Foxconn xây nhà máy iPhone trị giá 2,5 tỷ USD tại Ấn Độ: Bước ngoặt chiến lược giữa căng thẳng Mỹ - Trung

Dự án mang tên “Project Elephant” của Foxconn đang được xây dựng trên diện tích hơn 1,2 triệu mét vuông.

Trong bối cảnh căng thẳng thương mại Mỹ - Trung tiếp tục gia tăng, Foxconn – đối tác lắp ráp iPhone lớn nhất của Apple – đang đẩy nhanh chiến lược đa dạng hóa chuỗi cung ứng toàn cầu bằng cách đầu tư hàng tỷ USD vào Ấn Độ.

Tại Devanahalli, một thị trấn nông nghiệp ở vùng ngoại ô thành phố Bengaluru, nhà máy sản xuất iPhone khổng lồ đang dần hình thành như một minh chứng cho sự dịch chuyển chiến lược khỏi Trung Quốc.

NHÀ MÁY “KHỦNG” SẢN XUẤT IPHONE TRỊ GIÁ 2,5 TỶ USD TẠI ẤN ĐỘ

Dự án mang tên “Project Elephant” của Foxconn đang được xây dựng trên diện tích hơn 1,2 triệu mét vuông – tương đương 220 sân bóng đá. Đây sẽ là cơ sở sản xuất iPhone lớn thứ hai của Foxconn bên ngoài Trung Quốc, với vốn đầu tư lên tới 2,5 tỷ USD và kỳ vọng tạo ra 40.000 việc làm tại địa phương.

Theo kế hoạch, Foxconn muốn tăng gấp đôi sản lượng iPhone sản xuất tại Ấn Độ lên 30 triệu chiếc mỗi năm, chiếm khoảng 15–18% tổng lượng iPhone toàn cầu. Việc dịch chuyển dây chuyền lắp ráp sang Ấn Độ không chỉ là bước đi nhằm giảm thiểu rủi ro địa chính trị, mà còn là động thái chiến lược trước làn sóng áp thuế mới từ Mỹ.

Chính quyền Tổng thống Donald Trump liên tục có những phát ngôn thay đổi chính sách thuế quan, trong đó liên quan đến các mặt hàng công nghệ cao nhập khẩu từ Trung Quốc, bao gồm điện thoại thông minh, linh kiện bán dẫn và thiết bị viễn thông – những sản phẩm chủ lực của Apple.

Điều này khiến Apple, công ty vốn phụ thuộc lớn vào chuỗi cung ứng tại Trung Quốc, buộc phải tăng tốc kế hoạch “thoát Trung”. Và Foxconn – đơn vị sản xuất chiếm hơn 60% iPhone toàn cầu – đang là đầu tàu của sự chuyển dịch này. Với việc đặt nhà máy tại Devanahalli, Ấn Độ, Foxconn có thể cung cấp iPhone cho thị trường toàn cầu mà không chịu ảnh hưởng từ thuế quan Mỹ áp lên hàng hóa từ Trung Quốc.

HIỆU ỨNG DOMINO: BÙNG NỔ NHÀ ĐẤT, TĂNG TỐC ĐẦU TƯ CÔNG NGHỆ

Devanahalli vốn nổi tiếng với cây bưởi, dâu tằm và nghề trồng nho, đang chứng kiến một cuộc cách mạng công nghiệp. Dự án của Foxconn được chính quyền bang Karnataka phê duyệt năm 2023, đánh dấu bước chuyển mình lớn nhất từ trước đến nay trong khu vực. Chỉ sau một năm, giá bất động sản trong khu vực đã tăng 35%, hàng loạt công trình hạ tầng mới như nhà ở, khu công nghệ và đường sá đang được gấp rút xây dựng.

Ashwanth Sajeevan, CEO của PropPulse.ai – nền tảng phân tích bất động sản tại Bengaluru – nhận định: “Foxconn không chỉ xây dựng một nhà máy, họ đang gieo mầm cho một thành phố công nghiệp mới. Đây là cú hích mang tính bước ngoặt không chỉ cho Devanahalli mà còn cho toàn bộ chiến lược ‘Make in India’ của chính phủ”.

Hiệu ứng từ dự án Foxconn đang lan tỏa mạnh mẽ. Trong bán kính 20km quanh nhà máy, có hơn 60 dự án nhà ở đang được xây dựng. Các công ty công nghệ khác cũng bắt đầu đổ về: Wistron (đơn vị sản xuất iPhone hiện thuộc Tập đoàn Tata) đang mở rộng nhà máy kế bên, SAP dự kiến mở văn phòng mới, còn Amazon chuẩn bị chuyển văn phòng Bengaluru về Devanahalli vào năm 2026.

Foxconn cũng đang triển khai song song “Project Cheetah” – một nhà máy chuyên sản xuất linh kiện xe điện – cho thấy định hướng đầu tư lâu dài, đa ngành tại Ấn Độ.

THÁCH THỨC BÀI TOÁN ĐÀO TẠO LAO ĐỘNG ĐỊA PHƯƠNG

Tuy nhiên, sự bùng nổ công nghiệp hóa không đi kèm mà không gây ra xung đột. Hơn 1.300 hộ dân tại 13 ngôi làng ở Devanahalli đang phản đối việc thu hồi đất, yêu cầu bồi thường hợp lý và đảm bảo cơ hội việc làm thực chất. Trong khi đó, nhiều người dân lo ngại rằng phần lớn vị trí trong nhà máy Foxconn vẫn sẽ dành cho lao động nhập cư hoặc lao động có tay nghề cao từ nơi khác, do địa phương chưa được đầu tư đủ về giáo dục và đào tạo nghề.

Ramesh Cheemachanahalli, một lãnh đạo nông dân địa phương, đặt câu hỏi: “Người dân Devanahalli có được chuẩn bị để làm việc trong các nhà máy hiện đại không? Hay chúng tôi sẽ chỉ đứng ngoài nhìn sự đổi thay?”

Dù còn những rào cản cần giải quyết, không thể phủ nhận rằng Devanahalli đang trở thành hình mẫu cho sự dịch chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu – từ Trung Quốc sang Ấn Độ. Với chiến lược “China Plus One” của Apple, sự hiện diện mạnh mẽ của Foxconn và chính sách ưu đãi đầu tư từ chính phủ Ấn Độ, khu vực này đang trên đà trở thành biểu tượng cho một Ấn Độ mới: hiện đại, công nghệ cao, và đóng vai trò then chốt trong mạng lưới sản xuất toàn cầu thời kỳ hậu thuế quan.

Hoàng Hà