Elon Musk và Sam Altman 'đua song mã' cấy công nghệ vào cơ thể người

Tỉ phú Musk từ lâu đã nổi tiếng với tham vọng cấy chip vào não người. Vào năm ngoái công ty Neuralink thuộc sở hữu của ông thực hiện thành công 2 cuộc phẫu thuật cho bệnh nhân bị liệt do tai nạn, lần lượt vào tháng 1 và tháng 8. Người được cấy chip có thể sử dụng các thiết bị kỹ thuật số chỉ bằng cách suy nghĩ. Neuralink dự kiến thử nghiệm với 8 bệnh nhân, dựa vào dữ liệu từ thử nghiệm cải thiện thuật toán.

Theo tờ The Financial Times, giám đốc Altman chuẩn bị ra mắt công ty khởi nghiệp Merge Labs chuyên về tương tác não - máy tính, cạnh tranh trực tiếp với Neuralink.

Giáo sư công nghệ Ahmet Dag (Đại học Bursa Uludag) cho biết rằng loạt dự án nêu trên nhằm mục đích vượt qua giới hạn sinh học của con người bằng cách nâng cao năng lực tinh thần, thể chất lẫn tâm lý. Nhiều năm trước cuộc đua cấy công nghệ đang diễn ra, cựu kỹ sư Google Ray Kurzweil đã khởi xướng cuộc tranh luận về “chủ nghĩa siêu nhân loại”.

“Bước ngoặt công nghệ, nổi bật với dự án Neuralink năm 2021 hướng đến truyền ý thức con người sang máy móc thông qua tương tác não - máy tính cùng thiết bị cấy ghép. Sự tham gia của Sam Altman cho thấy công nghệ này sẽ thay đổi hệ thống chăm sóc sức khỏe và giáo dục, đồng thời cũng thay đổi cả kinh tế - xã hội toàn cầu”, theo giáo sư Dag.

Giám đốc điều hành công ty OpenAI Sam Altman (phải) và nhà sáng lập Tesla Elon Musk - Ảnh: Anadolu Agency

Ông nói thêm: “Bệnh tật, tình trạng lão hóa, cái chết đang được tìm cách khắc phục bằng công nghệ. Thông qua cấy ghép cùng can thiệp công nghệ sinh học ta có thể chữa khỏi chứng liệt hoặc loại bỏ bệnh như Alzheimer… Những người theo chủ nghĩa siêu nhân loại tin rằng có thể đạt đến sự bất tử bằng cách chuyển đổi ý thức vào máy móc. Công nghệ này được cho đóng vai trò then chốt trong giải quyết loạt khủng hoảng toàn cầu như biến đổi khí hậu, dịch bệnh, nạn đói. Tuy nhiên các dự án cũng sẽ làm dấy lên tranh luận mới về đạo đức, xã hội, văn hóa”.

Giáo sư Dag cảnh báo tương tác não - máy tính, cấy ghép AI, kỹ thuật di truyền sẽ thay đổi căn bản ý nghĩa về con người. Bản chất hữu cơ của con người và các các khái niệm như ý thức, bản sắc, ý chí tự do, tự do và bình đẳng sẽ bị đặt dấu hỏi,

Tranh luận về “chủ nghĩa siêu nhân loại” là một trong những bước ngoặt cấp tiến nhất trong lịch sử hiện đại, nhưng công nghệ tiềm ẩn nguy cơ hạ thấp con người thành thiết bị đơn thuần.

“Loạt dự án siêu nhân loại nhìn nhận con người và sự sống dưới góc độ vật chất, nhưng con người và sự sống lại là thực thể đa góc độ.

Bỏ qua đặc điểm đa góc độ, xem con người như sinh vật có chức năng có thể tối ưu hóa đem lại nguy cơ “phi nhân tính hóa” – ý chỉ sự mất mát giá trị đích thực và thiết yếu.

Không thể phủ nhận công nghệ mang đến lợi ích to lớn về giáo dục, sức khỏe, kinh tế. Tuy nhiên cần định hướng và quản lý chúng trong khuôn khổ công lý, đạo đức, bình đẳng. Nếu để mặc cho thị trường cùng lợi ích của kẻ nắm thế độc quyền, nhân loại có thể gặp rủi ro lớn”, theo giáo sư Dag.

Cẩm Bình