ECB cảnh báo mức nợ cao khiến châu Âu có nguy cơ gặp cú sốc bất lợi

Châu Âu đối mặt với nhiều vấn đề phức tạp khi căng thẳng địa chính trị liên tục gia tăng. (Ảnh: Reuters)

Lo ngại về nợ cao và chính sách tài chính dễ dãi

Trong báo cáo đánh giá ổn định tài chính hai năm một lần, ECB cho biết nhiều chính phủ châu Âu vẫn chưa hoàn toàn hủy bỏ các biện pháp hỗ trợ được đưa ra để bảo vệ người tiêu dùng và doanh nghiệp khỏi tác động của đại dịch COVID-19 và xung đột Nga-Ukraine.

Sự kết hợp giữa "mức nợ cao và chính sách tài chính dễ dãi" có thể khiến các nhà đầu tư lo ngại, dẫn đến việc tăng chi phí vay và tác động tiêu cực đến ổn định tài chính, bao gồm cả người đi vay tư nhân và người sở hữu trái phiếu chính phủ.

ECB cũng cảnh báo rằng thị trường có thể phản ứng với rủi ro "trượt giá tài khóa" trước các cuộc bầu cử dự kiến trong năm nay và năm tới, bao gồm cả cuộc bầu cử cho Nghị viện châu Âu, Đức, Áo và Bỉ.

Mặc dù hoạt động kinh tế dự kiến sẽ tăng trưởng trong vài năm tới nhờ thị trường lao động mạnh mẽ, lạm phát thấp hơn và ECB dự kiến sẽ cắt giảm lãi suất từ tháng tới, báo cáo cho biết "những thách thức về cơ cấu vẫn là lực cản đối với năng suất và tăng trưởng".

Kết hợp với các dấu hiệu tổn thất gia tăng đối với bất động sản thương mại, ECB cho biết "triển vọng vẫn còn mong manh" và "thị trường tài chính vẫn dễ bị tổn thương trước những cú sốc bất lợi hơn nữa".

Theo dõi chặt chẽ việc tuân thủ các quy tắc tài chính mới của EU

ECB đã bổ sung thêm các quy định tài chính mới của EU bằng cách cảnh báo rằng bất kỳ quốc gia nào không tuân thủ các khuyến nghị giảm nợ công có thể bị loại khỏi chương trình mua trái phiếu mới.

Có tới 11 quốc gia EU, bao gồm Pháp và Italia có thể bị khiển trách vì vi phạm giới hạn thâm hụt ngân sách 3% theo các quy định tài chính sửa đổi, có hiệu lực trong năm nay.

Tuy nhiên, Phó Chủ tịch ECB Luis de Guindos cho biết vấn đề này sẽ được xem xét theo công cụ bảo vệ truyền dẫn (TPI), cho phép ECB mua trái phiếu của bất kỳ quốc gia nào được đánh giá là có chi phí đi vay tăng cao một cách không chính đáng.

ECB lo ngại rằng lãi suất có thể giảm nhưng rủi ro vẫn còn. (Ảnh: vocaleurope)

Chi phí vay của các chính phủ châu Âu đã giảm từ mức cao gần đây do các nhà đầu tư dự đoán ECB sẽ sớm bắt đầu cắt giảm lãi suất để ứng phó với tình trạng lạm phát giảm, hiện đã gần đạt mục tiêu 2% của ngân hàng trung ương.

Tuy nhiên, ECB cho biết: "Những điều không chắc chắn xung quanh việc thực hiện chính xác khuôn khổ tài chính mới của EU có thể khiến những người tham gia thị trường phải đánh giá lại rủi ro về chủ quyền".

Sự suy thoái của thị trường bất động sản thương mại

ECB cảnh báo thị trường bất động sản thương mại đã phải chịu "sự suy thoái mạnh mẽ", đồng thời cho biết thêm rằng giá của các tòa nhà văn phòng và địa điểm bán lẻ có thể giảm hơn nữa do "nhu cầu về mặt cấu trúc thấp hơn".

Bên cạnh đó, cơ quan này cũng đặt ra chính sách tiền tệ cho 20 quốc gia thành viên Eurozone và giám sát những ngân hàng lớn nhất trong khối. ECB cho biết hệ thống ngân hàng Eurozone đã "được trang bị tốt để vượt qua những rủi ro này, nhờ vào vị thế vốn và thanh khoản mạnh mẽ".

Tuy nhiên, ECB cũng cảnh báo rằng nếu không đủ tiền mặt "đệm" có thể dẫn đến việc các quỹ đầu tư bất động sản "bắt buộc phải bán tài sản", đặc biệt là nếu sự suy thoái trên thị trường bất động sản tiếp tục diễn ra hoặc nghiêm trọng hơn.

Tuấn Khang