GDP của Guyana tăng vọt hơn 40% chỉ trong một năm nhờ 'mỏ vàng đen'

Sản lượng khai thác dầu của Guyana tăng vọt gần 9 lần trong khoảng thời gian từ tháng 1/2020 đến tháng 5/2024.

Kể từ khi bắt đầu sản xuất vào năm 2019, chính quyền quốc gia tại thủ đô Georgetown đã gặt hái được một khoản lợi nhuận kinh tế khổng lồ, với tổng sản phẩm quốc nội (GDP) tăng vọt lên mức cao kỷ lục.

Chỉ trong vòng bốn năm kể từ đỉnh điểm của đại dịch Covid-19, nền kinh tế của Guyana đã tăng gấp ba lần về quy mô, đạt mức tăng trưởng GDP hàng năm đáng ghen tị ở mức hai chữ số, với nền kinh tế mở rộng với mức tăng trưởng đáng kinh ngạc là 43,5% chỉ riêng trong năm 2020 khi hầu hết các quốc gia có GDP giảm. Khi sản lượng dầu tăng, Guyana sẽ tận hưởng sự tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ hơn nữa, với sự bùng nổ kinh doanh dầu mỏ khổng lồ.

Sau khi khai thác dầu đầu tiên từ tàu chứa và dỡ hàng nổi (FPSO) Liza-1 của Exxon vào tháng 12/2019, sản lượng dầu của Guyana đã tăng vọt gần 9 lần trong khoảng thời gian từ tháng 1/2020 đến tháng 5/2024.

Theo dữ liệu của Bộ Tài nguyên thiên nhiên Guyana, quốc gia nhỏ bé Nam Mỹ này đã khai thác 654.270 thùng dầu thô mỗi ngày, xếp hạng là nhà sản xuất dầu mỏ lớn thứ năm của lục địa. Sản lượng được cho là sẽ tiếp tục tăng với tốc độ vững chắc cho đến giữa những năm 2030, khi các cơ sở ngoài khơi khác được xây dựng phát triển, với phần lớn diễn ra ở Stabroek Block trù phú, nơi Exxon đã tìm thấy ít nhất 11 tỷ thùng dầu.

Sau khi đưa ba dự án vào hoạt động tại Khối Stabroek Block kể từ năm 2019, Exxon đã công bố vào tháng 4/2024 rằng họ đang tiến hành dự án thứ sáu của mình, cơ sở Whiptail trị giá 12,7 tỷ USD. Hoạt động này dự kiến sẽ khai thác những thùng dầu đầu tiên vào năm 2027 và sẽ bổ sung 250.000 thùng mỗi ngày vào sản lượng hiện có.

Siêu công ty có trụ sở tại Texas vừa công bố phê duyệt dự án thứ bảy của mình ngoài khơi Guyana, dự án phát triển Hammerhead trị giá 7 tỷ USD với công suất 180.000 thùng mỗi ngày, dự kiến sẽ đi vào hoạt động vào năm 2029.

Sản lượng dầu mỏ của Guyana dự kiến sẽ vượt quá 1,5 triệu thùng mỗi ngày vào năm 2030, có khả năng đưa quốc gia này trở thành nhà sản xuất dầu lớn thứ hai của Nam Mỹ, sau Brazil, và là nhà sản xuất lớn thứ 14 trên toàn cầu.

Sản lượng dầu phát triển nhanh chóng này sẽ mang lại một vận may kinh tế liên tục cho một quốc gia từng là một trong những nước nghèo nhất Nam Mỹ trước sự bùng nổ của các phát hiện dầu mỏ đẳng cấp thế giới của Exxon.

Theo S&P Global, Guyana sẽ nằm trong số 15 quốc gia sản xuất dầu mỏ lớn nhất thế giới vào giữa những năm 2030, với xuất khẩu dầu mỏ được dự báo sẽ chiếm 90% GDP vào cuối thập kỷ này.

Vì những lý do đó, Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) kỳ vọng nền kinh tế Guyana sẽ tăng trưởng ở mức đáng kinh ngạc 33,9% riêng trong năm 2024 và sau đó là 18,7% vào năm 2025. Những con số ấn tượng đó càng trở nên thiết thực sau mức tăng trưởng đáng chú ý 33% vào năm 2023, trong đó GDP hiện tại đạt 17 tỷ USD tương đương 21.470 USD/người. Điều này giúp Guyana trở thành quốc gia tăng trưởng nhanh thứ hai thế giới, với thành tích chỉ bị lu mờ bởi Macao SAR do Bắc Kinh kiểm soát, nơi GDP tăng 80,5%.

Sau mức tăng trưởng GDP đáng kinh ngạc đó, mặc dù là một trong những nền kinh tế nhỏ nhất Nam Mỹ, Guyana đã kết thúc năm 2023 với tư cách là quốc gia giàu có thứ hai của lục địa, sau Uruguay, tính theo bình quân đầu người.

Mức tăng trưởng GDP đáng kinh ngạc 33,9% dự kiến vào năm 2024 sẽ giúp Guyana trở thành nền kinh tế tăng trưởng nhanh nhất thế giới. Nếu đạt được, GDP của quốc gia này sẽ đạt mức cao nhất mọi thời đại là 21 tỷ USD, tương đương với 26.590 USD cho mỗi người dân.

Điều này sẽ giúp GDP bình quân đầu người của Guyana vượt qua Uruguay, khiến quốc gia nhỏ bé với dân số chưa đầy một triệu người này trở thành quốc gia giàu có nhất Nam Mỹ. Khi sản lượng dầu tăng, GDP cũng tăng, với dự báo của IMF rằng nền kinh tế của Guyana sẽ có giá trị 31 tỷ USD vào cuối thập kỷ này. Lợi nhuận đáng kể từ các hoạt động của Exxon tại Stabroek Block ngoài khơi Guyana sẽ khuyến khích đầu tư nhiều hơn nữa.

Hồng Vân (Theo Oil Price)