Gia tăng giá trị nông sản nhờ liên kết sản xuất

Tại xã Ngọk Bay, mô hình liên kết sản xuất mía đang cho thấy hiệu quả rõ nét trong việc gắn kết nông dân với doanh nghiệp.

Như hộ ông A Giao, ở thôn Kroong Ktu, trước khi tham gia liên kết, gia đình ông phải tự xoay xở đầu ra cho 1,1ha mía mỗi vụ thu hoạch. Nhiều năm liền giá cả bấp bênh khiến việc sản xuất của gia đình ông rơi vào thế bị động.

Từ năm 2023, khi tham gia mô hình liên kết sản xuất mía với Công ty CP Đường Kon Tum, gia đình ông đã thoát khỏi cảnh sản xuất bấp bênh. Thông qua mô hình này, ông được hỗ trợ chi phí chuyển đổi cây trồng, được cung ứng giống, phân bón, kỹ thuật và đặc biệt là được bao tiêu sản phẩm.

Diện tích mía của ông A Giao phát triển tốt, năng suất ổn định.

Trung bình mỗi vụ, 1,1ha mía của gia đình ông A Giao cho thu khoảng 95 tấn. Với giá thu mua 1.150 đồng/kg, ông thu lãi khoảng 70 triệu đồng/vụ.

"Tham gia liên kết như thế này, tôi không còn lo cảnh bán đổ bán tháo hay phải loay hoay tìm đầu ra nữa. Cứ đà này, sang năm tôi sẽ mở rộng diện tích liên kết để nâng cao thu nhập", ông A Giao nói.

Trưởng phòng Kinh tế xã Ngọk Bay Phan Khắc Lương cho biết, mía là cây trồng chủ lực của địa phương với 365ha, tương ứng với 139 hộ canh tác. Hiện, toàn bộ diện tích đều liên kết sản xuất với Công ty CP Đường Kon Tum.

Theo ông Lương, trước đây người dân thường trồng mía nhỏ lẻ, manh mún nên hiệu quả thấp. Từ khi địa phương triển khai xây dựng cánh đồng lớn và thúc đẩy liên kết, các hộ đã chủ động ký hợp đồng với doanh nghiệp để được hỗ kỹ thuật, vật tư và bao tiêu sản phẩm. Nhờ đó, chi phí giảm, năng suất cải thiện, bình quân mỗi héc ta mía tăng khoảng 20 tấn so với trước đây.

Mía là cây trồng chủ lực của xã Ngọk Bay, với 365ha.

Không chỉ doanh nghiệp mà các hợp tác xã cũng chủ động trong hoạt động sản xuất, kinh doanh, cùng "bắt tay” với nông dân để nâng cao giá trị nông sản.

Điển hình là Hợp tác xã Sản xuất và Dịch vụ nông nghiệp Đoàn Kết (xã Ia Chim), đơn vị đang hỗ trợ canh tác và kết nối bao tiêu sản phẩm lúa cho người dân địa phương.

Trong liên kết này, Hợp tác xã Sản xuất và Dịch vụ nông nghiệp Đoàn Kết đóng vai trò đầu mối cung ứng giống, vật tư, kết nối hỗ trợ kỹ thuật, thu mua sản phẩm cho nông dân. Người dân tham gia liên kết thực hiện canh tác theo đúng quy trình sản xuất lúa an toàn, chất lượng cao.

Người dân đầu tư bài bản từ khâu chăm sóc đến thu hoạch.

Gia đình ông Lê Tấn Huệ, ở thôn 6, xã Ia Chim, đang canh tác 8.000m2 lúa, chủ yếu là giống lúa ST25. Nhờ tham gia liên kết, năng suất lúa luôn ổn định, bình quân mỗi 1.000m2 cho thu khoảng 1 tấn lúa.

Với giá thu mua 12 nghìn đồng/kg, mỗi vụ gia đình ông đều có nguồn thu bền vững. "Liên kết với hợp tác xã giúp tôi yên tâm sản xuất. Từ giống, vật tư đến đầu ra đều rõ ràng, năng suất ổn định lại không lo bị thương lái ép giá như trước", ông Huệ chia sẻ.

Nhờ liên kết sản xuất, nông sản của người dân luôn đảm bảo đầu ra.

Phó Giám đốc Hợp tác xã Sản xuất và Dịch vụ nông nghiệp Đoàn Kết Võ Văn Khánh cho biết, đơn vị đang liên kết với 149 nông hộ, canh tác trên 25ha lúa, chủ yếu là các giống lúa như Đài Thơm 8, RVT và ST25.

Phương châm hoạt động của hợp tác xã là đặt lợi ích của thành viên lên trên hết. Hợp tác xã đóng vai trò là mắt xích kết nối giữa các nông hộ thành viên với doanh nghiệp; việc mua bán, thỏa thuận được thực hiện trực tiếp giữa các hộ và doanh nghiệp.

"Mỗi giao dịch thành công, doanh nghiệp sẽ trích hỗ trợ cho hợp tác xã 1 triệu đồng/ha. Nguồn kinh phí này hợp tác xã sử dụng để tổ chức tập huấn, chuyển giao kỹ thuật và mở rộng quy mô sản xuất. Nhờ cách làm minh bạch, hiệu quả, hợp tác xã ngày càng tạo được niềm tin, số lượng thành viên tăng lên, diện tích liên kết được mở rộng", ông Khánh thông tin.

Để tiếp tục nâng cao giá trị nông sản, xã Ia Chim tập trung mở rộng các mô hình liên kết và nâng chất lượng sản xuất theo hướng hiện đại.

Bên cạnh đó, địa phương còn tăng cường phối hợp với doanh nghiệp, hợp tác xã trong việc cung ứng giống, vật tư, chuyển giao kỹ thuật và bao tiêu sản phẩm cho nông dân, nhất là với các cây trồng chủ lực như lúa, cây ăn quả...

Có thể thấy, việc hình thành các mô hình liên kết đang mở ra hướng phát triển bền vững cho nông nghiệp phía tây tỉnh Quảng Ngãi.

Khi nông dân, hợp tác xã và doanh nghiệp cùng đồng hành, giá trị nông sản được nâng cao, đầu ra ổn định, người sản xuất yên tâm đầu tư và mạnh dạn đổi mới. Đây là nền tảng quan trọng để các địa phương đẩy mạnh nông nghiệp hiện đại, hiệu quả và bền vững, góp phần cải thiện đời sống cho người dân.

Bài, ảnh: THU HIỀN