Gay cấn đàm phán tháo gỡ 'ngòi nổ' vỡ nợ Mỹ trước giờ G
Lưỡng đảng Quốc hội Mỹ đều theo đuổi những mục tiêu, quyết sách riêng, có khi trái ngược nhau, đang là rào cản để có thể đi đến tiếng nói chung, nhằm tránh nguy cơ xảy ra vỡ nợ đang cận kề, điều được dự báo sẽ kéo theo những hệ quả to lớn.
Tổng thống Mỹ Joe Biden và Chủ tịch Hạ viện Kevin McCarthy, đã chưa thể đạt được thỏa thuận trong cuộc đàm phán hôm 22/5 để tăng trần nợ công 31,4 nghìn tỉ đô la của Chính phủ, chỉ 10 ngày trước thời điểm xảy ra khả năng vỡ nợ, điều có thể nhấn chìm nền kinh tế đất nước.
Ông McCarthy, thành viên đảng Cộng hòa hàng đầu trong Quốc hội, gây áp lực buộc Nhà Trắng phải đồng ý cắt giảm chi tiêu trong ngân sách liên bang, điều mà Tổng thống Biden của đảng Dân chủ coi là cực đoan, trong khi nỗ lực thúc đẩy các loại thuế mới mà đảng Cộng hòa đã bác bỏ.
Tuy nhiên, cả hai bên đều nhấn mạnh sự cần thiết phải tránh tình huống vỡ nợ, bởi vậy sẽ cần các cuộc đàm phán tích cực tiếp theo trong những ngày tới.
“Chúng tôi muốn nhắc lại rằng, vỡ nợ không phải là lựa chọn và cách duy nhất để tiến lên phía trước là thiện chí hướng tới một thỏa thuận lưỡng đảng.”, ông Biden nói trong một tuyên bố sau cuộc họp mà ông gọi là hiệu quả.
Trong khi ông McCarthy nói với truyền thông, các nhà đàm phán sẽ gặp nhau, làm việc xuyên đêm để cố gắng tìm ra tiếng nói chung, điều mà ông tin rằng có thể đạt được.
McCarthy nói, ông không sẵn sàng xem xét kế hoạch cắt giảm thâm hụt của ông Biden bằng cách tăng thuế đối với những người giàu có và bịt các lỗ hổng thuế đối với ngành dầu mỏ và dược phẩm, mà tập trung vào việc giảm chi tiêu trong ngân sách liên bang năm 2024.
Chủ tịch Hạ viện Mỹ Kevin McCarthy và Tổng thống Joe Biden trong cuộc đàm phán gay cấn về tăng trần nợ công ở Nhà Trắng, Washington, ngày 22/5. Ảnh: Reuters/Leah Millis.
Đảng Dân chủ và Đảng Cộng hòa có thời hạn đến ngày 1/6 để tăng giới hạn vay của Chính phủ hoặc đưa đến tình trạng vỡ nợ chưa từng có được chuyên gia cảnh báo có thể dẫn đến suy thoái.
Hôm 22/5, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen đưa ra cảnh báo thời gian còn lại ít ỏi cho đến 1/6 và rất có thể Bộ sẽ không thể thanh toán tất cả các nghĩa vụ của chính phủ vào đầu tháng Sáu nếu trần nợ không được nâng lên.
Bất kỳ thỏa thuận nào để tăng trần nợ công phải thông qua cả hai viện của Quốc hội, có nghĩa phụ thuộc vào hai đảng. Đảng Cộng hòa của dân biểu McCarthy kiểm soát Hạ viện, trong khi Đảng Dân chủ của ông Biden kiểm soát Thượng viện.
Thất bại trong việc nâng trần nợ sẽ gây ra tình trạng vỡ nợ, điều có thể làm chấn động thị trường tài chính và đẩy lãi suất lên cao hơn đối với mọi chi phí.
Ông McCarthy cho biết, một thỏa thuận phải đạt được trong tuần này để đảm bảo đủ thời gian cho phép Quốc hội thông qua và được Tổng thống Biden ký thành luật kịp thời nhằm tránh vỡ nợ.
Để đổi lấy việc tăng trần nợ, Đảng Cộng hòa muốn cắt giảm chi tiêu tùy nghi, yêu cầu công việc mới đối với một số chương trình dành cho người Mỹ có thu nhập thấp và thu hồi khoản hỗ trợ COVID-19 đã được Quốc hội phê duyệt nhưng chưa được giải ngân.
Tổng thống Mỹ Biden của đảng Dân chủ không sẵn sàng cắt giảm chi tiêu như yêu cầu của đảng Cộng hòa. Ảnh: Reuter.
Đảng Dân chủ muốn giữ mức chi tiêu năm tới ổn định ở mức như năm nay, trong khi Đảng Cộng hòa muốn giảm xuống mức của năm 2022 và “thắt lưng buộc bụng” trong những năm tới.
Tháng trước, một kế hoạch được Hạ viện thông qua cắt giảm 8% chi tiêu của chính phủ vào năm tới.
Ông Biden cho biết sẽ xem xét cắt giảm chi tiêu cùng với điều chỉnh thuế nhưng nói, đề nghị mới nhất của Đảng Cộng hòa là không thể chấp nhận được.
Ông sẽ không ủng hộ trợ cấp đối với các tập đoàn dầu khí lớn và gian lận thuế của giới giàu, cũng như những cắt giảm chi tiêu có thể gây rủi ro cho các chương trình hỗ trợ chăm sóc sức khỏe và thực phẩm cho hàng triệu người Mỹ.
Các nhà đàm phán lưỡng đảng sẽ phải cân nhắc bất kỳ nhượng bộ nào trước áp lực từ các phe phái theo đường lối cứng rắn trong đảng của họ.
Với ông McCarthy, người đã có nhiều nhượng bộ đối với những người theo đường lối cứng rắn cánh hữu khi tranh cử ghế Chủ tịch Hạ viện, có thể có nguy cơ bị các thành viên trong đảng của mình loại bỏ nếu họ không ưa thỏa thuận mà ông đạt được.
Cựu Tổng thống Donald Trump, thành viên Cộng hòa, người đang tìm kiếm một nhiệm kỳ Tổng thống tiếp theo, đã kêu gọi các đảng viên trong đảng buộc phải lựa chọn vỡ nợ nếu họ không đạt được tất cả các mục tiêu của mình.
Trong khi những thành viên theo đường lối Tự do của Đảng Dân chủ đã phản đối bất kỳ sự cắt giảm nào có thể gây hại cho bộ phận cư dân có thu nhập thấp.
