Giá cà phê tăng vọt tới 18% khi nguồn cung khan hiếm

Theo số liệu cập nhật, giá cà phê Arabica đã tăng hơn 10% trong tuần qua, lên mức 7.532 USD/tấn. Đáng chú ý, cà phê Robusta thậm chí bứt phá gần 18%, đạt 4.201 USD/tấn - mức tăng mạnh nhất trong nhiều tháng trở lại đây. Diễn biến này đã góp phần đưa chỉ số MXV-Index duy trì sắc xanh, tăng 0,7% lên 2.182 điểm.

Nguyên nhân chủ yếu khiến giá cà phê tăng mạnh đến từ mức thuế 50% mà Mỹ áp dụng với cà phê nhập khẩu từ Brazil - quốc gia sản xuất và xuất khẩu cà phê lớn nhất thế giới. Biện pháp này đã làm đình trệ thương mại, khiến dòng chảy cà phê sang Mỹ bị gián đoạn. Dù tồn kho cà phê tại Mỹ hiện vẫn đủ đáp ứng nhu cầu trong 1-2 tháng tới, song nguy cơ thiếu hụt trong trung hạn đang tạo áp lực tăng giá.

Trước tình hình đó, lãnh đạo ngành cà phê. Brazil và các doanh nghiệp nhập khẩu tại Mỹ đang vận động chính quyền Tổng thống Donald Trump xem xét miễn trừ thuế cho mặt hàng cà phê - một loại nông sản không thể trồng tại Mỹ. Nếu không có động thái điều chỉnh chính sách, thị trường cà phê toàn cầu nhiều khả năng sẽ tiếp tục biến động mạnh.

Theo Hiệp hội Các nhà xuất khẩu cà phê Brazil (Cecafé), từ tháng 1 đến tháng 7/2025, nước này chỉ xuất khẩu 22,1 triệu bao cà phê, giảm 21,4%, tương đương gần 6 triệu bao so với cùng kỳ năm trước. Đây là mức sụt giảm đáng kể, cho thấy sự suy yếu trong nguồn cung toàn cầu.

Triển vọng sản lượng cà phê Brazil niên vụ 2025-2026 cũng đang bị đặt dấu hỏi. Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA) dự báo sản lượng đạt khoảng 65 triệu bao, song nhiều thương nhân và nông dân lại cho rằng con số thực tế chỉ dao động 53-57 triệu bao, thấp hơn dự báo tới 13-18%. Điều này càng làm gia tăng lo ngại về khả năng thiếu hụt nguồn cung trong thời gian tới.

Tại Việt Nam, hoạt động xuất khẩu diễn ra chậm hơn khi nhiều kho chưa chào bán mới do giá nội địa neo cao, khiến sức cạnh tranh so với các nguồn cung khác giảm sút. Các doanh nghiệp chủ yếu tập trung giao nốt những hợp đồng đã ký từ trước.

Trên thị trường trong nước, giá cà phê nhân xô tuần qua tăng mạnh. Tính đến ngày 14/8, mức giá phổ biến dao động 111.000-112.000 đồng/kg, song tại những kho thiếu hàng, người mua phải chấp nhận trả 113.000-114.000 đồng/kg. Nguyên nhân chính vẫn là nguồn cung khan hiếm, trong bối cảnh tồn kho cả trong nước lẫn quốc tế đều ở mức thấp.

Trong tuần từ ngày 6-12/8, Việt Nam đã. xuất khẩu hơn 16.800 tấn cà phê Arabica và Robusta (không bao gồm cà phê hòa tan), tăng 24% so với tuần trước đó. Lũy kế đến ngày 12/8, xuất khẩu cà phê của Việt Nam đạt trên 918.000 tấn, tăng hơn 41% so với cùng kỳ năm 2024 cho thấy nhu cầu thị trường thế giới vẫn rất lớn, đặc biệt trong bối cảnh nguồn cung Brazil gặp khó.

Tại Tây Nguyên - vùng trồng cà phê trọng điểm của cả nước, thời tiết hiện duy trì thuận lợi cho cây sinh trưởng. Nhiều vườn đang bước vào giai đoạn ra nhân, xuất hiện chùm quả bói sớm nhưng sản lượng chưa nhiều, mỗi lần thu chỉ vài kilogram. Chất lượng quả chưa đồng đều, một số chùm chỉ có 1-2 nhân. Giá cà phê cao đang tiếp thêm động lực cho người dân chăm sóc vườn, chuẩn bị cho vụ thu hoạch cuối năm.

Trái ngược với đà tăng của cà phê, nhóm năng lượng tuần qua chứng kiến áp lực bán mạnh. Giá dầu Brent giảm hơn 1%, xuống 65,8 USD/thùng, trong khi dầu WTI mất gần 1,7%, dừng ở 62,8 USD/thùng.

Nguyên nhân chính đến từ cuộc gặp giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Nga Vladimir Putin tại Alaska ngày 15/8. Dù chưa đạt bước tiến lớn, song cả hai nhà lãnh đạo đều phát đi tín hiệu tích cực về triển vọng hòa bình tại Ukraine. Kỳ vọng Mỹ - Nga có thể tiến tới nới lỏng trừng phạt dầu thô của Nga đã tạo sức ép giảm giá.

Ngoài ra, các báo cáo từ Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA), Viện Dầu mỏ Mỹ (API) và Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ (EIA) đều cho thấy nguồn cung dầu toàn cầu đang dư thừa. EIA dự báo sản lượng dầu thô Mỹ có thể đạt kỷ lục 13,6 triệu thùng/ngày vào tháng 12, giữ trung bình năm 2025 ở mức 13,4 triệu thùng/ngày. Cùng với việc OPEC+ tăng sản lượng từ tháng 9, dự trữ dầu thương mại toàn cầu dự kiến sẽ tăng mạnh, kéo giá Brent có thể giảm xuống 58 USD/thùng cuối năm nay và về mức 50 USD/thùng trong đầu năm 2026.

Số liệu tồn kho cũng củng cố xu hướng này: API báo cáo tồn kho dầu thô Mỹ tăng 1,5 triệu thùng, trong khi EIA ghi nhận mức tăng 3,04 triệu thùng trong tuần kết thúc ngày 8/8. Tuy nhiên, tồn kho xăng dầu lại giảm tuần thứ tư liên tiếp, cho thấy nhu cầu nhiên liệu tại Mỹ vẫn ổn định, phần nào kìm hãm đà giảm giá dầu.

Thêm vào đó, Mỹ và Trung Quốc vừa đạt thỏa thuận kéo dài “đình chiến thương mại” đến ngày 9/11, đồng thời hoãn áp dụng mức thuế mới. Động thái này củng cố niềm tin về triển vọng hợp tác kinh tế, qua đó hỗ trợ nhu cầu năng lượng toàn cầu trong trung hạn. Triển vọng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) hạ lãi suất vào tháng tới cũng được xem là yếu tố tích cực cho thị trường hàng hóa.

Kim Ngân