Gấp rút giải phóng mặt bằng cao tốc Ninh Bình - Hải Phòng, đoạn qua Nam Định

Đường bộ cao tốc Bắc - Nam. Ảnh tư liệu minh họa : Huy Hùng/TTXVN

Tỉnh Nam Định đang triển khai các giải pháp đẩy mạnh giải phóng mặt bằng, phấn đấu sớm hoàn thành các thủ tục giao đất cho đơn vị thi công để thực hiện dự án.

Tạo sự đồng thuận

Tuyến đường cao tốc Ninh Bình - Hải Phòng đoạn qua địa bàn xã Nghĩa Trung, huyện Nghĩa Hưng có chiều dài trên 1km; trong đó, 26 hộ có diện tích đất lúa và 8 hộ đất thổ cư chịu ảnh hưởng của dự án. Ngay sau khi dự án được phê duyệt chủ trương đầu tư, chính quyền địa phương đã phối hợp với UBND huyện Nghĩa Hưng và các phòng, ban của tỉnh Nam Định tiến hành đo đạc diện tích đất thực địa làm căn cứ để lên phương án giải phóng mặt bằng.

Ông Phạm Văn Minh, công chức địa chính xã Nghĩa Trung cho biết: Việc giải phóng mặt bằng ban đầu gặp khó khăn do một số hộ dân không chấp nhận phương án đền bù, tuy nhiên địa phương đã tăng cường tuyên truyền, giải thích ý nghĩa của dự án cũng như các quy định của pháp luật hiện hành liên quan đến giải phóng mặt bằng. Nhờ sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị, cuối năm 2024, đa số các hộ đã hiểu, đồng ý bàn giao mặt bằng.

Là một trong những người đầu tiên ủng hộ chủ trương giải phóng mặt bằng phục vụ dự án, ông Đỗ Ngọc Phi, xóm 11 chia sẻ, hộ nhà ông có gần 2.500m2 đất ruộng của 4 nhân khẩu, sau khi UBND xã thông báo số tiền đền bù trên 560 triệu đồng, lúc đầu gia đình cũng băn khoăn về số tiền được nhận bởi trong xóm nhiều hộ ít ruộng hơn nhưng vẫn được số tiền tương đương. Song, được các cấp chính quyền giải thích, gia đình cũng đã hiểu về phương án đền bù của Nhà nước và chấp thuận nhường đất cho dự án.

Huyện Trực Ninh là một trong những địa phương có nhiều diện tích đất phải giải phóng mặt bằng nhất để phục vụ tuyến đường cao tốc Ninh Bình - Hải Phòng. Đến nay, địa phương đã hoàn thành việc đền bù diện tích đất nông nghiệp với diện tích trên 93ha, hoàn thành việc di chuyển 441 phần mồ mả, sẵn sàng bàn giao mặt bằng sạch cho đơn vị thi công.

Ông Vũ Viết Thanh, Phó trưởng Phòng Nông nghiệp và Môi trường huyện Trực Ninh chia sẻ, khó khăn nhất trong giải phóng mặt bằng trên diện tích đất nông nghiệp là phải di dời phần mồ mả do liên quan đến tâm linh, tín ngưỡng của người dân. Để tạo sự đồng thuận từ nhân dân, các cấp chính quyền đã “đến từng ngõ, gõ từng nhà”, tận dụng thời điểm cuối năm thường có phong tục “sang cát cho người quá cố” để giải thích, vận động người dân di chuyển mồ mả.

Đối với 134 ngôi mộ vô chủ, huyện đã yêu cầu các địa phương xây dựng thành khu mộ tập thể tại những phần đất đã được quy hoạch nghĩa trang, cách làm sáng tạo, linh hoạt theo tình hình thực tế đã tạo sự đồng thuận từ người dân.

Ông Phạm Văn Thế, xóm An Trung, xã Phương Định cho hay, ban đầu gia đình kiên quyết không di chuyển mồ mả đi nơi khác do lo ngại vấn đề tâm linh, nhưng khi hiểu được ý nghĩa của dự án đối với gia đình, địa phương nên ông chấp nhận di dời và vận động một số hộ trong họ đồng thuận theo.

Hoàn thành trong tháng 9

Huyện Trực Ninh đang phấn đấu hoàn thiện các thủ tục để bàn giao những diện tích đất nông nghiệp đã giải phóng mặt bằng cho đơn vị thi công ngay trong tháng 5. Đối với diện tích đất ở, địa phương đã lên danh sách 335 hộ nằm trong diện giải phóng mặt bằng để nhường đất cho dự án.

Theo Phó trưởng Phòng Nông nghiệp và Môi trường huyện Trực Ninh Vũ Viết Thanh, huyện đã thẩm định, tích đo, kiểm đếm tài sản, kiến trúc, cây trồng, vật nuôi… đồng thời bố trí sẵn mặt bằng 22 điểm tái định cư phân tán để người dân có thể xây dựng nhà cửa. Tuy nhiên, việc trích đo hiện trạng giải phóng mặt bằng của đơn vị tư vấn hiện nay rất chậm nên Hội đồng hỗ trợ và tái định cư, giải phóng mặt bằng huyện vẫn chưa thể thực hiện các công việc tiếp theo.

Cũng theo ông Vũ Viết Thanh, giải phóng mặt bằng đất ở đang gặp phải một số khó khăn do các hộ dân chưa đồng ý đối với đơn giá bồi thường nhà, vật kiến trúc, công trình… Thời gian tới, huyện sẽ tăng cường tuyên truyền, vận động để các hộ dân hiểu và đồng tình với đơn giá đền bù do Nhà nước quy định, phấn đấu trong tháng 9 sẽ hoàn thành công tác giải phóng mặt bằng.

Tại huyện Nghĩa Hưng, việc thu thập thông tin nhân hộ khẩu, lập phương án tái định cư, xét duyệt tái định cư, xây dựng đơn giá cụ thể để giải phóng mặt bằng đất ở cũng đang được triển khai quyết liệt.

Theo ông Ngô Hoài Nam, Phó Chủ tịch UBND huyện Nghĩa Hưng, huyện đã xây dựng phương án tái định cư cho các hộ gia đình, cá nhân tại Khu tái định cư và khu dân cư tập trung xóm 10; Khu tái định cư xóm 3 cùng thuộc xã Nghĩa Trung. Những điểm tái định cư này có vị trí rất thuận lợi nằm cạnh các trục đường giao thông, cơ sở hạ tầng hiện nay cũng đang dần hoàn thiện, đáp ứng tốt nhu cầu của người dân.

Dự án xây dựng tuyến đường cao tốc Ninh Bình - Hải Phòng là một trong những dự án hạ tầng trọng điểm cấp quốc gia, có ý nghĩa chiến lược trong liên kết vùng, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội khu vực Đồng bằng sông Hồng. Dự án đi qua 4 huyện: Nghĩa Hưng, Nam Trực, Trực Ninh và Xuân Trường thuộc tỉnh Nam Định với chiều dài 27,6km, ngay sau khi dự án được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chủ trương đầu tư, tỉnh đã chỉ đạo các sở, ngành, địa phương, huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc để giải phóng mặt bằng.

Theo báo cáo của UBND tỉnh Nam Định, đến nay các địa phương đã cơ bản hoàn thành việc giải phóng mặt bằng trên đất nông nghiệp, chi trả tiền đền bù khoảng 300 tỷ đồng. Cùng đó, việc đo đạc, kiểm đếm đất ở cho 515 hộ dân chịu ảnh hưởng của dự án cũng như bố trí các điểm tái định cư đang được triển khai.

Để bảo đảm tiến độ công trình, UBND tỉnh Nam Định đã yêu cầu, các sở, ngành cần tăng cường hỗ trợ các địa phương giải quyết các vướng mắc, khó khăn trong giải phóng mặt bằng, đặc biệt là gỡ khó trong việc xác định nguồn gốc đất, giá đất, phương án đền bù… đảm bảo công khai, minh bạch, đúng quy định pháp luật nhằm tạo đồng thuận trong triển khai dự án.

Công Luật (TTXVN)