Elon Musk giàu nhất thế giới nhưng công ty vẫn thiếu tiền

xAI, công ty trí tuệ nhân tạo do Elon Musk thành lập vào năm 2023, đang trong quá trình huy động thêm 4,3 tỷ USD từ nhà đầu tư cổ phần. Đây là bước đi tiếp theo sau khi công ty tìm kiếm 5 tỷ USD từ các nhà đầu tư trái phiếu, theo nguồn tin Bloomberg.

Tính đến cuối tháng 3/2025, xAI đã kêu gọi được tổng cộng 14 tỷ USD từ các vòng gọi vốn trước đó, nhưng hiện chỉ còn khoảng 4 tỷ USD trong tay. Khoản chi tiêu lớn trong thời gian ngắn khiến công ty rơi vào thế cần vốn để duy trì hoạt động, đặc biệt trong bối cảnh đang đẩy mạnh phát triển chatbot Grok – sản phẩm cạnh tranh trực tiếp với ChatGPT.

Đợt phát hành trái phiếu 5 tỷ USD của xAI bao gồm nhiều hình thức: khoản vay kỳ hạn (term loan B), khoản vay lãi suất cố định và trái phiếu có bảo đảm. Đồng thời, công ty cũng đang tiến hành bán cổ phiếu trị giá 300 triệu USD để nhân viên có thể bán cổ phần cho nhà đầu tư.

Tổng giá trị công ty xAI đang hướng đến là 113 tỷ USD, với một vòng gọi vốn quy mô lớn hơn dự kiến sẽ diễn ra sau đó.

xAI đang tìm kiếm khoản đầu tư để khắc phục thiếu hụt tài chính

xAI bị tố gây ô nhiễm không khí ở Memphis

Trong khi đang tập trung vào gọi vốn, xAI lại vướng vào cáo buộc nghiêm trọng từ Hiệp hội NAACP (Hiệp hội Quốc gia vì Sự tiến bộ của Người da màu). Tổ chức này, thông qua Trung tâm Luật Môi trường miền Nam (SELC), vừa gửi thư cảnh báo chuẩn bị khởi kiện xAI vì gây ô nhiễm không khí tại một trung tâm dữ liệu ở Memphis, bang Tennessee.

Cụ thể, xAI bị cáo buộc đã lắp đặt hàng chục tua-bin khí metan tại cơ sở ở phía Nam Memphis mà không có giấy phép và không có hệ thống kiểm soát khí thải theo quy định của Đạo luật Không khí Sạch liên bang. Việc này được cho là đã làm trầm trọng thêm tình trạng ô nhiễm vốn đã nghiêm trọng tại địa phương.

Trung tâm dữ liệu này nằm gần các khu dân cư có đa số người da đen sinh sống – những nơi vốn đã phải hứng chịu ô nhiễm công nghiệp suốt nhiều thập kỷ qua. Riêng khu vực Boxtown có tỷ lệ rủi ro ung thư cao gấp 4 lần mức trung bình toàn quốc.

Thư của SELC là thông báo hợp pháp kéo dài 60 ngày – một bước bắt buộc trước khi nộp đơn kiện chính thức theo quy định pháp luật Mỹ.

Kể từ năm 2024, khi xAI bắt đầu vận hành trung tâm dữ liệu tại Memphis, người dân địa phương đã liên tục phản đối, cho rằng hoạt động của công ty gây hại đến môi trường sống. Hàng trăm cư dân đã đệ trình ý kiến phản đối lên Sở Y tế Quận Shelby về việc sử dụng tua-bin khí đốt mà không có biện pháp kiểm soát.

Ngoài cơ sở tại South Memphis, xAI cũng đang xây dựng trung tâm dữ liệu thứ hai tại khu vực Whitehaven. Tuy nhiên, công ty chưa công bố rõ nguồn cung cấp năng lượng cho dự án mới này, khiến người dân lo ngại kịch bản ô nhiễm tương tự sẽ tái diễn.

Phản ứng cộng đồng ở Memphis ngày càng gay gắt, tạo sức ép lên xAI trong bối cảnh công ty vừa mở rộng quy mô vừa đối mặt với thách thức pháp lý.

Elon Musk giàu nhất thế giới nhưng xAI vẫn gặp khó khăn tài chính?

Tính đến ngày 17/6, Elon Musk vẫn giữ ngôi vị người giàu nhất thế giới với tổng tài sản ước tính 406,6 tỷ USD, theo Forbes. Tuy nhiên, tài sản của ông đã giảm 6,4 tỷ USD so với phiên trước đó, phản ánh sự biến động của thị trường và giá trị các công ty mà Musk sở hữu.

Dù sở hữu khối tài sản khổng lồ, Musk vẫn đang huy động hàng tỷ USD cho xAI. Điều này cho thấy chi phí phát triển công nghệ AI cực kỳ lớn và khó có thể dựa vào vốn cá nhân – kể cả với những tỷ phú hàng đầu thế giới.

Việc kêu gọi vốn liên tục của xAI cũng đặt ra câu hỏi về tính bền vững của mô hình kinh doanh, khi phần lớn nguồn lực đang được rót vào một số ít sản phẩm, đặc biệt là chatbot Grok – đối thủ cạnh tranh với các công cụ AI đã phổ biến như ChatGPT, Claude hay Gemini.

Elon Musk thành lập xAI với tham vọng cạnh tranh trong cuộc đua trí tuệ nhân tạo toàn cầu. Sản phẩm chủ lực hiện tại là chatbot Grok – công cụ được tích hợp trong mạng xã hội X (trước đây là Twitter) – nhằm phục vụ người dùng theo hướng vừa cung cấp thông tin, vừa giải trí, và mang phong cách “nổi loạn” hơn so với ChatGPT.

Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu này, xAI phải huy động hàng chục tỷ USD để đầu tư vào siêu máy tính, trung tâm dữ liệu, thuê chuyên gia và phát triển phần mềm – tất cả đều là những mảng đòi hỏi chi phí cực lớn.

Việc phát triển nhanh chóng nhưng chưa có nguồn thu ổn định khiến xAI cần liên tục gọi vốn để duy trì hoạt động. Đồng thời, các rủi ro pháp lý và phản ứng xã hội – như tại Memphis – có thể trở thành vật cản lớn cho hành trình phát triển của công ty.

Thu Trang (Theo Forbes)