Gaza - 'bẫy tử thần' giữa đói kém và tuyệt vọng

Một tháng sau khi hệ thống viện trợ Quỹ Nhân đạo Gaza (GHF) do Israel hậu thuẫn được triển khai tại Gaza, người dân ở dải đất này vẫn gặp khó khăn trong quá trình nhận viện trợ. Thậm chí, đôi khi quá trình này còn gây nguy hiểm cho tính mạng của người nhận viện trợ.

Các vụ tấn công thường xuyên nổ ra xung quanh các địa điểm viện trợ, hầu hết là ở phía nam Gaza. Ngày 25-6, Cơ quan Y tế Gaza cho biết trong tháng qua hàng trăm người đã thiệt mạng gần các điểm phân phối hàng viện trợ của GHF.

Hệ thống viện trợ khác nhau ở hai đầu Gaza

Theo tờ The New York Times, hệ thống phân phối hàng viện trợ thuộc GHF được các nhà thầu Mỹ điều hành và được lực lượng Israel đồn trú gần đó bảo vệ. Hệ thống này được đưa vào hoạt động sau khi Israel chặn các chuyến hàng viện trợ đến Gaza trong gần 3 tháng, từ tháng 3 đến tháng 5. Hệ thống này chủ yếu hoạt động ở nam Gaza.

Liên Hợp Quốc và các tổ chức viện trợ quốc tế khác đã chỉ trích hệ thống viện trợ mới này, cho rằng viện trợ mà hệ thống này cung cấp không đáp ứng được nhu cầu của người dân và buộc mọi người phải đi bộ nhiều km trong điều kiện nguy hiểm để có cơ hội nhận thức ăn. Họ cáo buộc Israel biến viện trợ thành vũ khí.

Ông Jens Laerke – phát ngôn viên của Văn phòng Điều phối các vấn đề nhân đạo của Liên Hợp Quốc (OCHA) – gọi các điểm phân phối viện trợ mới này là "bẫy tử thần" đối với người dân Gaza.

The New York Times dẫn lời một số nhân chứng rằng lực lượng Israel đã nổ súng vào lối vào các điểm viện trợ thuộc GHF.

Về phía Israel, lực lượng nước này nhiều lần cho biết binh sĩ của họ đã bắn "cảnh cáo", do người dân tiếp cận các binh sĩ Israel một cách “đe dọa”.

Các quan chức Israel cũng cho biết các điểm viện trợ GHF là cần thiết để cho phép chuyển hàng cứu trợ từ bên ngoài cho người dân Gaza và vẫn có thể ngăn Hamas hưởng lợi từ các nguồn viện trợ này. Họ nói rằng trong quá khứ Hamas đã kiểm soát phần lớn thực phẩm và các loại hàng viện trợ khác đến lãnh thổ này.

Trong khi đó, để góp phần giải quyết nạn đói ở Gaza, Liên Hợp Quốc và các tổ chức quốc tế khác đã phân phát một lượng nhỏ thực phẩm đến phía bắc Gaza. Theo các nhân chứng, nhiều người dân Gaza đã lục tung các xe tải chở hàng viện trợ, chỉ vài phút sau khi chúng vào phía bắc dải đất.

"Gaza là nơi đói kém nhất trên Trái Đất. Khi chúng tôi có thể mang bất cứ thứ gì vào, thì nó sẽ bị dân chúng cướp bóc ngay lập tức. Điều đó cho thấy sự tuyệt vọng” – ông Laerke nói.

Người dân nhận viện trợ tại Jabaliya (bắc Gaza) hôm 22-6. Ảnh: AFP

Nhiều bên cung cấp viện trợ hơn nhưng người dân Gaza vẫn đói

Đến nay, nguồn cung cấp thực phẩm viện trợ vào Gaza đã đa dạng hơn, với nhiều bên tham gia hơn.

Cơ quan giám sát việc cung cấp viện trợ cho Gaza thuộc Bộ Quốc phòng Israel cho biết 71 xe tải chở thực phẩm, bột mì, thuốc men và các nhu yếu phẩm khác đã vào Gaza vào ngày 24-6, sau khi nước này thực hiện các biện pháp để đảm bảo rằng viện trợ không rơi vào tay Hamas.

GHF cho biết họ đã phân phát hơn 800.000 hộp viện trợ thực phẩm kể từ khi bắt đầu hoạt động, bao gồm gần 40.000 hộp vào ngày 26-6.

Tuần qua, tổ chức từ thiện World Central Kitchen cho hay họ đã tiếp tục hoạt động ở Gaza sau 7 tuần tạm ngưng.

Tuy nhiên, theo Liên Hợp Quốc, Gaza vẫn phải đối mặt nạn đói thảm khốc.

"Các gia đình ở Gaza đang mạo hiểm mạng sống của mình để tiếp cận thực phẩm, với tình trạng thương vong hàng loạt gần như hàng ngày khi mọi người cố gắng tiếp cận nguồn cung cấp. Hầu hết gia đình chỉ sống sót bằng một bữa ăn nghèo dinh dưỡng mỗi ngày, trong khi người lớn thường xuyên bỏ bữa để ưu tiên cho trẻ em, người già và người bệnh, trong bối cảnh nạn đói và sự tuyệt vọng ngày càng lớn” - theo tuyên bố của OCHA hôm 26-6.

Ông Ahmad Samier Kafina hiện ở Nuseirat (miền trung Gaza). Ông cho biết đã 3 lần liều lĩnh đến một điểm phân phối viện trợ ở miền trung Gaza để nhận hàng viện trợ, vì gia đình ông cần thức ăn.

Ông Kafina kể mỗi lần như vậy, ông đều rời khỏi nơi gia đình đang sống vào khoảng nửa đêm và đi bộ khoảng 45 phút đến địa điểm cấp viện trợ. Có lần, ông đã phải đối mặt lằn ranh sinh tử trên đường nhận hàng viện trợ.

Người dân thành lập thành các nhóm để bảo vệ xe tải viện trợ đi vào phía bắc Gaza hôm 25-6. Ảnh: AFP

Ông Kafina cho biết ông sợ tiếng súng có thể khiến nhiều người hoảng loạn và gây nên tình trạng giẫm đạp. Ông cũng đã thấy những người trong đám đông sử dụng các vật sắc nhọn để cướp thức ăn từ những người đã nhận được viện trợ.

Dù có nhiều rủi ro, nhưng ông Kafina không có lựa chọn nào khác. “Chúng tôi không có nguồn thực phẩm nào khác” – ông Kafina nói.

KHOA ĐIỀM