EU-Mekong tăng cường hợp tác vì sự phát triển bền vững

Thứ trưởng Ngoại giao Phạm Quang Hiệu (ở giữa) phát biểu tại Diễn đàn.

Tham dự Diễn đàn có khoảng 50 đại biểu tham dự trực tiếp và hơn 100 đại biểu dự trực tuyến. Các diễn giả có Đại sứ, Trưởng phái đoàn EU tại Việt Nam, Campuchia, Lào và Thái Lan; Đại sứ một số nước thành viên EU tại Việt Nam, các chuyên gia trong và ngoài nước.

Phát biểu dẫn đề tại Phiên khai mạc, Thứ trưởng Ngoại giao Phạm Quang Hiệu nhấn mạnh, tiểu vùng Mekong thu hút được sự quan tâm và trở thành ưu tiên trong chính sách của đối tác phát triển. Việt Nam hoan nghênh sự tham gia của các đối tác phát triển, trong đó EU là một đối tác năng lực và có tính xây dựng; đồng thời mong muốn có sự phối hợp, điều phối hiệu quả hơn giữa các cơ chế hợp tác. Theo Thứ trưởng Phạm Quang Hiệu, một tiểu vùng Mekong bền vững, kết nối sẽ góp phần tích cực xây dựng cộng đồng ASEAN và củng cố vai trò trung tâm của Hiệp hội ở khu vực.

Bên cạnh đó, Thứ trưởng Phạm Quang Hiệu cũng điểm lại sự phát triển ngày càng sâu rộng của quan hệ Việt Nam-EU; nhấn mạnh, Việt Nam là một trong những nước ở châu Á có quan hệ toàn diện nhất với EU. Trong lĩnh vực phát triển bền vững, Việt Nam ưu tiên hợp tác chống biến đổi khí hậu, gia tăng tính tự cường và thích ứng của xã hội, người dân, doanh nghiệp, góp phần đạt mục tiêu giảm khí thải ròng bằng không vào năm 2050. Các lĩnh vực hợp tác bao gồm kinh tế xanh, chuyển đổi năng lượng công bằng và bền vững, chia sẻ công nghệ xử lý chất thải.

Phát biểu khai mạc Diễn đàn, Tiến sĩ Phạm Lan Dung, Quyền Giám đốc Học viện Ngoại giao nhấn mạnh, tiểu vùng Mekong trở thành điểm kết nối quan trọng trong mạng lưới hội nhập và kết nối ở khu vực; sông Mekong là nguồn sinh kế của người dân ở lưu vực. Tiến sĩ Phạm Lan Dung đánh giá, EU là một đối tác mang tính xây dựng đối với tiểu vùng Mekong thông qua các chương trình hợp tác song phương và hợp tác đa phương trong khuôn khổ Những người bạn của hạ nguồn Mekong.

Đại sứ, Trưởng Phái đoàn EU tại Việt Nam Giorgio Aliberti khẳng định, EU có thể hợp tác với các đối tác tại khu vực Mekong trong các lĩnh vực như năng lượng sạch, giao thông, cơ sở hạ tầng, ứng phó biến đổi khí hậu, bảo đảm an ninh nguồn nước…, phù hợp với Chiến lược Hợp tác tại khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương và sáng kiến Cửa ngõ toàn cầu mới ra mắt gần đây của EU.

Trong bài phát biểu từ trụ sở EU tại Brussels, Giám đốc điều hành khu vực châu Á-Thái Bình Dương tại Cơ quan Hành động đối ngoại châu Âu Gunnar Wiegand cho biết, EU muốn tăng cường sự tham gia của mình tại tiểu vùng Mekong; khẳng định, tiếp tục thúc đẩy các khoản đầu tư xanh của nhà nước và tư nhân vào khu vực tiểu vùng Mekong, đồng thời hỗ trợ sự phát triển bền vững, cũng như phục hồi hậu Covid-19 của khu vực.

Đây là lần đầu tiên một Diễn đàn về hợp tác giữa EU và các nước tiểu vùng Mekong được tổ chức tại Việt Nam với nội dung thảo luận về sự hỗ trợ của EU tại tiểu vùng Mekong và các cơ hội, thách thức đối với hợp tác EU-Mekong trong tương lai. Diễn đàn gồm 4 phiên thảo luận chính: Đánh giá sự tham gia của EU tại tiểu vùng Mekong; Các xu hướng lớn ở tiểu vùng sông Mekong; Cơ hội và thách thức đối với phát triển bền vững khu vực sông Mekong; Triển vọng quan hệ đối tác EU-Mekong vì phát triển bền vững.

Tại Diễn đàn, các đại biểu cho rằng, các nước Mekong cần điều chỉnh mô hình phát triển hướng tới sự phát triển bao trùm, bền vững hơn và tăng trưởng xanh; các đối tác trong và ngoài khu vực cần hỗ trợ thực chất, hiệu quả nỗ lực của các nước tiểu vùng trong việc củng cố cơ chế quản trị nguồn nước hiệu quả hơn tại tiểu vùng. Các đại biểu nhận định, EU cần có cách tiếp cận tổng thể và đồng bộ để nâng cao hơn nữa hiệu quả hợp tác giữa EU, các nước thành viên đối với tiểu vùng Mekong nói chung và từng nước Mekong nói riêng.

MINH NGỌC