngành, UBND cấp huyện; xã, phường, thị trấn và cộng đồng DN, người dân nhằm duy trì và cải thiện kết quả, thứ bậc xếp hạng chỉ số PGI của tỉnh; đổi mới cơ chế, chính sách đảm bảo thông thoáng, hấp dẫn, đột phá, hỗ trợ đầu tư xanh, xanh hóa sản xuất và tiêu dùng, phát triển DN xanh, tạo sự khác biệt nhằm cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, tạo điều kiện thuận lợi, minh bạch để hỗ trợ cộng đồng DN...

Để đạt được những kết quả đề ra, UBND tỉnh tập trung triển khai xanh hóa sản xuất, thương mại, dịch vụ và tiêu dùng; thu hút đầu tư, phát triển DN theo định hướng kinh tế xanh. Trong đó, thu hút đầu tư theo định hướng tái cấu trúc kinh tế để đẩy nhanh quá trình phát triển theo mô hình kinh tế xanh; thu hút đầu tư tư nhân, đầu tư vào lĩnh vực phát triển xanh, quan tâm xúc tiến dự án đầu tư có tính thích ứng với biến đổi khí hậu, kinh tế tuần hoàn, thúc đẩy chuyển đổi xanh;

Xây dựng và ban hành chính sách khuyến khích DN xanh, DN cam kết thực hiện những quy tắc về kinh tế xanh. Tỉnh kiểm kê và đánh giá lượng khí thải các-bon theo kế hoạch tăng trưởng xanh; tận dụng cơ hội kinh doanh của DN khi thực hiện các cam kết tuân thủ những tiêu chuẩn xanh, tập trung vào quản lý rủi ro và bảo vệ đầu ra của quá trình sản xuất trong quá trình chuyển đổi.

Bài, ảnh: TRƯỜNG NGUYÊN