Gãy lún đốt sống thắt lưng do loãng xương
Gần đây, bà C.T.K.A. (65 tuổi, TPHCM) bị đau thắt lưng cột sống mức độ nặng. Các bác sĩ chẩn đoán bà bị gãy lún đốt sống thắt lưng do loãng xương.
Tại khoa Nội Cơ xương khớp, Bệnh viện ĐH Y Dược TP HCM, bà A. được điều trị thuốc và phối hợp với phục hồi chức năng vận động. Tình trạng đau lưng được cải thiện, bà đã có thể đi lại được, vận động tốt hơn.
Theo TS BS. Cao Thanh Ngọc - Trưởng khoa Nội cơ xương khớp BV ĐHYD TPHCM, loãng xương là một trong những bệnh lý đáng báo động, dẫn đến suy giảm chất lượng cuộc sống, tăng nguy cơ tử vong và gánh nặng chăm sóc. Khoảng 80% người bệnh loãng xương vẫn chưa được chẩn đoán và điều trị.
“Loãng xương là kết quả từ sự mất cân bằng giữa quá trình tạo xương và quá trình hủy xương, trong đó quá trình hủy xương chiếm ưu thế. Trên thế giới hiện có khoảng 500 triệu người bị loãng xương, ở Việt Nam là khoảng 3.6 triệu người. Những con số này được dự báo sẽ tăng cao trong khoảng thời gian tới và để lại nhiều gánh nặng cho chăm sóc và điều trị,” TS.BS Cao Thanh Ngọc cho biết.
Nguyên nhân gây loãng xương được chia làm hai nhóm: nguyên phát và thứ phát. Trong đó, loãng xương nguyên phát là những yếu tố không thay đổi được như di truyền, tiền sử gãy xương sau tuổi 30 hoặc giới tính.
Loãng xương thứ phát gồm các nguyên nhân cụ thể như bệnh lý (cường giáp, cường cận giáp, suy thận,…), thuốc điều trị bệnh (corticoid), lối sống kém lành mạnh (hút thuốc lá, nghiện rượu bia, hay té ngã),...
ThS BS. Nguyễn Châu Tuấn, Khoa Nội cơ xương khớp, cho biết thêm loãng xương là căn bệnh diễn tiến thầm lặng, không có triệu chứng đặc trưng. Chỉ khi mật độ xương giảm nặng dẫn đến những cơn đau dai dẳng hoặc các biến chứng của gãy xương như biến dạng xương, đau cột sống do gãy lún đốt sống và các thay đổi như giảm chiều cao, gù,… người bệnh mới nhận ra.
Gãy xương do loãng xương thường xuất hiện ở các vị trí xương xốp và chịu lực như xương cột sống (cột sống ngực và cột sống thắt lưng), xương vùng hông (cổ xương đùi, liên mấu chuyển) và xương cẳng tay.
Đây là nguyên nhân gây ra những cơn đau mạn tính, dẫn đến tàn phế, giảm chất lượng cuộc sống, mất chức năng và phụ thuộc vào người khác, để lại nhiều gánh nặng cho việc chăm sóc và điều trị, cũng như làm tăng nguy cơ tử vong của người bệnh.
TS.BS Cao Thanh Ngọc khuyến nghị, phụ nữ mãn kinh hoặc trên 65 tuổi, nam giới từ 50 tuổi trở lên hay những người trên 50 tuổi từng bị gãy xương... đều là có nguy cơ cao bị loãng xương.
Những đối tượng này cần tiến hành đo mật độ xương sớm để tầm soát và đánh giá loãng xương. Trong quá trình điều trị, người bệnh sẽ được chỉ định kết hợp song song giữa phương pháp dùng thuốc và không dùng thuốc (thực hành vật lý trị liệu, phục hồi chức năng, bổ sung dinh dưỡng...).
ThS BS. Nguyễn Châu Tuấn chia sẻ thêm, để đạt được hiệu quả điều trị tối đa cũng như phòng ngừa các biến chứng, người bệnh loãng xương cần phối hợp các biện pháp dùng thuốc và không dùng thuốc; trong đó bệnh nhân cần phải sử dụng thuốc theo đúng hướng dẫn của bác sĩ.
Ngoài ra, người dân cần xây dựng chế độ dinh dưỡng khoa học, duy trì thói quen vận động cơ thể để tăng sức bền, khả năng giữ thăng bằng và tránh hút thuốc lá, sử dụng rượu bia, giảm nguy cơ loãng xương sớm.