E10 - Giải pháp nâng cấp chất lượng xăng và thúc đẩy lộ trình năng lượng xanh

Vì sao E5 giảm nhưng E10 sẽ lên ngôi?

Nhiều năm qua, xăng sinh học E5 được đưa vào thị trường với kỳ vọng thay thế dần nhiên liệu khoáng. Tuy nhiên, mức tiêu thụ E5 lại suy giảm, khiến dư luận đặt câu hỏi về sự đón nhận của người tiêu dùng. Theo ông Đỗ Văn Tuấn, nguyên nhân không xuất phát từ định kiến đối với xăng sinh học mà nằm ở nền xăng được sử dụng để phối trộn.

Ông Đỗ Văn Tuấn phân tích: “Xăng RON92 chỉ đạt tiêu chuẩn Euro 2, trong khi RON95 đạt tiêu chuẩn Euro 4. Khi thị trường dịch chuyển từ RON92 sang RON95, kéo theo mức tiêu thụ E5 giảm vì loại nhiên liệu này được pha trên nền RON92. Đó mới là nguyên nhân chính, chứ không phải người dân quay lưng với xăng sinh học”.

Ông Đỗ Văn Tuấn - Chủ tịch Hiệp hội Nhiên liệu sinh học Việt Nam cho rằng, khi xăng E10 được pha trên nền xăng khoáng RON95, chất lượng hỗn hợp cao hơn, giá cả hợp lý, chắc chắn sẽ được người tiêu dùng đón nhận.

Với E10, lo ngại này không còn. Ethanol - thành phần cồn sinh học có trị số RON rất cao (107). Khi phối trộn 10% ethanol vào RON95, hỗn hợp E10 đạt tới RON97, thậm chí RON98. Như vậy, E10 không chỉ thân thiện với môi trường, mà còn nâng cấp chất lượng nhiên liệu, đáp ứng tốt hơn nhu cầu của động cơ hiện đại.

Doanh nghiệp đã sẵn sàng

Lộ trình áp dụng E10 đã được Bộ Công Thương định hướng, yêu cầu các doanh nghiệp đầu mối chuẩn bị hạ tầng phối trộn, dự trữ và phân phối. Thực tế, nhiều đơn vị không chờ văn bản hướng dẫn mà đã chủ động triển khai. Tiêu biểu như, Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam - Petrolimex và Tổng công ty Dầu Việt Nam - PVOIL (chiếm khoảng 65% thị phần) hiện đã hoàn tất các thủ tục kỹ thuật, sẵn sàng cung ứng xăng E10 ra thị trường. Hai doanh nghiệp này đã bán thử xăng E10 từ ngày 1/8/2025 trên địa bàn 3 tỉnh: Hà Nội, Hải Phòng và TP HCM.

Cùng với đó, Bộ Công Thương cũng kiến nghị Bộ Khoa học và Công nghệ đơn giản hóa quy trình, tiêu chuẩn để hỗ trợ doanh nghiệp. Bài học từ giai đoạn triển khai E5 cho thấy, chỉ khi có sự phối hợp nhịp nhàng giữa cơ quan quản lý và doanh nghiệp, việc chuyển đổi nhiên liệu mới đạt hiệu quả, tránh tình trạng chậm trễ hoặc thiếu đồng bộ.

Trong bối cảnh giá xăng dầu biến động mạnh, nhiều người lo ngại xăng sinh học sẽ tạo thêm áp lực về chi phí. Tuy nhiên, thực tế lại cho thấy điều ngược lại. Ông Đỗ Văn Tuấn cho biết, trong suốt 8 năm qua, giá ethanol sản xuất trong nước và trên thế giới luôn thấp hơn giá xăng khoáng từ 20-30%. Việc phối trộn ethanol không làm tăng giá thành, thậm chí còn giúp giảm giá hỗn hợp.

“Vấn đề mấu chốt không nằm ở chênh lệch giá bán, mà là chất lượng xăng nền. Khi E10 được pha trên nền RON95, chất lượng hỗn hợp cao hơn, giá cả hợp lý, chắc chắn sẽ được người tiêu dùng đón nhận”, ông Tuấn nhấn mạnh.

Ethanol là nhiên liệu sinh học tái tạo, khi sử dụng sẽ giúp giảm phát thải CO2, đồng thời tạo thị trường tiêu thụ nông sản cho người dân.

Việt Nam có tiềm năng lớn để phát triển ngành công nghiệp nhiên liệu sinh học. Hiện cả nước có khoảng 520 nghìn ha sắn, 870 nghìn ha ngô và diện tích mía đường đáng kể, cung cấp nguồn nguyên liệu dồi dào cho sản xuất ethanol. Năm 2024, sản lượng sắn đạt 10,5 triệu tấn, ngô đạt 4,4 triệu tấn, tạo điều kiện thuận lợi cho việc bảo đảm nguồn cung.

Tuy nhiên, để tránh phụ thuộc vào nhập khẩu, việc quy hoạch vùng nguyên liệu và ứng dụng công nghệ hiện đại là yêu cầu cấp thiết. Các chuyên gia khuyến nghị, cần lựa chọn giống cây phù hợp, áp dụng quy trình canh tác bền vững và gắn kết chặt chẽ giữa sản xuất nguyên liệu với các nhà máy ethanol. Khi nguồn cung ổn định, giá thành xăng sinh học sẽ cạnh tranh hơn, tạo nền tảng cho sự phát triển lâu dài.

E10 - xu thế tất yếu trong chuyển dịch năng lượng toàn cầu

Tại hội thảo về nhiên liệu sinh học mới đây, các nhà quản lý, nhà khoa học và doanh nghiệp trong nước cũng như quốc tế đều thống nhất quan điểm: E10 là xu thế tất yếu. Nhiều quốc gia đã thành công trong việc triển khai nhiên liệu sinh học rộng rãi, nhờ đó vừa giảm ô nhiễm môi trường, vừa tạo thêm động lực cho phát triển kinh tế nông nghiệp.

Hội thảo cũng đưa ra nhiều thông điệp quan trọng: Phát triển nhiên liệu sinh học là nhiệm vụ cấp thiết để giảm phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch, góp phần hiện thực hóa cam kết Net Zero vào năm 2050; Chính phủ cần sớm ban hành cơ chế đủ mạnh, đồng thời đẩy mạnh công tác truyền thông để tạo sự đồng thuận xã hội. Bên cạnh đó, cần hợp tác quốc tế để tiếp thu công nghệ, kinh nghiệm triển khai, từ đó nâng cao hiệu quả thực hiện lộ trình sử dụng xăng E10.

Các nghiên cứu trong và ngoài nước đều cho thấy, E10 không ảnh hưởng tiêu cực đến tính năng kỹ thuật của phương tiện, thậm chí trong một số trường hợp còn giúp cải thiện hiệu suất. Loại nhiên liệu này có thể giảm đáng kể lượng phát thải CO và HC, góp phần cải thiện chất lượng không khí đô thị.

Đặc biệt, ethanol là sản phẩm sinh học có khả năng tái tạo, khi sử dụng sẽ giúp giảm phát thải CO2 - một trong những nguyên nhân chính gây biến đổi khí hậu. Hiện nay, E10 phù hợp với đa số phương tiện ô tô, xe máy đang lưu hành. Chỉ một số ít xe đời cũ sử dụng chế hòa khí cần có khuyến cáo từ nhà sản xuất.

E10 không chỉ là sự thay thế đơn thuần cho E5, mà còn là bước tiến quan trọng trên hành trình xanh hóa ngành năng lượng của Việt Nam. Khi chất lượng nhiên liệu được nâng cấp, giá cả hợp lý, nguồn cung chủ động và chính sách hỗ trợ đầy đủ, người dân chắc chắn sẽ đón nhận.

Lộ trình chuyển đổi sang xăng E10 từ năm 2026 được kỳ vọng sẽ là bước ngoặt, đưa Việt Nam tiến nhanh hơn tới mục tiêu phát triển năng lượng bền vững, thân thiện môi trường, qua đó góp phần khẳng định quyết tâm của quốc gia trong việc thực hiện các cam kết quốc tế về giảm phát thải khí nhà kính.

Đình Khương