Gen Z sau tay lái: Xu hướng chạy xe ôm công nghệ của người trẻ
Gen Z đổ xô chạy xe ôm công nghệ, họ xem công việc này như một cách để kiếm thêm thu nhập, học hỏi kỹ năng xã hội.
Không còn là công việc “tạm bợ” hay chỉ dành cho những ai không có lựa chọn khác, chạy xe ôm công nghệ đang trở thành một lựa chọn chủ động của nhiều bạn trẻ gen Z. Từ sinh viên đại học đến những người trẻ mới ra trường, ngày càng nhiều gương mặt trẻ xuất hiện sau tay lái, xem công việc này như một cách để kiếm thêm thu nhập, học hỏi kỹ năng xã hội.
Thu nhập ổn định, thời gian linh hoạt
Không cần kinh nghiệm nhiều năm, thậm chí không cần có CV (sơ yếu lý lịch) hay được qua đào tạo, chỉ cần cầm trên tay một chiếc smartphone kèm theo đó là một chiếc xe máy để di chuyển, ai cũng có thể dễ dàng trở thành tài xế xe ôm công nghệ. Với đặc trưng chạy lúc nào cũng được, công việc tài xế công nghệ được nhiều bạn trẻ xem là nghề tay trái lý tưởng. Không chỉ dừng ở mức kiếm thêm, một số bạn trẻ còn coi đây là công việc chính để trang trải cuộc sống, thậm chí để dành tiền đầu tư cho tương lai.
Nguyễn Mạnh Hưng, sinh viên tại trường đại học Đại Nam chia sẻ, với nhiều sự lựa chọn từ các công việc làm thêm thì bạn chọn nghề xe ôm công nghệ vì cảm thấy phù hợp nhất với bản thân.
“Mình chạy xe ôm công nghệ chủ yếu để kiếm thêm thu nhập, đỡ đần một khoản học phí phụ giúp bố mẹ. Đối với việc chạy xe ôm công nghệ mình có thể thoải mái mở app lúc nào là chạy lúc đấy mà không cần phải chấm công như những công việc khác. Ngoài ra, thu nhập của nghề hoàn toàn không có sự gò bó hay giới hạn, chạy càng nhiều lương càng cao” - Mạnh Hưng cho biết thêm, việc chạy xe ôm công nghệ giúp bạn vừa có thời gian đi học vừa có thời gian kiếm “tiền tươi thóc thật” sau mỗi lần chở khách.

Bạn Nguyễn Mạnh Hưng lựa chọn việc làm tài xế xe ôm công nghệ ngay từ khi mới bước vào cánh cổng trường đại học (Ảnh: Thùy Linh)
Trải nghiệm xã hội ngay trên từng cung đường
Ngoài thu nhập, một yếu tố khiến gen Z tìm đến nghề này chính là cơ hội tiếp xúc, trải nghiệm thực tế. Nhiều bạn cho rằng, chạy xe giúp họ hiểu thêm về thành phố, rèn kỹ năng giao tiếp và học cách xử lý tình huống nhanh nhạy.
Đỗ Hoàng Nhật Anh (19 tuổi sinh viên ngành y dược) có thêm những chia sẻ: “Việc chạy xe ôm này giúp mình gặp được nhiều người. Đối với những vị khách hòa đồng, thậm chí mình còn chủ động tạo dựng mối quan hệ với họ. Có những lúc, gặp những khách hàng hơi khó tính thì mình lại kiên nhẫn hơn trong việc giao tiếp với họ. Điều này giúp mình có thêm nhiều kinh nghiệm hơn trong cách ứng xử.”
Khi được hỏi thêm về định kiến của mọi người về việc chạy xe ôm công nghệ có bị coi là lãng phí thời gian thay vì làm những công việc đúng chuyên ngành thì Nhật Anh cũng có những chia sẻ rất chân thật: “Mình thấy cũng có nhiều người kỳ thị nghề này bởi đây là công việc chân tay và không yêu cầu bằng cấp. Tuy nhiên, mình lại cảm thấy rất may mắn khi được thử công việc này, nó đem lại cho mình những trải nghiệm mới với những con người mới”.

Đỗ Hoàng Nhật Anh - sinh viên năm nhất tại Trường Đại học Phenikaa lựa chọn hãng xe ôm công nghệ Be làm nghề tay trái của mình (Ảnh: Thùy Linh)
Xu hướng hay hệ quả của thị trường lao động?
Tuy nhiên, đằng sau sự năng động và chủ động ấy là một thực tế không thể phủ nhận: “Sự bấp bênh của thị trường lao động”. Việc gen Z chọn chạy xe công nghệ thay vì theo đuổi nghề nghiệp đúng chuyên ngành phần nào phản ánh những khó khăn trong việc tìm kiếm việc làm ổn định, phù hợp sau tốt nghiệp.
Nhiều sinh viên ra trường với tấm bằng cử nhân nhưng lại loay hoay giữa vòng xoáy “kinh nghiệm - việc làm - thu nhập”. Thực tế, không ít ngành nghề đòi hỏi ứng viên phải có từ 1 - 2 năm kinh nghiệm dù chỉ mới ở vị trí nhân viên mới vào nghề. Điều này khiến nhiều bạn trẻ cảm thấy bị mắc kẹt và lựa chọn chạy xe công nghệ như một giải pháp tình thế để duy trì tài chính cá nhân, trong khi tiếp tục tìm kiếm cơ hội nghề nghiệp phù hợp hơn.
Ngoài ra, sự cạnh tranh gay gắt trong các lĩnh vực như truyền thông, marketing, IT hay kinh doanh, những ngành vốn được gen Z ưa chuộng, càng khiến việc xin việc trở nên khó khăn hơn. Với thu nhập "thấy ngay" và ít rào cản gia nhập, nghề tài xế công nghệ trở thành lối thoát ngắn hạn nhưng lại dễ trở thành cái bẫy an toàn khiến nhiều người trẻ trì hoãn việc phát triển chuyên môn.
Một vấn đề khác là sự thiếu hỗ trợ định hướng nghề nghiệp từ nhà trường và xã hội. Phần lớn sinh viên chỉ bắt đầu nghĩ về việc làm khi đã cận kề ngày tốt nghiệp, dẫn đến sự bị động trong hoạch định tương lai. Khi kỳ vọng không gặp thực tế, lựa chọn dễ dàng nhất như chạy xe công nghệ được coi là phương án ít rủi ro nhất.
Từ một xu hướng mang màu sắc năng động, hiện đại, việc gen Z đổ xô vào các công việc ngắn hạn, linh hoạt cũng đang đặt ra câu hỏi lớn: Liệu thế hệ trẻ đang chủ động tạo xu hướng lao động mới, hay đang bị cuốn vào một vòng xoay không lối ra của nền kinh tế thiếu định hướng bền vững?