ECB tăng lãi suất tháng 7 là hợp lý, tháng 9 quá xa

Quan chức ECB cho rằng, có thể sẽ phải tăng lãi suất một lần nữa vào tháng tới, mặc dù còn quá sớm để quyết định xem có cần tăng thêm sau đó hay không. Ảnh: Reuters

Đâu là thời điểm tốt để kết thúc chu kỳ tăng lãi suất?

Trong cuộc trả lời phỏng vấn ngày 28/6, ông Guindos cho rằng, áp lực lạm phát cơ bản có thể trở nên cứng đầu hơn so với dự kiến hiện tại, với một mùa du lịch hè tăng mạnh có khả năng tạo ra chi phí đẩy dịch vụ cao hơn.

“Tôi nghĩ tháng 7 (việc tăng lãi suất) đã được xác định” - Guindos nói ở hội nghị thường niên của ECB đang diễn ra tại Sintra, Bồ Đào Nha. Tuy nhiên, “vào tháng 9, tôi nghĩ rằng cơ hội vẫn đang mở”.

Trước đó, kinh tế trưởng của ECB Philip Lane cũng cho rằng, ECB có thể sẽ phải tăng chi phí vay một lần nữa vào tháng tới, mặc dù còn quá sớm để quyết định xem có cần tăng thêm sau đó hay không. “Tôi thậm chí không nghĩ quá nhiều về tháng 9 - có rất nhiều điểm dữ liệu sẽ đến với chúng tôi từ nay đến tháng 9” - Lane nói.

“Chúng ta sẽ có một giai đoạn duy trì lãi suất ở mức hạn chế để đảm bảo rằng chúng ta không có bất kỳ cú sốc mới nào để rời xa mức 2%” – Lane cho biết thêm và nhấn mạnh: “Độ bền của sự hạn chế là rất quan trọng”.

Tuy nhiên, kinh tế trưởng của ECB cũng cho rằng: “Khi tôi nhìn vào toàn cảnh của chính sách tiền tệ trong vài năm tới, tôi không nghĩ rằng việc cắt giảm lãi suất nhanh chóng được định giá theo kỳ vọng là phù hợp”.

Cuộc tranh luận giữa các quan chức ECB về thời điểm tạm dừng đợt tăng lãi suất chưa từng có của họ đang nóng lên. Một số dự báo cho thấy thời điểm tốt để kết thúc chu kỳ tăng lãi suất lịch sử sau động thái của tháng 7, nhưng cũng có những quan điểm khác - với sự chú ý đến lạm phát cơ bản, cho rằng có thể cần thắt chặt hơn vào mùa thu, ngụ ý thêm một đợt tăng nữa vào tháng 9.

Chủ tịch ECB Christine Lagarde cũng nói ở hội nghị Sintra ngày 27/6 rằng, không có khả năng ECB sẽ tuyên bố sớm “với sự tự tin hoàn toàn” rằng lãi suất đã đạt đến mức cao nhất. Bà đã mô tả một “giai đoạn thứ hai của quá trình lạm phát”, trong đó người lao động đang tìm cách “bắt kịp” tiền lương để phục hồi thu nhập bị mất.

Các chính trị gia cũng đang tham gia thảo luận về việc đi bộ đường dài. Thủ tướng Ý Giorgia Meloni cảnh báo, việc thắt chặt có thể biến thành “một phương thuốc gây hại nhiều hơn lợi”.

Trong nội bộ ECB, nhận xét ôn hòa nhất đến từ Mario Centeno - Thống đốc Ngân hàng Trung ương Bồ Đào Nha, người đã cảnh báo việc thắt chặt quá mức “về cơ bản là không thể chấp nhận được”. “Chúng tôi không chứng kiến những dấu hiệu rõ ràng về tác động của vòng hai. Nền kinh tế đã bị ảnh hưởng và nếu nền kinh tế bị ảnh hưởng, lạm phát sẽ phản ứng” - ông nói.

Áp lực lạm phát vẫn dai dẳng

Diễn biến xung quanh giá tiêu dùng đang bắt đầu trở nên rõ ràng hơn sau khi Ý, ngày 28/6, đã công bố dữ liệu báo cáo về tỷ lệ lạm phát của tháng 6 đã giảm xuống mức 6,7% so với cùng kỳ năm trước - mức thấp nhất trong 14 tháng, mang lại một sự đảm bảo, dù khá hạn chế cho ECB về việc giảm áp lực chi phí trước khi có dữ liệu toàn khu vực đồng Euro vào cuối tuần này.

Người đi bộ đi qua các quầy hàng dọc bến tàu San Marco ở Venice, Italy. Ảnh: Bloomberg

Dữ liệu từ nền kinh tế lớn thứ ba của khu vực đặt trong bối cảnh chỉ 2 ngày nữa, các nền kinh tế của châu Âu sẽ có báo cáo về chỉ số lạm phát, có khả năng cho thấy một sự tiến bộ trong việc hạ tỷ lệ lạm phát. Song, với con số của Ý cao hơn nhiều so với mục tiêu 2% khiến ECB khó có thể yên tâm.

Bởi lẽ, tình trạng chung đang giống như một túi hỗn hợp: Trong khi lạm phát tiêu đề, sẽ công bố vào thứ Sáu tới, được cho là đang giảm ở khu vực đồng Euro gồm 20 quốc gia, thước đo cơ bản có thể sẽ tăng cao hơn. Ở cấp độ quốc gia, các hiệu ứng thống kê sẽ đẩy nhanh tốc độ tăng giá của Đức, nhưng chỉ số của Tây Ban Nha có thể giảm xuống dưới mục tiêu 2% của ECB, lần đầu tiên sau hơn hai năm.

Hầu hết các quan chức của ECB ở Sintra đều tập trung vào những nguy cơ lạm phát kéo dài. Ngày 28/6, Thủ tướng Croatia Boris Vujcic cho biết, áp lực giá dai dẳng có thể loại trừ việc tạm dừng tăng lãi suất vào tháng 9. Trước đó một ngày, Pierre Wunsch - Thống đốc Ngân hàng Trung ương Bỉ khẳng định, một động thái như vậy chỉ có thể xảy ra nếu thước đo cốt lõi giảm xuống trong 3 tháng nữa - điều mà các nhà phân tích cho là khó xảy ra.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Cộng hòa Malta, Edward Scicluna tỏ ra thận trọng hơn, nói rằng có thể nên giữ chi phí đi vay ở mức cao nhất trong thời gian dài hơn là nâng chúng lên cao hơn bao giờ hết. Thống đốc Ngân hàng Trung ương Estonia Madis Muller kêu gọi các nhà hoạch định chính sách đánh giá cẩn thận tác động kinh tế của hành động mà họ đã thực hiện cho đến nay.

Đã có những dấu hiệu suy yếu trong tăng trưởng của khu vực đồng Euro, có thể đã bị đình trệ vào tháng 6 theo các cuộc khảo sát hoạt động được công bố vào tuần trước. Đức, nền kinh tế lớn nhất châu lục, đang vật lộn để thoát khỏi suy thoái mùa đông.

Luis de Guindos của ECB cho biết, sự chậm lại của châu Âu có thể sẽ tiếp tục trong nửa cuối năm 2023. “Tôi nghĩ rằng một số rủi ro giảm giá này đã bắt đầu trở thành hiện thực và đang trở nên rõ ràng hơn nhiều. Dữ liệu mà chúng tôi đang nhận được về tăng trưởng không tốt lắm” - ông nói.

Bức tranh khu vực đồng Euro, theo báo cáo dữ liệu sẽ được phát hành vào thứ Năm tuần này, có khả năng cho thấy sự khác biệt lớn.

Lạm phát của Tây Ban Nha có thể chậm lại dưới mức mục tiêu 2% của ECB, theo dự đoán của các nhà kinh tế, trong khi biện pháp của Đức có thể đã tăng tốc do so sánh với năm ngoái, khi du lịch công cộng cực rẻ được công bố ở đó.

Vào thứ Sáu, tăng trưởng giá tiêu dùng của Pháp dự kiến cũng sẽ chậm lại. Dự báo của các nhà kinh tế chỉ ra sự suy yếu trong con số lạm phát chung của khu vực đồng Euro cùng với sự gia tăng của lạm phát lõi sau khi đã loại bỏ các yếu tố dễ bay hơi như năng lượng.

Hoàng Lê (theo Bloomberg)